Skírnir - 01.09.2016, Page 139

375að verða álfur — að verða norn
gegn rökvísi karlmannsins sem hefur vísindin og valdið til að skil-
greina á sínum snærum.
Í kvikmyndinni Antichrist (2009) eftir Lars von Trier hittum við
fyrir karl og konu sem kallast einfaldlega Hann og Hún. Segja má
að kvikmyndin sé knúin áfram af andstæðupörum sem eiga sér
hliðstæður í Honum og Henni. Hann er sálfræðingur — sérfræð -
ingurinn í sambandinu — og telur að Hún sé ekki á eðlilegum bata-
vegi eftir að þau hafa misst barnungan son sinn. Hún sýnir miklar
tilfinningar í sorgarferlinu en Hann beitir rökhugsun og ver tím-
anum helst í að aðstoða Hana við að ná sér og róa Hana niður. Þau
halda í afskekktan kofa úti í skógi en eru auðvitað ekki ein í nátt-
úrunni. Honum verður gjarnan starsýnt á jörðina sem er á sífelldu
iði eða dýrin sem birtast honum eitt af öðru, dádýrskú með and-
vana kálf hangandi aftan úr sér, ref og hrafn. Hann er ávallt sýndur
eins og honum standi ógn af þessum aðstæðum, hann heldur sinni
fjarlægð og spennan á milli Hans og náttúrunnar nær kannski há-
marki við það að náttúran heldur fyrir Honum vöku þegar akörn
falla á þak hússins eða þegar Hann vaknar með aðra höndina þakta
blóðsugum. Hann heyrir þá einnig ref tala til sín og tilkynnir refur -
inn Honum að óreiða ríki — chaos reigns.
Í skóginum heldur Hún áfram að sýna miklar tilfinningar. Skap -
ofsaköst hennar verða hömlulausari og Honum finnst sem reiði
hennar og sorg séu jafnvel að breytast í einskonar mannhatur, ekki
síst þegar Hún tekur að réttlæta kerfisbundin morð á konum í
mannkynssögunni — líkt og þau sem áttu sér stað á dögum galdra-
fársins — með þeim rökum að konur séu í raun illar. Hann minn-
ist þá þess að litli drengurinn þeirra hafði slasast þegar hann fór
síðast með móður sinni í kofann, og Hann fer að gruna að Hún hafi
skaðað drenginn vísvitandi. Að Hún sé hættuleg Honum og sjálfri
sér. Að Hún gangi í raun ekki heil til skógar.
„We will conquer this wilderness, it will not consume us!“ segir
fjölskyldufaðirinn í annarri kvikmynd sem einnig fjallar um tengsl
mannfólksins við náttúruna, í þessu tilviki yfirnáttúruna í nátt-
úrunni, The Witch (2015). En allt kemur fyrir ekki. Í myndinni er
sögð saga trúaðrar fjölskyldu sem gerð er brottræk úr þorpi vegna
trúarskoðana sem virðast vera runnar undan rifjum fjölskyldu -
skírnir