Skessuhorn - 21.12.2004, Blaðsíða 40

40
ÞRIÐTUDAGUR 21. DESEMBER 2004
^atJSUdu..-
✓
Hjónin Vigdís og Ami á Brennistöðum í Flókadal:
Hafa ekki alltaf farið troðnar slóðir
Bændur, uppalendur og frumkvöðlar í ferðaþjónustu teknir tali
Jörðin Brennistaðir er innar-
lega í Flókadal í uppsveitum
Borgarfjarðar. Húsin á bænum
standa hátt og eru reisuleg í
hlíðinni mót suðri, þrjú íbúð-
arhús, eitt frá hverjum ættlið
sem setið hefur jörðina. Gamla
íbúðarhúsið hæst á bæjarhóln-
um en neðar í bæjartúninu tvö
stór íbúðarhús, eitt fjörutíu ára
og annað nýlega byggt og
reisulegt bjálkahús. Þar að auki
eru íjós, fjárhús og aðrar úti-
húsabyggingar. Neðar í botni
dalsins liðast Geirsá og á ár-
bakkanum standa nokkur sum-
arhús sem bændur á Brenni-
stöðum hafa reist á undanförn-
um áratugum.
Blaðamaður Skessuhorns
hitti að máli einn morgun í
upphafi aðventu eldri hjónin
sem nú búa á Brennistöðum,
þau Arna Theódórsson og Vig-
dísi Sigvaldadóttur, eða Viggu
eins og hún er jafnan kölluð.
Þau hjón hófu búskap á
Brennistöðum fyrir rúmlega 40
árum síðan, nánar tiltekið árið
1961. Bæði eru þau Borgfirð-
ingar, fædd þar og uppalin,
Arni á Brennistöðum en Vigga
í Ausu í Andakíl. Hér eru á
ferðinni samhent hjón, bænd-
ur, uppalendur og frumkvöðlar,
sem ekki hafa vílað fyrir sér að
fara óhefðbundnar leiðir í
mörgu sem þau hafa tekið sér
fyrir hendur. Þau hafa rekið
blandað bú á Brennistöðum
með kýr, kindur og hross auk
fjölda óhefðbundinna húsdýra
á borð við refi, hrafn, álftir,
grísi og endur. Ferðaþjónustu
hafa þau hjón rekið hvað lengst
bænda hér á landi og voru
meðal þeirra fyrstu sem opn-
uðu heimili sitt fyrir erlendum
gestum. Þá eru þau foreldrar 5
uppkominna barna sem öll hafa
fengið óskiptan stuðning m.a.
til að feta menntaveginn en auk
þess, og þannig að eftir því hef-
ur verið tekið, hafa þau hjón
tekið að sér hátt í 200 fóstur-
börn til dvalar í lengri og
skemmri tíma. Börn sem flest
eiga það sammerkt að hafa átt
við félagsleg og uppeldisleg
vandamál að stríða heima fyrir
en fengið ómetanlegt skjól hjá
góðu fólki í sveitinni. Þannig
hafa hjónin á Brennistöðum
verið í nánu samstarfi við fé-
lagsmálayfirvöld í Reykjavík í
yfir 30 ár og í sumum tilfellum
tekið að sér börn sem fá úrræði
voru fyrir á öðrum stöðum. I
dag eru þau Arni og Vigga
heldur farin að draga saman
seglin enda komin á áttræðis-
aldur, yngsta dóttir þeirra og
tengdasonur tekin við bú-
skapnum og taka fullan þátt í
ferðaþjónustunni með þeim.
Ættliðaskipti
á nýjan leik
„Við giftum okkur á gaml-
ársdag árið 1961 í Ausu. Þetta
var systkinabrúðkaup því Jón
Hér er Árni bóndi að horfa á fréttirnar. Heimilisgrísinn kúrir í handar-
krikanum.
Vigdís og Arni á Brennistöðum.
bróðir minn, sem nú er Iátinn,
og Auður Pétursdóttir giftu sig
sama dag og ekki nóg með það
við skírðum syni okkar þá
Bjarna og Pétur son þeirra í
leiðinni. Þetta var því bæði stór
og góður dagur fyrir okkur
öll,“ sagði Vigga þegar við
höfðum komið okkur fyrir á-
samt Arna bónda, með kaffi-
bolla í stofunni á Brennistöð-
um. Sama árið og þau létu
pússa sig saman höfðu þau haf-
ið búskap á Brennistöðum og
bjuggu eftir Jaað í sjö ár á móti
foreldrum Arna, þeim Theó-
dór og Þóru, til ársins 1967
þegar þau tóku alfarið við bú-
skapnum. „Þessi ættliðaskipti
gengu svipað fyrir sig þá og nú,
því Þóra yngsta dóttir okkar og
Hafsteinn Þórisson maður
hennar hafa nú tekið við bú-
skapnum af okkur. Þau kenna
auk þess bæði við grunnskól-
ann á Kleppjárnsreykjum,"
segir Arni. Saman eiga þau 4
börn sem nú eru öll uppkomin
en fyrir átti Vigga soninn
Steindór. Barnabörn þeirra eru
13 en vel yfir 20 þegar börn
fósturbarna þeirra eru með tal-
in.
Óhefðbundin
heimilisdýr
A Brennistöðum hefur alltaf
verið blandað bú en nú eru
rúmlega 20 kýr uppistaðan í
búskapnum auk hrossa, en fénu
hefur verið fækkað. Vigga seg-
ist þó eiga eftir 30 kindur. „Þær
eru hálfgerð gæludýr hjá mér
blessaðar, svona rétt til að leika
sér við. Þær ganga heima allt
árið, eru af Smyrlabjargarkyni
og afskaplega spakar þessar
elskur og ekki skemmir fyrir að
þær eru bæði frjósamar og
mjólkurlagnar þannig að þær
gefa vel af sér. Við vorum yfir-
leitt með þetta um 300 kindur
en afkoman í sauðfjárbúskap
hvatti okkur ekki, né yngra
fólkið, til að halda áfram með
svo mikinn fjölda,“ segir Vigga.
Talið berst að ýmsum öðrum
óhefðbundnum skepnum sem
fólkið á Brennistöðum hefur
prófað að hafa, ýmist sem hús-
dýr eða gæludýr, heimilisfólki
til ánægju. „Það hefur verið
hálfgerð ástríða hjá okkur að fá
okkur á vorin einhverja skepnu
til uppeldis. Þær eiga það sam-
merkt að allir höfðu gaman af
þeim en enginn gagn! Þannig
höfum við t.d. haft yrðlinga,
gæsir, Pekingendur, grísi, hrafn
og álftarunga höfum við tvisvar
sinnum alið upp. Þetta hafa
verið skemmtilegar skepnur en
sumar hverjar ansi erfiðar og
fyrirferðarmiklar enda ekki
hefðbundin húsdýr. Við höfum
þó passað okkur á að taka þessi
dýr öll þegar þau eru kornung,
þannig að hægt sé að reyna að
kenna þeim þá siði sem best er
að þau tileinki sér,“ segir Árni
og þau hlæja bæði þegar þau
rifja upp uppátækin sem mörg
þessara dýra hafa tekið uppá í
gegnum tíðina. „Einn grísinn
elti t.d. krakkana þegar þau
fóru í útreiðatúr og var tilsagð-
ur á næstu bæjum þegar hann
nennti ekki með þeim lengra.
Þó álpaðist hann sjálfur heim
þegar hann var búinn að
snudda á hlaðinu hjá fólki í
smástund. Þessi grís lifði alla
tíð á mjólk sem hann fékk úr
pela. Onnur álftin sem við
höfðum varð einnig ákaflega
mannelsk og mikil persóna og
vildi gjarnan fara með þegar
heimilisfólkið þurfti að bregða
sér af bæ og elti þá bílinn. Það
þótti mörgum einkennileg sjón
að sjá þegar álftin elti Brenni-
staðabílinn út um allt hérað,
svona rétt eins og hundur,
nema hvað þessi var á flugi og
gat þannig rúnað af leiðina
þegar ekið var í beygjur, en
hundar eru vanalega fast á eftir
bílstuðurunum þegar þeir
ákveða að fara með. Einhvern-
tíman þurftum við keyra álftina
heim þegar hún var farin að
trufla gesti á barnaskemmtun í
Logalandi og hún fór oftar á
ýmsan flæking og eitthvað var
um að hún elti mjólkurbílinn
og húsvitjaði í mjólkurhúsum
bænda í héraðinu. Nú er hún
öll blessunin og létum við
stoppa hana upp þannig að nú
er hún inni í stofu hjá okkur
öllum stundum.“
Skotinn á næsta bæ
Meðal annarra heimilisdýra
má nefna yrðlinga sem aldir
hafa verið upp eins og hvolpar
á bænum. „Við náðum í þá
smáyrðlinga, blinda úr greni.
Þeir geta verið ansi skemmti-
legir en annar þeirra reyndist
hafa svo ríkt veiðieðli að hann
náði að drepa varphænurnar og
kanínuunga sem hér voru þrátt
fyrir að hann hafi farið í ófrjó-
semisaðgerð til að minnka
veiðieðlið í honum. Það var ó-
mögulegt að temja þetta ríka
veiðieðli sem er í refum og það
varð öðrum þeirra að aldurstila
að hann fór á smáfuglaveiðar í
nágrenni næsta bæjar og var