Dagblaðið Vísir - DV - 30.08.2019, Blaðsíða 35

FÓKUS - VIÐTAL 3530. ágúst 2019
VÖRUR Í BOÐI TIL
MERKINGA
STUTTERMABOLIR
POLOBOLIR
HETTUPEYSUR
PEYSUR
HÚFUR
HANSKAR
BARNAPEYSUR
BARNABOLIR
Malarhöfða 2
5813330
EIGUM ALLAR TEGUNDIR OG LITI
AF FYRIRTÆKJAFATNAÐI
SAUMASTOFA.ISLANDS@GMAIL.COM
Misnotaði áfengi og fékk
þráhyggju fyrir kókaíni
Frá því að Iðunn kláraði krabba-
meinsmeðferðina sautján ára
gömul gekk líf hennar illa og eyddi
hún meira og minna öllum dögum
sofandi. Þegar hún var orðin tvítug
var vanlíðan hennar orðin gífurleg
og hún fór fljótlega að misnota
áfengi til þess að deyfa hana.
„Ég gat ekki sinnt neinu, gat ekki
sinnt sjálfri mér né vinum mínum
og ég glímdi við miklar geðsveiflur.
Ég var alltaf að halda í vonina um
að ég gæti haldið áfram, að ég gæti
komist af stað. Ég upplifði mikla
sorg og reiði af því að ég var þarna,
búin að læknast af krabbameini,
búin að horfast í augu við dauð-
ann og ég átti að vera alveg ótrú-
lega glöð, lifa lífinu. En ég var ekki
glöð og þess vegna var ég svo reið.
Á þessum tímapunkti heyrði ég í
fyrsta skiptið um endurhæfingu.“
Iðunn hafði aldrei vitað hvað
endurhæfing snerist um, eða
að slíkt fyrirbæri væri til. Hún
fékk leyfi til þess að mæta til sál-
fræðings í mat en þegar loksins
kom að tímanum var það orðið of
seint.
„Ég drakk rosalega mikið og eitt
skiptið endaði ég í partíi þar sem
verið var að taka kókaín. Ég sat
bara þarna og horfði á þetta efni
og fór að verða forvitin. Mér var
boðið að fá mér og fyrst hugaði
ég með mér að ég ætti að sleppa
því, en ég ákvað svo að prófa. Mér
fannst þetta geðveikt. Það var eins
og himnarnir hefðu opnast. Þetta
var öðruvísi og þetta var frábært. Í
heila viku eftir þetta þá var ég með
þráhyggju. Ég vissi að helgina eft-
ir þá þyrfti ég að redda mér meiru.
Ég bara ætlaði.“
Löngu hætt að vera djamm
Áður en langt um leið hafði neysla
Iðunnar stigmagnast og hún ákvað
að flytja úr foreldrahúsum.
„Það var allt komið í klessu hjá
mér. Ég var farin að springa á for-
eldra mína, var með læti og reifst
við þau út af engu. Ég ákvað því
að flytja út með vini mínum, til
Reykjavíkur. Þá byrjaði þetta allt
fyrir alvöru. Ég fór að sofa alla vik-
una og djammaði svo í þrjá daga
hverja helgi. Þarna voru engir
foreldrar, ekkert eftirlit. Ég var
tvítug og það var enginn að fylgj-
ast með því hvort eða hvenær ég
kæmi heim og enginn að böggast
í mér. Ég djammaði hverja einustu
helgi og var alltaf með eftirpartí.
Við notuðum rosalega mikið af
eiturlyfjum, alveg rosalega mik-
ið. Það tók mig eitt og hálft ár frá
því að ég byrjaði að drekka óhóf-
lega þar til ég var komin á vökuna.
Vinur minn flutti út frá mér og ég
var orðin rosalega veik í hausn-
um og neyslan orðin mjög mik-
il. Ég var kannski vakandi í þrjá til
fjóra daga og svaf svo í þrjá til fjóra
daga á móti. Svo byrjaði ég bara
aftur. Þetta var löngu hætt að vera
djamm, ég var löngu hætt að fara
niður í bæ. Ég reddaði mér efnum,
fór eitthvert, var einhvers staðar
heldópuð og fór svo heim.“
Það var Iðunni til happs að
þegar hér var komið sögu eignað-
ist hún kærasta sem einnig var í
neyslu. Hann hafði notað fíkniefni
frá fimmtán ára aldri og vissi ná-
kvæmlega hvað var að koma fyrir
Iðunni.
„Ég er mjög þakklát fyrir
hann vegna þess að hann pass-
aði vel upp á mig og sá til þess
að ég væri ekki að taka of stóra
skammta. Ég var alveg farin þarna,
ég var gjörsamlega stjórnlaus og
neysla mín snerist aðeins um
sjálfseyðingarhvöt. Mér leið svo
ótrúlega illa að mig langaði bara
til þess að losna undan sjálfri mér.
Mig langaði að fara og mér var í
rauninni orðið alveg sama hvort ég
myndi deyja eða lifa. Ég var búin
að gefast upp. Þetta var árið 2015
og ég var þarna búin að berjast í
fimm ár fyrir því að halda lífinu,
halda geðheilsunni og að reyna að
gera eitthvað. Það gekk aldrei neitt
upp. Ég klessti á endalausa veggi
og ég var föst. Í neyslunni fann ég
kvikk fix og fann að ég hafði þarna
vökva sem lagaði mig á núll einni
og auðvitað ætlaði ég bara að vera
þar. Þetta er það sem gerist, maður
gefst upp, meikar þetta ekki og fer
að nota. Þangað til að það virkar
ekki lengur.“
Bjó á götunni með allar
eigurnar í bakpoka
Líf Iðunnar var farið að snúast ein-
göngu um næsta skammt og áður
en hún vissi af hafði hún misst
heimili sitt og hún var á götunni
með bakpoka sem innihélt allar
hennar eigur.
„Ég var mikið heima hjá fyrr-
verandi kærasta mínum, en það
var ekki alltaf í boði og þegar ég
var ekki þar þá vonaðist ég til
þess að mega hanga heima hjá
vinum mínum. Ef ekki, þá vor-
um við kannski á einhverju flakki,
að redda efnum og finna stað þar
sem maður gat verið dópaður.
Vonaði að það væri eitthvert partí
sem maður gat verið í. Svo allt í
einu stóð maður einn, vinir manns
dauðir eða búið að henda manni
út. Þá stóð ég og hugsaði með
mér hvert ég ætti að fara. Þetta var
ótrúlega vond tilfinning, að vita
að ég ætti hvergi heima. Ég gat
hvergi verið og það vildi enginn
hafa mig, sem er skiljanlegt. Hver
vill hafa dópista heima hjá sér í
marga daga. Ég endaði því oft á
flakki með draslið mitt í tösku, öll
fötin mín skítug og ég skítug. Það
er óhugnanlegt að hugsa um þessa
tíma í dag, vegna þess að ég gat
ekki einu sinni séð um sjálfa mig.
Þegar ég bjó í íbúðinni minni þá
var alltaf drasl, aldrei vaskað upp,
eldhúsið var ógeðslegt, herbergið
mitt var ógeðslegt og ég fór í alvör-
unni ekki einu sinni í sturtu. Þetta
var svakalega slæmt.“
Hafði enga stjórn
Fjölskylda Iðunnar reyndi hvað
hún gat til að koma vitinu fyrir
hana, bað hana um að fara í með-
ferð og takast á við fíknina. Vanlíð-
an Iðunnar var gríðarleg og hún
tók þá ákvörðun að flytja heim til
foreldra sinna og reyna að verða
edrú.
„Ég fór inn á Teig, sem er svona
eins og göngudeildarmeðferð, og
strax fyrstu vikuna var ég í raun-
inni fallin. Ég byrjaði að tala við
fyrrverandi kærasta minn og við
fengum okkur bjór saman. Allt í
einu var ég hætt að mæta heim,
fjölskyldan farin að leita að mér og
ég missti öll tök. Ég ákvað að fara
inn á Vog og ég man að kvöldið
áður þá hugsaði ég með mér að
ég ætlaði að kveðja bjórinn. Tók
vinkonu mína með mér og ætlaði
að fá mér einn. Þegar ég kláraði
bjórinn minn var vinkona mín
rétt byrjuð á sínum og ég fékk mér
annan. Kvöldið endaði svo á því
að ég drakk fimm bjóra og eina
ástæðan fyrir því að ég fór heim
var sú að klukkan var orðin eitt og
það var búið að loka. Þarna sá ég
svo skýrt að ég hafði enga stjórn.“
Á Vogi leið Iðunni ekki vel. Þar
dvaldi hún í tíu daga og þrátt fyrir
að hún viti að meðferð þeirra hafi
hjálpað mörgum þá hentaði hún
henni illa.
„Þetta var virkilega erfitt, sér-
staklega fyrir manneskju með tví-
þættan vanda. Ég var að takast
á við kvíðaröskun, þunglyndi og
fíknisjúkdóminn líka. Þarna fór ég
inn í aðstæður og átti að fara að
sinna einhverju prógrammi. En ég
kunni ekki einu sinni að vera edrú.
Þarna voru konur og karlar saman
og ég var afar auðvelt skotmark.
Margir karlmenn eltu mig uppi og
voru mikið ofan í mér og ég þurfti
stundum að biðja aðrar stelpur,
sem voru meiri hörkutól en ég, um
að biðja þá um að labba í burtu.
Þetta var mikið áreiti og slæmt
umhverfi fyrir manneskju eins og
mig. Þetta ýtti undir alkóhólíska
hegðun mína, þar sem ég hélt að
ég væri „one of a kind“, það væri
ekki hægt að lækna mig. Enn ein
sjúkdómsgreiningin í bankann,
ég var ómöguleg og ég gat þetta
ekki. Þetta var á „lúppu“ í hausn-
um á mér og fyrst ég gat ekki verið
í lagi þegar ég var ekki að nota, af
hverju ætti ég þá að geta það eftir
að ég hafði verið í neyslu? Búin að
setja alls konar reynslu inn í upp-
lifunarbankann. Miklu verri fortíð
sem ég þurfti að fara að takast á við
til þess að verða edrú.“
„Hardcore“ vinna að
vera í neyslu
Eftir að Iðunn kláraði meðferð sína
á Vogi fór hún í áframhaldandi
meðferð á Vík, en eftir vikudvöl
þar gekk hún út.
„Fjölskylda mín vildi ekki taka
við mér af því að ég lauk ekki við
meðferðina, sem hafði verið skil-
yrði þeirra. Ég fór beint aftur í
neyslu og við tók þriggja vikna
e-pillu blakkát. Ég man eiginlega
ekkert eftir þessu og vissi ekkert
hvort ég myndi enda í gröfinni.
Eftir þetta fór ég aftur inn á Vog og
sótti um á Krýsuvík.“
Á meðan Iðunn beið eftir plássi
á Krýsuvík tókst henni að halda
sér edrú í einn og hálfan mánuð
áður en hún féll aftur.
„Ég var farin að iða, ég hafði
enga lausn og fór því bara og datt
í það. Fékk svo pláss á Krýsuvík og
var þar í sex daga, þá gat ég ekki
meira og fór. Ég var ekki tilbúin í
sex mánaða meðferð en ég held
samt að Krýsuvík sé frábær stað-
ur til þess að vera á. Eftir Krýsu-
vík tóku við sjö mánuðir í neyslu.
Mjög mikilli neyslu, svona túra
neyslu. Þá var ég að í þrjá til fjóra
daga og svaf svo í tvo til þrjá. Þá tók
við volæði, kvíðaköst og þunglyndi
þar til ég kom mér aftur af stað í
neysluna. Eftir þessa sjö mánuði
var ég alveg búin. Þetta tekur
„Þetta var
löngu hætt að
vera djamm,
ég var löngu
hætt að fara
niður í bæ“
Iðunn sigraðist á
krabbameini en féll í
heim eiturlyfja
Mynd frá þeim
tíma er Iðunn var
enn í neyslu. /
Aðsend