Skessuhorn - 02.03.2016, Blaðsíða 28

MIÐVIKUDAGUR 2. MARS 201628
Vörur og þjónusta
Hönnun prentgripa
& alhliða prentþjónusta
Drei bréf - Boðsbréf
Ritgerðir - Skýrslur
Reikningar - Eyðublöð
Umslög - Bréfsefni
Fjölritunar- og
útgáfuþjónustan
Getum við
aðstoðað þig?
sími: 437 2360
olgeirhelgi@islandia.is
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
Sprautu- og bifreiðaverkstæði
Sólbakka 5, Borgarnesi • 437-1580 • sbb@simnet.is
Tjónaskoðun – Bílamálun – Réttingar – Bílrúðuskipti
Þjónustum öll tryggingafélög
Borgarness
Hilmir B ehf
Alhliða pípulagningaþjónusta
hilmirb@simnet.is
facebook.com/hilmirbehf

Vélsmiðja BA
Nýsmíði • Vélaviðgerðir
Breytingar • Viðhald
Vélsmiðja BA • Sólbakka 25 • Borgarnesi • bhk@vortex.is
Björn Kristjánsson 894 – 3336
Arnar Björnsson 849 – 9341
Pennagrein Pennagrein
Síðustu ár hafa háskólamál ver-
ið nokkuð til umræðu hér í Norð-
vesturkjördæmi samhliða þreif-
ingum á sameiningu háskólanna
– ýmist innbyrðis eða við Háskóla
Íslands. Nú hefur fréttst að slíkum
áformum hafi verið slegið á frest
um sinn. Íbúar og forsvarsmenn
háskólastofnana á svæðinu halda
þó væntanlega áfram að hugleiða
framtíðarmyndina í ljósi þróunar
á öðrum svæðum. Nýlegir atburð-
ir á Suðurlandi gefa tilefni þess að
hugleiða hlutverk Háskóla Íslands
á landsvísu, því vissulega hefur
ákvörðun um flutning íþrótta- og
heilsufræðináms frá Laugarvatni
til Reykjavíkur markað spor sem
hræða. Þar með tók Háskóli Ís-
lands ákvörðun um að leggja nið-
ur einu háskólastofnunina á Suð-
urlandi.
Yfirlýst stefna
Háskólans
Í 105 ára sögu sinni hefur Háskóli
Íslands lengst af verið eini háskóli
landsins, eins og nafnið gefur til
kynna. Þess vegna hefur ekki að-
eins verið litið á hann sem æðstu
menntastofnun landsins heldur
sem þjóðarháskóla – samfélags-
stofnun sem Íslendingar hafa ver-
ið stoltir af.
Væntingar almennings til sam-
félagsstofnana á borð við Háskóla
Íslands eru ekki sprottnar upp að
ástæðulausu. Þær hafa komið til
tals hjá yfirstjórnendum háskólans
sjálfs, meðal annars annars í ræðu
sem Páll Skúlason, þáverandi há-
skólarektor, hélt á Austurlandi árið
1999. Þar sagði Páll:
„Hlutverk Háskóla Íslands er
og hefur alla tíð verið að þjóna
allri íslensku þjóðinni. Háskól-
inn er þjóðskóli, sem vinnur jafnt í
þágu þeirra sem búa á höfuðborg-
arsvæðinu og hinna sem búa úti á
landi. Fræðastörf og þekkingarleit
er ekki bara fyrir fámennan hóp
fólks. Allt fólk sem vill bæta lífs-
skilyrði sín, treysta atvinnulíf, við-
skipti og menningarlíf, hagnýt-
ir sér í síauknum mæli alls konar
fræði.“
Í þessum anda hefur Háskóli Ís-
lands leitast við að „efla tengsl sín
við landsbyggðina, m.a. með því
að fjölga rannsókna- og fræðasetr-
um úti á landi,“ eins og fram kem-
ur á heimasíðu skólans, enda hef-
ur hann „ríkum skyldum að gegna
við íslenskt samfélag, menningu og
tungu,“ eins og segir á sama stað. Á
þessu er hnykkt í stefnuáætlun Há-
skóla Íslands 2011-2016. Þar kem-
ur fram að háskólinn hafi sett sér
„markmið um rannsóknir og ný-
sköpun, nám og kennslu, mannauð
og ábyrgð gagnvart samfélaginu og
umheiminum“.
Í ljósi allra þeirra dæma sem nú
hafa verið rakin úr hátíðaræðum
og yfirlýstum stefnumiðum Há-
skóla Íslands má gera ráð fyrir að
stjórnendur skólans geri sér fulla
grein fyrir samfélagsábyrgð háskól-
ans. Nýlegar ákvarðanir sem varða
háskólastarf á Laugarvatni, benda
þó ekki til þess að stefnumiðin séu
stjórnendum skólans mjög hugleik-
in um þessar mundir.
Verkin sýna merkin
Háskóli Íslands hefur nú ákveðið að
leggja af einu háskólastofnunina á
Suðurlandi með því að flytja náms-
braut í íþrótta- og heilsufræði frá
Laugarvatni til Reykjavíkur, þar
sem nú þegar er rekin íþróttafræði-
braut við Háskólann í Reykjavík.
Verði af fyrirhuguðum flutningi
munu því tvær íþróttafræðibraut-
ir verða í Reykjavík, en engin úti á
landi. Hins vegar munu nemend-
ur af landsbyggðinni, sem hafa sótt
nám á Laugarvatni, þurfa að fara til
Reykjavíkur með verulega aukn-
um húsnæðiskostnaði sem því mun
fylgja.
Ákvörðunin er tekin í trássi við
vilja og stefnu stjórnvalda og Al-
þingis. Mótbárur þingmanna virð-
ast hrökkva af háskólaráðinu eins
og vatn af gæs. Einstaka prófessorar
og fræðimenn hafa meira að segja
látið í ljós vanþóknun í fjölmiðlum
yfir því að ráðherrar og þingmenn
séu yfirleitt að hafa skoðun á mál-
inu. Er helst á þeim að skilja að það
sé argasti dónaskapur við faglega
niðurstöðu menntastofnunar.
Helstu rök háskólans fyrir því
að flytja íþrótta- og heilsufræðina
frá Laugarvatni til Reykjavíkur, og
ljúka þar með merkri 84 ára sögu
skólans á Laugarvatni, munu vera
fækkun nemenda og kostnaður við
að halda úti námi á Laugarvatni.
Til grundvallar liggja tvær skýrslur
sem háskólinn mun hafa látið gera
um „sóknarfæri“ þessa námsfram-
boðs.
M á l s v a r -
ar háskólans
hafa látið að
því liggja að
nemendafækkunin stafi af stað-
setningunni á Laugarvatni. Jafn
líklegt er þó að fækkunina megi
rekja til þess að fyrir fáum árum
var kennaranámið og íþróttakenn-
aranámið lengt úr 3 árum í 5 ár.
Eftir það hefur nemendum í kenn-
aranámi fækkað í öllum deildum,
bæði á Laugarvatni og í Reykja-
vík.
Vitanlega er ekki ásættanlegt
að Háskóli Ísands leggi þannig af
þjónustu sína við heilan landshluta,
með þeim alvarlegu afleiðingum
sem það mun hafa fyrir landshlut-
ann allan, án þess að stjórnvöld
reyni að sporna við fæti. Bent hef-
ur verið á að stjórnendum námsins
hafi ekki gefist færi á að rétta úr
kútnum og mæta nemendaþróun-
inni, til dæmis með breytingum og
endurbótum á námsfyrirkomulag-
inu eins og gert var við leikskóla-
kennaranámið á sínum tíma þegar
sókn í það var sem slökust.
Það yrðu sorglegar málalykt-
ir ef endi yrði bundinn á 84 ára
sögu íþróttakennaranáms á Laug-
arvatni fyrir tilverknað Háskóla
Íslands, skólans sem Páll Skúla-
son lýsti sem „þjóðskóla“ í þágu
landsins alls. Óhjákvæmilega velt-
ir maður því fyrir sér hvað bíði há-
skólastofnana í Norðvesturkjör-
dæmi fari svo að þær verði samein-
aðar Háskóla Íslands.
Það kostar að reka samfélag og
því fylgja skyldur. Þá kvöð verðum
við öll að bera, bæði einstaklingar
og stofnanir. Ríkust eru þó skylda
þeirra stofnana sem byggðar hafa
verið upp fyrir almannafé og eru
í eigu samfélagsins, eins og Há-
skóli Íslands. Það er ekki nóg að
setja fjálglega orðuð stefnumið inn
í markmiðslýsingar á vel hönnuð-
um heimasíðum. Skattgreiðendur
sem standa undir rekstri Háskóla
Íslands eru í öllum landshlutum,
ekki bara í Reykjavík.
Dr. Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir.
Höfundur er alþingismaður og fv.
verkefnisstjóri við Stofnun fræðasetra
Háskóla Íslands.
Sporin hræða - um afdrif háskóla
Á undanförnum vikum og mánuð-
um hefur því ítrekað verið hald-
ið fram að verði af metnaðar-
fullri endurnýjun HB Granda á
hausaþurrkun félagsins á Breið-
inni á Akranesi muni það skaða
uppbyggingu ferðaþjónustunnar á
Akranesi. Sá skaði komi þá til við-
bótar við þá skerðingu á lífsgæðum
sem íbúar á Akranesi muni verða
fyrir auk þess sem uppbyggingin
muni hafa neikvæð áhrif á „ímynd
og ásýnd Akraness“ eins og segir á
hulduvef nafnlausrar undirskrifta-
söfnunar sem hófst um liðna helgi
og stefnt er gegn áðurnefndri end-
urnýjun.
Hvergi hafa sönnur verið færð-
ar á þennan neikvæða málflutning
gagnvart mögulegri uppbyggingu
ferðaþjónustunnar. Væntanlega er
þarna verið að gefa í skyn að fram
að þessu hafi lyktarmengun frá
hausaþurrkun haft neikvæð áhrif á
ferðaþjónustuna. Ekki hefur kom-
ið fram að gerð hafi verið skoðana-
könnun er staðfestir þennan mál-
flutning. Þessu er haldið fram á
sama tíma og helsti vaxtarbrodd-
ur ferðaþjónustunnar á Akranesi
á liðnum árum hefur sprottið upp
nánast í túnfæti núverandi hausa-
þurrkunar! Þar á ég við vitana á
Breiðinni.
Starfandi ferðaþjónar á Akranesi
hafa mér vitanlega ekki stigið fram
og lýst áhyggjum sínum af mögu-
legum endurbótum á fiskþurrk-
un á Breiðinni. Því skal þó til haga
haldið að íbúi í Hafnarfirði, sem
nýverið festi kaup á húseign við
Skólabraut 33 og endurnýjar hana
nú á myndarlegan hátt með góðum
fjárstuðningi frá Akraneskaupstað,
hefur lýst áhyggjum sínum þar
sem hann hyggst opna gistiheim-
ili í húsinu. Komið hefur fram í
málflutningi hans að fiskilykt, sem
borist hefur að vitum hans eftir að
uppbygging hans hófst, hafi kom-
ið honum í opna skjöldu. Er hann
þó fæddur og uppalinn á Akranesi
þar sem hann á einnig fjölskyldu
og mikinn frændgarð.
Besti vitn-
isburður sem
um getur í
ferðaþjónustu
eru ferðamennirnir sjálfir og dóm-
ur þeirra þegar þeir hafa lokið dvöl
sinni. Stór hluti viðskipta þeirra
ferðamanna er kaupa sér gistingu
fer fram á netinu og þar skilja þeir
margir hverjir eftir umsagnir sínar.
Min tilfinning er sú að þar komi
frekar fram raddir þeirra er eitt-
hvað hafa út á þjónustuna að setja
þó ekki geti ég fært sönnur á það.
Af einhverjum ástæðum hefur
vitnisburður þessara hundruða ef
ekki þúsunda ferðamanna á Akra-
nesi ekki komið fram í umræðum
undanfarinna vikna og mánaða.
Ég tók mér því til um liðna helgi
og las dóma tæplega 600 ferða-
manna á vinsælustu bókunarsíðun-
um. Flestir eru dómarnir á enskri
tungu en einnig nýtti ég mér hjálp
frá Google vini mínum til þess að
lesa dóma á öðrum tungumálum.
Dómar þessara hundruða ferða-
manna komu mér þægilega á óvart.
Aðeins einn þeirra talar um að
hann hafi orðið var við fiskilykt og
fannst hún eiginlega tilheyra því
Akranes væri jú sjávarþorp. Það var
sumsé aðeins einn sem hafði orð á
fiskilykt en ekki á þann veg að hún
hefði verið honum fjötur um fót.
Þessi athugun mín er ekki vísinda-
lega unnin. Hún gefur þó mjög
skýra vísbendingu um upplifun
ferðamanna á svæðinu. Þessi nið-
urstaða er sérstaklega áhugaverð
í því ljósi að stærstu gistiheimilin
í þessari könnun eru líka í túnfæti
núverandi hausaþurrkunar.
Í ljósi þessarar niðurstöðu hlýt
ég að óska eftir rökstuðningi
þeirra er telja að fyrirhugaðar end-
urbætur á hausaþurrkun hafi nei-
kvæð áhrif á ferðaþjónustuna. Er
það ekki sanngjörn ósk?
Halldór Jónsson
Höfundur er ábyrgðarmaður
undirskriftasöfnunarinnar
www.uppbyggingakranesi.is/
Hefur hausaþurrkun
truflað ferðaþjónustu?
Fréttaveita Vesturlands
www.skessuhorn.is