Jökull - 01.01.2015, Page 70

Sigurðardóttir et al.
19º00’W 18º45’W 18º30’W
63
º3
2’
N
63
º2
5’
N
63
º3
9’
N
18º15’W
Eldgjá lava
Skaftáreldar lava
Kriki hyaloclastite flow
Buried edge (Larsen, 2000)
KúðajótÁlftaver lava eld
D
ýralæ
kir
Buried
lava:
64 km2
1.4 km3
Blautkvísl
Ha
Hj
Sediment accumulation
since 934: 3-5 km3
M
úlakvísl
Vík
Kötlujökull
R
Figure 8. The Álftaver lava field. The solid black line delineates the lava edge beneath Mýrdalssandur and the
dashed line the assumed edge to the north and the south. The dashed red line shows the edge used by Larsen
(2000). Ha: Hafursey, Hj: Hjörleifshöfði, R: Rjúpnafell. – Eldgjárhraun á Mýrdalssandi. Svört heildregin lína
og brotalína sýna jaðarinn samkvæmt segulmælingum og afmarka þann hluta þess sem nú er hulin sandi.
ACKNOWLEDGEMENTS
Páll Einarsson came up with the idea for this research.
Sveinbjörn Steinþórsson and Þorsteinn Jónsson as-
sisted in the fieldwork on Mýrdalssandur. Guðrún
Larsen assisted with further understanding of the Eld-
gjá eruption and its lava flows. Ómar Bjarki Smára-
son gave guidance and advice on boreholes on Mýr-
dalssandur. Steinar Þór Guðlaugsson gave valuable
comments on an earlier version of this work. Finan-
cial support for SSS was provided by Directorate of
labour for the duration of the field work.
ÁGRIP
Eldgjárhraunið myndaðist á árunum 934–938 AD í
einu stærsta flæðibasaltsgosi á Íslandi á síðustu 1100
árum. Síðan eldgosið átti sér stað hafa mörg jök-
ulhlaup komið undan Kötlujökli í kjölfar eldgosa í
Kötlu. Mikið af seti hefur safnast fyrir á Mýrdalssandi
og grafið vesturhluta Eldgjárhrauns undir sandinum.
Þegar segulmælingar af Mýrdalssandi eru skoðaðar
er hægt að staðsetja með góðri nákvæmni hraunbrún
vestustu hraunbreiðu Eldgjárhrauns, Álftavershrauns
undir Mýrdalssandi. Þangað til nú hefur hraunbrúnin
verið teiknuð sem lína nokkuð vestar en vestasti sjáan-
legi hluti hraunbreiðunnar. Segulmælingar gefa hins-
vegar til kynna að hraunbrún Álftavershrauns liggi 2–
4 km vestar. Þykkt sets ofan á hraunbrúninni er um
∼10 m sem síðan minnkar til austurs og norðausturs.
Dýpi niður á hraunið gefur til kynna að setupphleðsl-
an á mið- og vesturhluta Mýrdalssands frá myndun
Eldgjárhrauns sé í kringum 3–5 km3. Sá hluti hrauns-
ins sem er undir sandi hefur flatarmálið 64 km2 og
rúmmálið 1.4±0.5 km3. Þegar gildin eru lögð saman
við eldri tölur verður heildar flatarmál Eldgjárhrauns
70 JÖKULL No. 65, 2015