Breiðfirðingur - 01.04.2009, Síða 23

BREIÐFIRÐINGUR
21
Skarði, þarnæst ennfremur 1 lamb frá Hvalgröfum og 1
lamb frá Reinikeldu.
Dómsorðið hljóðaði svo:
Hinn ákærði Guðmundur Þorláksson skal sæta 10 /: tíu :/
vandarhagga politiaga, svo borgi hann í skaðabætur til
bóndans Guðmundar Gunnarssonar á Hvalgröfum lrd 48, /:
einn ríkisdal 48, :/ og allan af málinu löglega leiðandi
kostnað, eins og líka straffsins áleggingu.
Ekki er getið meira um hýðinguna, en þær voru að mestu af-
numdar með lögum 1869, svo að varla hafa margir verið hýddir
í Dölum eftir þetta, hafi dómurinn einhvem tíma komið til
framkvæmda.
Hver var þessi ógæfusami drengur? Samkvæmt Dóma- og
þingabók Dalasýslu skýrði hann svo frá við yfirheyrslu á Hnúki
11. ágúst 1866:
... að hann sé um 16 ára, fæddur á Laugum í Hvamssveit,
faðir hans sál. Þorlákur Sigurðsson móðir Helga Jónsdóttir
og uppalin híngað og þangað í Dalasýslu og fylgt móður
sinni eftir sem nú sé vinnukona í Akureyjum örsnauð, sem
líka hreppst. G. Jónsson vitnar þar sem allt flosnaði upp og
varð að taka allt á sveit.
Um föður Guðmundar, Þorlák Sigurðsson, segir í Dalamönnum
II, s. 273: „F. 17. júlí 1824. D. 11. jan. 1860.... Byrjaði búskap
á Laugum í Hvammssveit. Bóndi á Reynikeldu frá 1855 til
æviloka. Drukknaði ásamt fimm öðrum á ferð í Ólafseyjar frá
Skarði.“ Af Guðmundi er sagt í Ormsætt, s. 925 og áfram: „f.
21. júlí 1850 á Laugum, Hvammshr., Dal., d. 22. ágúst 1935 í
Ólafsvík." Þar segir að hann hafi farið „1869 að Hvammi,
Hvammshr., sem smali, dvalist þar í eitt ár og fór þá að Geirakoti,
Fróðársókn., Snæf., og giftist þar.“ Eru af honum ættir
komnar.
Ekki er hægt að segja annað en dómabækur sýslumanns og
aðrar heimildir staðfesti orð séra Friðriks Eggerz um mál
Guðmundar og hvað af honum varð. Aftur á móti segja þær