Morgunblaðið - 10.01.2019, Qupperneq 16

16 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. JANÚAR 2019
Sindragata 12c | Ísafirði | Sími 456 1300 | smidjan@velsmidjan.is
FYRIR BÍLINN
ENDURHEIMTIR
UPPRUNALEGT ÚTLIT OG LIT
VERNDAR
FYRIR UMHVERFISÁHRIFUM
AUÐVELT
AÐ BERA Á FLÖTINN ENDIST LENGI
GÚMÍ
NÆRING
FYRIR DEKKVirk starfsendurhæfingarsjóður hefur opnað fyrir umsóknir umstyrki til verkefna sem auka fjölbreytni og framboð úrræða í starfs-
endurhæfingu og/eða rannsóknir sem stuðla að uppbyggingu
og auki við almenna þekkingu á starfsendurhæfingu á Íslandi.
Veittir eru styrkir til virkniúrræða, rannsóknarverkefna og
uppbyggingar- og þróunarverkefna.
Athygli er vakin á því að VIRK úthlutar nú styrkjunum einu sinni á ári og þurfa umsóknir
um styrkina að hafa borist sjóðnum 15. febrúar.
Ákvarðanir um styrkveitingar eru teknar í framhaldinu af framkvæmdastjórn VIRK að fenginni
umsögn frá sérfræðingum. Formleg afhending styrkja fer fram á ársfundi VIRK í apríl n.k.
Nánari upplýsingar, stefnur og reglur varðandi umsóknir og umsóknareyðublöð má finna á
www.virk.is
Umsóknarfrestur er til 15. febrúar 2019.
STYRKIR VIRK
Nú hefur landinn tekið viðsér eftir konfekt, kúr ogkósí jól og liggur straum-
urinn í hvers kyns hreyfingu og
íþróttaiðkun. Það er reyndar okkar
tilfinning að fólk sé í meira mæli
farið að setja heilsu sína í forgang.
Það sjáum við meðal annars á mik-
illi fjölgun heimsókna inn á heilsu-
vefinn heilsuvera.is sem er sam-
starfsverkefni heilsugæslunnar og
Embættis landlæknis og hefur það
markmið að bjóða upp á áreiðan-
legan fróðleik um heilsu.
Regluleg hreyfing getur skipt
sköpum fyrir góða heilsu og vellíð-
an. Einnig er mikilvægt að huga að
öðrum þáttum eins og nægilegri
hvíld, svefni og góðri næringu. Ef
hugað er vel að þessum þáttum
geta þeir dregið úr líkum á lang-
vinnum sjúkdómum.
Hugað að
mataræði við þjálfun
Ráðlögð hreyfing fyrir fullorðna
er 30 mínútur á dag og 60 mínútur
á dag fyrir börn. Þeir sem stunda
þjálfun í meira mæli, til dæmis erf-
iða líkamsrækt eða keppnisíþrótt,
þurfa að huga vel að mataræðinu
og tryggja að það styðji við næring-
arþörf líkamans. Ef orku- eða nær-
ingarefnaþörf er ekki mætt er
hætta á að það komi niður á mikil-
vægri líkamsstarfsemi svo sem
hormóna- og ónæmiskerfi, efna-
skiptum, einbeitingu og fleiru.
Ofþjálfunareinkenni geta komið
fram ef íþróttafólk fær ekki næga
orku fyrir bæði miklar æfingar og
til að viðhalda grunnlíkams-
starfsemi, viðgerð og endurheimt.
Inni á heilsuveru má finna mikið
efni um samspil næringar og hreyf-
ingar. Þar er til dæmis að finna efni
um mikilvæg næringarefni og
íþróttakonur sem þurfa sérstak-
lega að huga að næringarþörfum
sínum.
Vítamín og steinefni
Tryggja þarf að inntaka orkugef-
andi næringarefna sé í samræmi
við þarfir og að þarfir fyrir vítamín
og steinefni séu uppfylltar. Einnig
má finna efni á heilsuveru um
íþróttir og jurtafæði þar sem
fjallað er sérstaklega um ákveðin
atriði sem íþróttafólk sem aðhyllist
jurtafæði ætti að hafa í huga. Eins
má finna kafla um næringu og þol-
íþróttir, en þolíþróttir eins og til
dæmis hlaup, hjólreiðar og þrí-
þraut njóta síaukinna vinsælda
meðal almennings. Þarna er að
finna ýmis hagnýt ráð um næringu
við ákveðnar þolíþróttagreinar, svo
sem hvað er gott nesti fyrir fjall-
gönguna eða hjólreiðatúrinn.
Vökvainntaka og íþróttir er ann-
ar áhugaverður kafli þar sem leið-
beiningar má finna um hvað best er
að drekka og hvenær auk þess sem
rýnt er í mikla flóru íþrótta- og
orkudrykkja.
Meltingaróþægindi
við þjálfun eða keppni
Þegar fjallað er um samspil nær-
ingar og hreyfingar er vert að
minnast á meltingaróþægindi og
hreyfingu. Flestir sem stunda
íþróttir kannast eflaust við það að
hafa einu sinni eða oftar fundið fyr-
ir meltingaróþægindum í tengslum
við þjálfun eða keppni. Í raun er
um nokkuð algengt og hvimleitt
vandamál að ræða sem, auk þess að
valda viðkomandi ónotum, getur
bitnað á árangri og jafnvel orðið til
þess að hætta þarf keppni. Ein-
kenni geta verið allt frá vægum
kviðverkjum til mikilla verkja,
ógleði, brjóstsviða, uppþembu, nið-
urgangs og uppkasta. Mikilvægt er
að gera sér grein fyrir hvort orsak-
ir meltingaróþægindanna séu
tengdar næringu eða lífeðlisfræði-
legum þáttum. Heilsuvera hjálpar
til við að greina þar á milli.
Að lokum viljum við benda á að
inni á heilsuvera.is er netspjall þar
sem hjúkrunarfræðingar veita ráð-
gjöf og vísa í viðeigandi þjónustu í
heilbrigðiskerfinu. Þar er einnig
hægt að koma á framfæri athuga-
semdum og hugmyndum að efni til
að gera vefinn enn betri.
Unnið í samstarfi við Heilsu-
gæslu höfuðborgarsvæðisins.
Hreyfing, næring og næg hvíld
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Bananar Góð og holl næring er mikilvæg undirstaða góðrar heilsu. Gott er að borða grænmeti og ávexti daglega.
Heilsuráð
Ragnheiður Ósk Erlendsdóttir,
framkvæmdastjóri hjúkrunar, og
Margrét Héðinsdóttir,
verkefnastjóri heilsuveru,
Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins
Morgunblaðið/Kristinn
Útivera Hvers konar þolíþróttir, eins og til dæmis hlaup, hjólreiðar og þrí-
þraut, njóta vinsælda meðal almennings, enda er aðstaða til iðkunar góð.
Margrét
Héðinsdóttir
Ragnheiður Ósk
Erlendsdóttir
Tæplega 7% aukning varð á gesta-
fjölda í Safnahúsi Borgarfjarðar í
Borgarnesi milli áranna 2017 og 2018.
Fjölgaði á öllum fagsviðum hússins,
en þar eru fimm söfn undir einu þaki.
Útlán á bókasafni
hafa einnig aukist.
Safnkennsla var
fyrirferðarmikil í
starfseminni og
komu um 500 nem-
endur frá skóla-
stofnunum á sýn-
ingar og bókasafn.
Í safnahúsinu eru
starfrækt byggða-
safn, nátt-
úrugripasafn, lista-
safn, bókasafn og skjalasafn.
Verkefnaval tekur mið af þessu og við-
fangsefnin eru af ýmsu tagi, allt frá
myndlistarsýningum og byggðasýn-
ingum til lestrarátaks fyrir börn og út-
gáfu bókamerkis.
Á nýbyrjuðu ári verða fjölbreyttir
viðburðir í Safnahúsinu og er sá fyrsti
þeirra í kvöld kl. 19:30 þar sem Marín
Guðrún Hrafnsdóttir bókmenntafræð-
ingur flytur fyrirlestur um langömmu
sína, rithöfundinn vinsæla Guðrúnu
Árnadóttur frá Lundi. Í ár eru 73 ár frá
því að fyrsta bindi skáldsögunnar
Dalalífs eftir Guðrúnu kom út. Alls
urðu bindin fimm og var þar komin
lengsta íslenska skáldsagan.
Safnahús Borgarfjarðar
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Borgarnes Menningar- og safnabær.
Aukin aðsókn
Marín Guðrún
Hrafnsdóttir
Matur
Lesendur Fjarð-
arpóstsins kusu
Guðmund Fylkisson
lögreglumann sem
Hafnfirðing ársins
2018. Guðmundur
er þekktur í hlut-
verki sínu við að
hafa uppi á börnum
sem skila sér ekki
til síns heima, og
eru þá stundum í vondum málum og
þurfa aðstoð. Leitarbeiðnir sem Guð-
mundur fékk á sl. ári voru 285. Árið
2017 voru þær 249 og 190 árið 2016.
Einstaklingarnir voru 102 og þeim
fjölgar líka.
Hafnfirðingur ársins
Guðmundur
Fylkisson
Guðmundur
valinn