Morgunblaðið - 20.07.2019, Blaðsíða 19

FRÉTTIR 19Erlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. JÚLÍ 2019
Fagleg og persónuleg húsfélagaþjónusta
Eignarekstur leggur áherslu á að einfalda
og hagræða málin fyrir húsfélög
Traust - Samstaða - Hagkvæmni
eignarekstur@eignarekstur.is • www.eignarekstur.is • Sími 566 5005
Ráðgjöf
Veitum faglega ráðgjöf
til húsfélaga
Bókhald
Höfum umsjón með
bókhaldi fyrir húsfélög
Þjónusta
Veitum persónulega þjónustu
sem er sérsniðin að hverju
og einu húsfélagi
Baadre, Írak. AFP. | Jasídakonan
Jihan Qassem fylltist angist þegar
hún þurfti að velja á milli tveggja
slæmra kosta eftir að hún var leyst úr
haldi liðsmanna Ríkis íslams, sam-
taka íslamista í Írak. Hún þurfti að
velja á milli þess að yfirgefa börn sín,
sem hún átti í nauðungarhjónabandi
með íslamista, og þess að eiga á hættu
að verða útskúfað úr samfélagi jasída.
„Auðvitað gat ég ekki komið með
þau heim. Þau eru börn Daesh [Ríkis
íslams],“ sagði hún á nýju heimili sínu
í þorpi í Írak eftir að hafa verið í haldi
liðsmanna samtakanna í um fimm ár.
„Hvernig hefði ég getað það þegar
börnin mín þrjú voru enn í höndum
Daesh?“
Íslamistarnir réðust inn í heimabæ
Jihan, jasídabæinn Sinjar, árið 2014.
Þeir nauðguðu tugum stúlkna og
kvenna og neyddu þær síðan til að
giftast liðsmönnum Ríkis íslams.
Þegar þær voru frelsaðar úr ánauð-
inni stóðu þær frammi fyrir því að
þurfa að velja á milli barna sinna og
samfélags síns.
Bróðirinn vildi ekki börnin
Íslamistar rændu Jihan þegar hún
var þrettán ára og tveimur árum síðar
var hún neydd til að giftast Túnisa
sem hafði gengið til liðs við Ríki ísl-
ams í Írak. Þau flúðu með börn sín frá
einu af síðustu vígjum samtakanna í
Sýrlandi fyrir fjórum mánuðum eftir
að herlið undir forystu Kúrda náði því
á sitt vald. Þegar herliðið komst að
því að Jihan er jasídi flutti það hana
og börn hennar í athvarf í norð-
austanverðu Sýrlandi fyrir jasídakon-
ur sem eignuðust börn með íslamist-
unum. Börn hennar voru á aldrinum
fjögurra mánaða til rúmlega tveggja
ára.
Starfsmenn athvarfsins settu mynd
af Jihan á Facebook og bróðir hennar,
sem bjó enn í Írak, sá hana. Hann
hafði samband við systur sína og vildi
að hún kæmi aftur heim – en án
barnanna.
Eftir að hafa velt kostunum fyrir
sér í angist sinni dögum saman ákvað
Jihan að yfirgefa börn sín og skilja
þau eftir í umsjón kúrdískra yfirvalda
í Sýrlandi til að geta verið hjá „raun-
verulegri fjölskyldu“ sinni, eins og
hún orðaði það.
„Þau voru svo ung. Þeim þótti vænt
um mig og mér um þau … en þau eru
börn Daesh,“ sagði hún lágt. Hún
kvaðst ekki eiga neinar myndir af
börnum sínum og ekki vilja muna eft-
ir þeim. „Í fyrstu er þetta erfitt en
síðan gleymum við þeim smám
saman.“
Vilja konurnar – ekki börnin
Samfélag jasída er mjög einangrað
og öldum saman hefur konum sem
giftast út fyrir það verið útskúfað,
jafnvel þótt þær hafi verið neyddar
til þess. Stúlkurnar sem voru neydd-
ar í hjónaband með íslamistunum
áttu á hættu að verða útskúfað en
æðsti trúarleiðtogi jasída gaf út
tímamótatilskipun um að þeim bæri
að virða stúlkur og konur sem urðu
fórnarlömb liðsmanna Ríkis íslams.
Samúðin sem hann sýndi stúlkunum
náði þó ekki til barnanna sem þær
fæddu í nauðungarhjónaböndunum.
Æðsta trúarráð jasída gaf út
óljósa yfirlýsingu í apríl um að bjóða
ætti börn þeirra sem lifðu af kúgun
Ríkis íslams velkomin í samfélagið
og hún vakti vonir um að jasídar
myndu taka við börnum kvennanna
sem voru hnepptar í ánauð. Íhalds-
samir jasídar mótmæltu yfirlýsing-
unni svo harðlega að ráðið lýsti því
yfir að ekkert hefði breyst og sam-
félagið ætti aðeins að taka við börn-
um ef báðir foreldrar þeirra væru
jasídar.
Óttast að trúin líði undir lok
Talið er að um hálf milljón jasída
hafi búið í Írak, flestir í afskekktum
bæjum, áður en ofsóknir íslamist-
anna á hendur þeim hófust. Um
fimmtungur þeirra, eða 100.000
manns, hefur flust til annarra landa
og 360.000 aðrir jasídar lifa enn utan
heimkynna sinna í Írak því að þorp
þeirra eru í rúst.
Jasídinn Talal Murad segir að jas-
ídar óttist að ef tekið verði við börn-
um íslamistanna gefi það fordæmi,
geti orðið til þess að „flóðgáttir
breytinga“ opnist og jasídatrúin líði
undir lok.
Vilja ekki börn kvalara sinna
Annar jasídi, Ali Kheder, sagði að
mál barnanna snerist ekki aðeins um
trúarkreddur, heldur einnig um lög
Íraks. Samkvæmt stjórnarskrá
landsins, sem byggðist á íslömskum
lögum, erfðu börn trú feðra sinna og
föðurlaus börn væru sjálfkrafa skráð
sem múslímar í Írak. Hann bætti við
að jasídar hefðu þjáðst svo mikið
vegna ofsókna íslamistanna að þeir
gætu ekki hugsað sér að taka við
börnum kvalara sinna. „Þúsundir
kvenna og stúlkna úr röðum jasída
hafa verið í klóm íslamistanna,
enginn spyr um þær,“ sagði hann.
„Svo er spurt um örfá börn.“
Flytjist til Evrópu
Margir jasídar telja að besta
lausnin á málinu væri sú að mæð-
urnar flyttust með börn sín til Evr-
ópulanda. „Þetta er mjög flókið mál
og heppilegustu lausnina er að finna
utan Íraks,“ sagði jasídinn Vian Dak-
heel, fyrrverandi þingmaður. „Í mín-
um huga felst lausnin í því að kon-
urnar fari til Evrópu með börn sín.“
Fæðingar- og kvensjúkdóma-
læknirinn Nagham Hasan, sem hef-
ur aðstoðað margar jasídakonur frá
2014, sagði að mæður með ung börn
hefðu nánast gefið upp vonina um að
þær gætu lifað í Írak með börn sín.
„Ég hef varað við því árum saman að
við þurfum að takast á við vanda
mæðranna,“ sagði hann. „Allir vilja
flytjast á brott. Samfélag jasída er
sundrað.“
Þurfa annaðhvort að yfirgefa
börnin eða hætta á útskúfun
 Jasídastúlkur í valþröng eftir að hafa verið neyddar til að giftast íslamistum
AFP
Yfirgaf börnin Jihan Qassem var þrettán ára þegar henni var rænt fyrir fimm árum og hún var seinna neydd til að
giftast liðsmanni Ríkis íslams. Eftir að hún var leyst úr haldi þurfti hún að segja skilið við þrjú ung börn sín.
Hverjir eru jasídar?
» Fræðimenn hafa deilt um
uppruna jasída, sem eru ýmist
skilgreindir sem kúrdískur
minnihlutahópur eða sérstakur
þjóðflokkur.
» Trú jasída sameinar ýmsa
þætti úr kristni og íslam en er
þó um margt alveg sér á báti.
» Í trú jasída er t.d. hvorki til
himnaríki né helvíti og þeir
trúa á endurholdgun.
» Menn fæðast jasídar en geta
ekki gengið í trúarhópinn.
Þeim sem giftast út fyrir hann
er útskúfað.
Hæstiréttur Hollands staðfesti í gær
úrskurð um að hollenska ríkið bæri
að nokkru leyti ábyrgð á dauða 350
karlmanna úr röðum múslima sem
serbneskar hersveitir drápu í bæn-
um Srebrenica í Bosníu árið 1995.
Alls voru 8.000 múslímar drepnir í
Srebrenica en dómsmálið snýst um
350 menn sem höfðu falið sig í bygg-
ingu Sameinuðu þjóðanna. Dóm-
stóllinn komst að þeirri niðurstöðu
að ef hollenskir friðargæsluliðar
hefðu leyft mönnunum að vera í
byggingunni hefðu aðeins verið 10%
líkur á því að þeir hefðu lifað af, þ.e.
að serbnesku hersveitirnar hefðu
ekki banað þeim. Hollenska ríkið
bæri því aðeins ábyrgð á 10% þeirra
skaðabóta sem ættingjar mannanna
hafa krafist.
Hreyfingin Mæður Srebrenica
hafði krafist þess að hollenska ríkið
yrði gert ábyrgt fyrir dauða allra
múslímanna 8.000.
Öll ríkisstjórn Hollands sagði af
sér árið 2002 vegna gagnrýni sem
sett var fram á hendur hollenskum
stjórnvöldum í skýrslu um fjölda-
morð Bosníu-Serba á múslímum í
Srebrenica.
AFP
Vilja bætur Fulltrúar Mæðra Sre-
brenica voru viðstaddir réttarhöldin.
Holland ber
10% ábyrgð
á drápunum
Jarðskjálfti sem
mældist 5,1 stig
reið yfir Aþenu í
gær, olli
skemmdum á
byggingum og
rafmagnsleysi og
skelkaðir íbúar
hlupu út á götur.
Símasambands-
laust var einnig
um tíma vegna
skjálftans. Að minnsta kosti tvær
mannlausar byggingar í borginni
hrundu og nokkrar til viðbótar
skemmdust, að sögn AFP. „Þetta
var mjög öflugur skjálfti, við vorum
skelfingu lostin og allir hlupu út úr
byggingunni,“ hefur fréttaveitan
eftir konu sem vinnur í sex hæða
byggingu snyrtivöruverslunar í
grísku höfuðborginni.
Skjálfti olli
skelfingu í Aþenu
Fólk hélt sig utan-
dyra eftir skjálfta.
GRIKKLAND