Saga - 2008, Síða 90

mjög ólíka mynd í spænsku veikinni. Veikin kom reyndar hart
ni›ur á fleim yngstu og fleim elstu, en florri fleirra sem létust voru
ungmenni. Aldursdreifingin myndar flví „W“-laga form me› háum
toppi á mi›jum aldursskalanum (sjá mynd 2).44
Útbrei›sla og heg›un spænsku veikinnar á Íslandi og dánar-
tí›ni af völdum hennar vir›ist hafa veri› mjög áflekk flví sem ger›-
ist ví›ast hvar. Hún gekk yfir í flremur bylgjum, flar sem önnur
bylgjan var langskæ›ust. Hlutfall fleirra sem veiktust var mjög hátt
og dánartí›ni var einkum óvenjuhá me›al ungs og hrausts fólks,
sem venjulega sleppur best í inflúensufaröldrum.45
viggó ásgeirsson90
Aldursbil (ár)
M
7%
6%
5%
4%
3%
2%
1%
0%
0-
4
5-
9
10
-1
4
15
-1
9
20
-2
4
25
-2
9
30
-3
4
35
-3
9
40
-4
4
45
-4
9
50
-5
4
55
-5
9
60
-6
4
65
-6
9
70
+
D
án
ar
hl
ut
fa
ll
ía
ld
ur
sf
lo
kk
i
Mynd 2: Dánarhlutfall í spænsku veikinni eftir aldri
í Reykjavík í nóvember 1918*
* Öryggisbil 95% og fjöldi 257
Heimild og skýringar: Þessi mynd er birt með góðfúslegu leyfi Arnar Ólafssonar
stærðfræðings og Haralds Briem sóttvarnalæknis. Hún er unnin samkvæmt
öllum fáanlegum gögnum. Við útreikninga á dánarhlutfalli í hverjum aldurshópi
eru manntalsupplýsingar frá 1920 notaðar. Íbúar í Reykjavík voru um 15.328
samkvæmt prestamanntali í árslok 1918. Þessum íbúum er skipt í aldurshópa út
frá þeirri skiptingu sem gildir fyrir manntalið 1920. Þannig fæst nefnari í
útreikningana sem myndin byggir á. Notaðar eru leiðréttar dánartölur fyrir 0–4
ára (36 í stað 40) og 70+ (18 í stað 23). Áætlað er að tæplega 20 hefðu látist ef
veikin hefði ekki komið.
44 Alfred W. Crosby, America’s Forgotten Pandemic, bls. 215–216. — Niall John-
son, Britain and the 1918–19 Influenza Pandemic, bls. 83–84.
45 Sjá: fi[ór›ur] J. Thoroddsen, „Inflúensan fyrrum og nú“, bls. 75–76. — Heil-
Saga haust 2008 nota:Saga haust 2004 - NOTA 5/15/08 11:18 AM Page 90