Dagblaðið Vísir - DV - 30.08.2019, Blaðsíða 38

38 FÓKUS 30. ágúst 2019
HLUTIR SEM ÞÚ VISSIR LÍKLEGA
EKKI UM KVENLÍKAMANN10
Taugaröskun – Einkenni taugaröskunarinnar
ADHD birtist oft með öðrum hætti hjá stúlkum
en drengjum og getur það leitt til þess að stúlkur
séu vangreindar fram eftir aldri. Einkenni þeirra
eru ekki þessi klassísku ofvirknieinkenni sem
flestir tengja við ADHD. ADHD-stúlkur geta verið
meira inn í sig, dreymnar, feimnar, óskipulagðar
og fleira. Á meðan strákar eru líklegir til að beina
reiði og gremju út á við þá eru stúlkur líklegri
til að beina henni inn á við sem getur leitt til
þunglyndis, kvíða og slæmrar sjálfsmyndar. Þær
tala gjarnan mikið en eru hins vegar ekki jafn
fyrirferðarmiklar og ADHD-drengir.
Skynfæri – Samkvæmt rannsóknum þá geta konur betur greint í
sundur liti heldur en karlmenn og eru þar að auki ólíklegri til að fæðast
litblindar. Konur eru gjarnan fíngerðari en karlar og því með minni
fingur. Þetta leiðir til þess að konur eru oft með næmara snertiskyn en
karlar. Þær hafa einnig næmara lyktar- og bragðskyn en karlmenn.
Svitalykt – Konur ilma og getur styrkur lík-
amslyktar breyst í takt við hormónabreytingar
kvenna. Þungaðar konur og nýbakaðar mæður
taka gjarnan eftir því að líkamslykt þeirra hefur
breyst, jafnvel orðið verri og sterkari.
Fjölbreytileiki brjósta –„Það er töluverður
breytileiki í brjóstunum og þau geta litið mismun-
andi út eftir því hvar þú ert á hormónatímabili í
lífinu, eftir því hver líkamsvöxtur þinn er o.fl. Eins
eru hægra og vinstra brjóst misstór,“ segir Sigga
Dögg.
Útferð frá brjóstum – Úr geirvörtum
kvenna getur komið útferð þótt kona sé hvorki
með barn á brjósti né barnshafandi. Í flestum
tilvikum er slík útferð ekki áhyggjuefni en
konum getur þó eðlilega brugðið. Útferðin
getur verið dökkbrúnleit, gulleit og grænleit og
er slík almennt talin saklaus. Sé útferðin hins
vegar glær eða blóðug þá er rétt fyrir konu að
hafa samband við lækni.
Öðruvísi hjartaáfall – Einkenni hjarta-
áfalls geta verið önnur hjá konum en körlum.
„Oftast er talað um að konur upplifi kannski
ekki brjóstverk á sama hátt og karlar. Þær eru
langflestar þó sem fá einhvern brjóstverk en
þær upplifa líka frekar mæði, stingandi verk eða
mikla þreytu frekar heldur en þennan klassíska
verk sem leiðir upp í kjálka og út í handlegg.
Konur eru því kannski líklegri til að leita síður
eftir læknisaðstoð,“ segir Þórdís Jóna Hrafnkels-
dóttir hjartalæknir. „Hjartaáföll hjá konum eru
líka aðeins öðruvísi. Þær fá ekki sjúkdóma í jafn
margar kransæðar og karlmenn og eru ekki með
jafn útbreiddan sjúkdóm. Þær fá frekar bráða-
hjartabilun eins og það sem kallað er „broken
heart“ eða harmslegill.“
Teygjanleg píka – Píkan er mislöng eftir því
hvort hún er í hvíldarstöðu eða örvuð, svolítið
eins og harmónika. Sigga Dögg kynfræðingur
segir margar konur ekki gera sér grein fyrir þessu.
„Eins vita margir ekki að þarna er legháls sem
lokar fyrir og kemur í veg fyrir að t.d. túrtappi
eða álfabikar fari á flakk. Leggöngin eru bogin
svo það er ekki hægt að stinga þangað upp
reglustiku til að mæla lengdina en almennt eru
þau um 10 cm, en þau gefa eftir bæði á lengdina
og hliðina við örvun.“ Píkan er líka sjálfhreins-
andi, svo það er óþarfi að þrífa hana með sápu.
Sigga Dögg segir að sápuþvottur að neðan geti
jafnvel leitt til ójafnvægis sem skapi hættu á
sveppasýkingum.
Skapabarmar – Skapabarmar skiptast í
innri og ytri skapabarma. Útlit skapabarma,
þá einkum þeirra ytri, er persónubundið og
fjölbreytileikinn mikill. „Margar konur pæla
mikið í hvort skapabarmar þeirra séu óeðli-
legir, óeðlilega langir eða óeðlilega síðir,“ segir
Sigga Dögg.
n HARMÓNIKULEGGÖNG, LEK BRJÓST, LEKANDI BLÖÐRUR OG MISSTÓR BRJÓST ERU EÐLILEGUR HLUTI KVENLÍKAMANS n KONUR EIGA TIL
AÐ VERA FEIMNAR UM LÍKAMA SINN OG LEITA ÞVÍ SÍÐUR SVARA VIÐ SPURNINGUM EÐA AÐSTOÐAR HEILBRIGÐISSTARFSFÓLKS
Erla Dóra
erladora@dv.is
Hraðari hjartsláttur
– Að sögn Þórdísar Jónu slá
hjörtu kvenna ögn hraðar
en karla.
Þvagleki
– Þvagleki
er mjög algengt
heilsufarsvanda-
mál meðal kvenna.
Samkvæmt upplýsingum
af vef Landlæknis er þvagleki
gjarnan mikið feimnismál
sem konum reynist erfitt að
brydda upp á við heilbrigðisstarfs-
fólk. Þvagleki getur átt sér stað við
áreynslu, og orsakast þá gjarnan af
slöppum grindarbotnsvöðvum eftir
meðgöngu og fæðingu. Konum sem glíma
við áreynsluþvagleka er bent á að gera
grindarbotnsæfingar, en slíkar æfingar hafa
skilað góðum árangri. Á vef Landlæknis seg-
ir: „Ekki lifa með þvagleka án þess að leita
aðstoðar […] Fólki er eindregið bent á
að ráðfæra sig við heimilislækni sinn
eða hjúkrunarfræðing, því það er
engin ástæða til að þjást í
laumi.“