Dagblaðið Vísir - DV - 02.08.2019, Blaðsíða 31

PRESSAN 312. ágúst 2019
Ótrúleg sjö ár Julians Assange í sendiráði Ekvador
n Hvað gerði Assange allan þennan tíma í fangelsinu? n Var hann aðeins verkfæri í höndum Rússa?
Þumallinn upp Óvíst er hver örlög blaða-
mannsins verða. Mynd: Getty Images
Fastur í sendiráðinu Í maí árið 2017
ávarpaði Julian Assange blaðamenn við
sendiráðið Ekvador í London.
Assange fékk að setja upp nýja
síma, háhraðanet og nýtt og öflugt
tölvukerfi í vistarverum sínum.
Þannig gat hann verið í sam-
bandi við höfuðstöðvar Wikileaks
og sent og móttekið mikið magn
gagna. Þetta gerðist áður en gögn-
in frá bandaríska Demókrata-
flokknum voru birt en það voru
rússneskir tölvuþrjótar sem stálu
þeim.
UC Global kemst að þeirri
niðurstöður að enginn vafi leiki
á að Assange hafi verið í beinu
sambandi við rússneska leyni-
þjónustu og fólk sem tengist
valdhöfum í Kreml. Það sama seg-
ir í fyrrgreindri skýrslu Mueller.
Assange hefur alla tíð neitað þessu
og hefur ítrekað sagt að gögnin
hafi ekki komið frá rússneskum
yfirvöldum eða leyniþjónustu.
Hann hefur staðhæft að hann hafi
ekki blandað sér í kosningabar-
áttuna og að hann hefði birt sam-
svarandi gögn um Donald Trump
og Repúblikana ef hann hefði haft
þau undir höndum.
Þegar Demókratar tilkynntu
14. júní 2016 að rússneskir
tölvu þrjótar hefðu brotist inn í
tölvukerfi þeirra og stolið miklu
magni gagna átti Assange mjög
annríkt í sendiráðinu. Rúmum
mánuði síðar birti Wikileaks þessi
stolnu gögn. Í júní fékk Assange
75 gesti en það voru tvöfalt fleiri
en að jafnaði. Margir þeirra voru
Rússar sem tengdust valdhöfum í
Kreml. Einnig fékk Assange gesti
sem starfa hjá rússnesku sjón-
varpsstöðinni Russia Today (RT)
sem er þekkt fyrir að vera mjög svo
hlýðin málpípa rússneskra stjórn-
valda. RT kemur einmitt við sögu í
skýrslu Mueller en þar er því sleg-
ið föstu að tengsl hafi verið á milli
Wikileaks og RT áður en gögnin
um Demókratana voru birt.
Assange hefur raunar sífellt
stillt sér upp sem baráttumanni
fyrir tjáningarfrelsi. En sú spurn-
ing vaknar hvort það sé rétt og
hvort hugsast geti að hann gangi
erinda ákveðinna hagsmuna eða
hvort Rússar hafi einfaldlega haft
hann að fífli og notfært sér hann
til að hafa áhrif á forsetakosn-
ingarnar í Bandaríkjunum og
stýra þeim í farveg sem var þeim
þóknanlegur?
Erfiður í sambúð
Svo virðist sem Assange hafi notið
mikilla forréttinda í sendiráðinu
frá upphafi. Hann gat fengið þá
gesti sem hann vildi og þurfti ekki
að hafa samráð við öryggisverði
um það.
Gestir hans þurftu heldur ekki
að gera grein fyrir sér. Hann fékk
aðgang að gestalista sendiráðsins
og gat eytt nöfnum út af honum.
Hann fékk að setja sinn eigin upp-
tökubúnað upp og tæki til að rugla
þær hleranir sem hann var sjálf-
ur beittur. Hann er einnig sagður
hafa verið í beinu sambandi við
ýmsa stjórnmálamenn í Ekvador.
CNN segir að hann hafi notað
þessi samtök til að gera lítið úr
starfsfólki sendiráðsins og ganga
framhjá því, þar á meðal sendi-
herranum Juan Falconí.
„Þú getur ekki gefið fyrirskip-
anir sem ganga gegn mínum fyrir-
skipunum,“ er sendiherrann sagð-
ur hafa sagt við Assange 2013.
Með tímanum urðu
samskipti Assange og starfs-
fólks sendiráðsins sífellt stirðari.
Skýrslum var reglulega lekið
til fjölmiðla um hversu erfiður
Assange væri og það virðist hafa
verið rétt. Hann lenti oft í slags-
málum við öryggisverði sendi-
ráðsins. Eitt sinn makaði hann
saur á veggi.
Framundan er barátta Assange
gegn framsalskröfu frá Banda-
ríkjunum, en það verður líklegast
harðasta orrusta ævi hans enda
er mikið undir þar sem hann á
ævilangt fangelsi yfir höfði sér
í Bandaríkjunum verði hann
fundinn sekur um að hafa birt
leyniskjöl stjórnvalda. n