Skessuhorn - 12.10.2016, Qupperneq 25
MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 2016 25
Frambjóðendur til forseta svara spurningum Skessuhorns
Guðjón S. Brjánsson skipar odd-
vitasætið á lista Samfylkingarinnar
í NV-kjördæmi, sem að venju býð-
ur fram undir listabókstafnum S.
Guðjón er fæddur á Akureyri 1955
og er kvæntur Dýrfinnu Torfadótt-
ur gullsmið og eiga þau tvo syni og
fimm barnabörn. Hann lærði félags-
ráðgjöf í Noregi og stundaði stjórn-
unarnám í Bandaríkjunum í eitt ár.
Samhliða starfi nam hann við Nor-
ræna heilsuháskólann í Gautaborg
og lauk þaðan meistaragráðu í lýð-
heilsufræðum í lok árs 2014. Guð-
jón er forstjóri Heilbrigðisstofnunar
Vesturlands og hefur verið undan-
farin fimmtán ár. Hann hefur starf-
að í félags- og heilbrigðisþjónustu
frá árinu 1979, sem forstöðumaður í
öldrunarþjónustu, félagsmálastjóri á
Ísafirði og sem forstjóri Heilbrigðis-
stofnunarinnar í Ísafjarðarbæ. Hann
var meðal annars forstöðumaður
Dalbæjar á Dalvík og kom því dval-
arheimili á laggirnar og sömu sögu
er að segja um Múlabæ í Reykjavík.
Hann segist hafa verið heppinn að fá
tækifæri til að taka þátt í þeirri upp-
byggingu. Til fjölda ára hefur hann
verið virkur þátttakandi í félagsstarfi
sem tengist heilbrigðis- og velferð-
armálum og hefur til dæmis verið í
stjórn Alzheimersamtakanna, þar
sem hann er varaformaður nú. Þá
situr hann í stjórn Félags forstöðu-
manna ríkisstofnanna, Símenntun-
armiðstöðvar Vesturlands og Nor-
ræna félagsins á Akranesi svo eitt-
hvað sé nefnt. „Mér hefur liðið
mjög vel á öllum mínum vinnustöð-
um. Ég hef verið lukkunnar pamfíll
í mínum störfum. Alls staðar hef ég
starfað með afburða fólki og vinnu-
andi verið góður. Mér hefur tekist
að virkja fólk til góðra verka og það
er mikil lífsfylling,“ segir Guðjón.
Aðspurður um hvers vegna hann
sneri sér að pólitíkinni segist Guð-
jón hafa lifað og hrærst í samskipt-
um við stjórnsýsluna í þeim störfum
sem hann hefur gegnt. „Og ég hef
haft mína skoðun á því. Stundum
hef ég verið býsna sáttur við verklag
og vinnubrögð og stundum ekki. Ég
tel að við þurfum að gera verulegar
breytingar í öldrunarþjónustunni
og að heilbrigðismálin þurfi sömu-
leiðis að ganga í gegnum endur-
skoðun og endurnýjun. Það er ekki
nóg að setja meiri peninga í þessa
málaflokka, það þarf að endurskoða
hvernig þessum fjármunum er varið
með skikkanlegum og árangursrík-
um hætti. Þetta er nú meginástæðan
fyrir því hvers vegna ég fór að gíra
mig upp á þessum vettvangi,“ segir
Guðjón. Hann segist einnig hafa al-
mennan brennandi áhuga á stjórn-
málum og samfélagsmálum yfir-
leitt. „Það eru ekki bara heilbrigð-
is- og öldrunarmálin sem ég hef
áhuga á heldur öll samfélagsmálin.
Ég var á lista Alþýðuflokksins 1995
í Vestfjarðakjördæmi en vegna starfa
minna fyrir vestan, þá reyndist það
ekki samrýmanlegt að blanda sér
of mikið í pólitík. Þannig að ég hef
haft þetta meira sem stofuáhugamál
til þessa.“
Vilja draga úr gjaldtöku
í heilbrigðismálum
Guðjón segir stefnumál Samfylk-
ingarinnar vera margvísleg en höf-
uðáhersla sé lögð á nokkra stóra
málaflokka; heilbrigðisþjónustuna,
málefni eldri borgara og húsnæð-
ismál. Hann segir HVE vera virk-
an þátttakanda í heilbrigðisþjón-
ustu bæði í kjördæminu og á lands-
vísu og að stofnunin sé bæði skil-
virk, afkastamikil og hagkvæm í
rekstri. „Við höfum verið að taka
þátt í liðskiptaaðgerðum, þar sem
eru hvað lengstir biðlistar og vilj-
um enn auka það. 1300 manns bíða
eftir aðgerðum á þessu sviði og
við jafnaðarmenn ætlum að vinna
á þessum biðlistum. Það þarf sér-
stakt átak til þess og við höfum út-
færðar leiðir í því. Það eru fleiri
sem bíða eftir aðgerðum, til dæm-
is bíða fimm hundruð konur eftir
aðgerðum í landinu. Sumar þessara
kvenna hafa beðið í eitt til tvö ár
með þeim óþægindum og sársauka
sem fylgir. Þarna viljum við gera
bragarbætur á,“ útskýrir Guðjón.
Hann segir Samfylkinguna einnig
hafa lagt áherslu á að draga þurfi
úr gjaldtöku í heilbrigðisþjónustu.
„Það er mikið ósamræmi í hvenær
fólk borgar, hvað það borgar og
fyrir hvað. Eitt meginatriði í því er
að það er stöðugt að aukast að fólk
fari í svokallaðar dagaðgerðir, þar
sem það kemur inn að morgni og
fer heim samdægurs. Þetta er orð-
inn stór þáttur í heilbrigðisþjónust-
unni, að fólk leggst ekki inn eins
og áður var heldur er þetta gert
með nýju verklagi og tækni. Eins
og staðan er núna, þá þarf fólk að
greiða fyrir þessa þjónustu og það
er atriði sem þarf að skoða vel.“
Eldri borgarar hafa
setið eftir
Varðandi öldrunarmálin segir Guð-
jón að kallað sé eftir aukningu á
hjúkrunarheimilisrýmum sem hann
segir nauðsynlegt að koma til móts
við. „En við verðum líka að gæta að
því að það eru fleiri þættir í þjón-
ustu fyrir aldraða sem við þurfum
að huga að. Við sem erum að vaxa
úr grasi og eldast viljum kannski
ekki þær lausnir sem boðist hafa
öldruðum fram til þessa. Við vilj-
um miklu fremur búa heima lengur
og geta, eftir atvikum, fengið þann
stuðning sem við þurfum á að halda
og njóta öryggis heima við sem
lengst. Það er iðulega öryggisleys-
ið og óttinn um að eitthvað komi
fyrir sem veldur því að við treyst-
um okkur ekki lengur til að búa ein
heima. Það eru fjölmargir þættir
sem við getum bætt í umhverfinu
heima fyrir. Auðvitað kemur að því
að mörg okkar þurfum að dvelja á
hjúkrunarheimili í miklu verndaðra
umhverfi en við getum heima, en
við viljum hafa þann tíma sem styst-
an,“ segir Guðjón. „Við getum ekki
byggt hjúkrunarheimili endalaust,
sem er dýrasta úrlausnin. Við erum
ung þjóð enn og ráðum við þetta en
þegar fram líða stundir lendum við
í sama vanda og nágrannaþjóðirn-
ar í þessum málum. Það er mann-
eskjulegri nálgun að leitast við að
aðstoða fólk við að geta fengið eig-
ið húsnæði þar sem það getur búið
með öryggisneti og góðu aðgengi
að þjálfun og matarþjónustu,“ bætir
hann við. Auk þess berst Samfylk-
ingin fyrir því að kjaramál aldraðra
verði lagfærð. Guðjón segir eldri
borgara hafa setið eftir að loknu
hruninu. „Jafnaðarmenn tóku þátt
í ríkisstjórn þar sem þurfti að taka
mjög erfiðar ákvarðanir og það hef-
ur reynst okkur þungur baggi. Það
voru þung þau skref sem þurfti að
stíga í fyrri ríkisstjórn til að slökkva
þá elda í þjóðarskútunni sem var
stjórnlaus og logaði stafnanna á
milli. Þær aðgerðir sem við tók-
um þátt í til þess að koma á stjórn
voru jafnaðarmönnum erfiðar en
við reyndum þó að hlífa eins og við
gátum bæði heilbrigðiskerfinu, ör-
yrkjum og eldri borgurum.“
Tillögur kynntar
Varðandi húsnæðismálin segir
Guðjón það vanti íbúðir og lausnir
fyrir ungt fólk. Búið sé að vinna til-
lögur á vettvangi Samfylkingarinn-
ar sem kynntar hafa verið, vonandi
mæta þær þörfum stórra hópa. á.
„Við munum leggja mikla áherslu
á að ungu fólki sé gert kleift að
kaupa sína fyrstu íbúð eða að skapa
aðstæður á leigumarkaði þar sem
tryggt verði skaplegt verð og bú-
setuöryggi. Þetta eru helstu stefnu-
málin en auðvitað eru úrlausnar-
efni fyrir barnafjölskyldurnar einn-
ig mikilvæg. Við stefnum að leng-
ingu fæðingarorlofs sem allra fyrst
og barnabæturnar viljum við hækka
strax. Stuðningur við ungar barna-
fjölskyldur er mikilvægt verkefni og
fyrir mína parta stuðningur við ein-
stæða foreldra sem þurfa að búa við
öryggi og skapleg kjör og stuðn-
ing.“ Hann segir heilbrigðismálin
þó hafa verið sett á oddinn enda sé
um stóran og víðfeðman málaflokk
að ræða.
Aðspurður hvaðan peningar eigi
að koma inn í þessar aðgerðir seg-
ir Guðjón að það sé vel hægt og
að til séu ónýttir tekjustofnar sem
hægt sé að huga að. „Þó er rétt að
taka það fram að Jafnaðarmenn eru
ekki flokkur skattpíninga eða sér-
lega hlynntur skattaálögum. En við
viljum að skiptingin sé sanngjörn í
samfélaginu, þar með talin gjöld af
tekjum og eignum. Að hver leggi sitt
af mörkum eftir atvikum og getu.
Við eigum auðlindir bæði á landi og
í sjó, þjóðin á þetta sameiginlega og
við þurfum að skipta því upp á nýtt.
Þar gæti okkur auðnast að fá tekjur
bæði til að styrkja heilbrigðiskerfið,
styrkja veikar byggðir og svo fram-
vegis.“ Hann bætir því við að mikill
uppgangur hafi verið í ferðaþjónustu
að undanförnu og þar væri hægt að
breyta gjaldtöku og samræma til að
skapa auknar tekjur. Þá væri hægt
að huga að almennum skattskilum.
„Við höfum heyrt að það séu tugir
milljarða sem ekki skila sér í sam-
eiginlega sjóði og við viljum að jöfn-
uður meðal landsmanna verði auk-
inn. Þá erum við ekki að tala um að
allir verði endilega jafnir en að allir
eigi sína möguleika á að lifa sóma-
samlegu lífi. Við erum flokkur sem
talar fyrir sanngirni, réttlæti og
heiðarleika og við viljum að aukinn
jöfnuður meðal landsmanna verði
raunin. Langar biðraðir til hjálpar-
stofnanna eru svartur blettur á sam-
félaginu, með fullri virðingu fyrir
þeirra góða starfi.“
Sundabraut aftur
á dagskrá
Guðjón nefnir að auk þeirra mála
sem nefnd eru hér að framan séu
samgöngumál honum áleitin og
þar með talin fjarskipti. Ferðaþjón-
usta sé snar þáttur nú þegar í kjör-
dæminu sem verði vaxandi bæði um
sunnan- og norðanvert kjördæmið.
Því þurfi að leggja sérstaka áherslu
á umbætur í samgöngum. „Það er
enginn ágreiningur um það, við
viljum auðvitað að Sundabrautar-
málið verði sett aftur á dagskrá, það
er búið að lofa því. Eins viljum við
að farið verði í breikkun hringveg-
arins í áföngum og það verði sett
niður plan um það.“ Hann segir að
mikilvægt sé að sem fyrst verði ráð-
ist í breikkun á Kjalarnesi og á leið
upp í Borgarnes. „Menn hafa talað
fyrir breikkun Hvalfjarðarganga og
það þarf að gera samhliða því að við
byggjum upp Grundartangasvæð-
ið sem megin hafnarsvæði fyrir Ís-
land.“ Þá séu fjarskiptamálin ofar-
lega á blaði. „Kjördæmið okkar er
stórt og ólíkt innbyrðis. Við höfum
hér iðnað, ferðaþjónustu, sjávarút-
veg og landbúnað. Þarfirnar eru því
mismunandi en góðar samgöng-
ur og örugg fjarskipti með net-
tengingu, sérstaklega til dreifðustu
byggða, eiga að vera í forgangi.“
Margir Jafnaðarmenn
inn við beinið
Samfylkingin hefur samþykkt
framboðslista flokksins fyrir kom-
andi alþingiskosningar og var þar
gætt að jafnræði um fjölda karla
og kvenna. Líkt og áður segir
skipar Guðjón oddvitasætið, Inga
Björk Bjarnadóttir háskólanemi úr
Borgarbyggð er önnur á lista og
Hörður Ríkharðsson kennari frá
Blönduósbæ er þriðji. Oddvitinn
segist ganga stoltur til kosninga.
„Oft hefur verið sagt að Íslending-
ar séu flestir Jafnaðarmenn inn við
beinið og það er gleðilegt. Stjórn-
málahugmynd Jafnarðarmanna er
þrautreynd og úthugsuð og hún
hefur reynst þjóðum og almenn-
ingi best þar sem jafnaðarstefnan
hefur fengið að festa rætur. En hún
hefur ekki fengið að festa rætur á
Íslandi með sama hætti og í ná-
grannalöndunum af ýmsum ástæð-
um. En það er kannski skrítið fyrst
Íslendingar eru svona miklir Jafn-
aðarmenn, af hverju kjósa þeir þá
ekki jafnaðarmannaflokk Íslands?“
Guðjón segir skýringuna kannski
vera þá að þegar kosningar nálgist,
þá fari ólíklegustu flokkar að halda
gildum Jafnaðarmanna á lofti og
tala eins og Jafnaðarmenn. „Það
er auðvitað gleðilegt og staðfestir
hversu dýrmæt þessi gildi eru og
hversu sönn og réttlát þau eru. Þau
hitta almenning í hjartastað. Eitt
af nýju klofningsframboðunum
kennir sig að hluta til við mörg af
þessum dýrmætu gildum okkar og
Sjálfstæðisflokkurinn er farinn að
tala eins og jafnaðarmannaflokk-
ur á köflum. Við auðvitað gleðj-
umst yfir þessu, að þessi gildi skuli
vega svona þungt á metaskálun-
um,“ útskýrir Guðjón. Hann bið-
ur fólk þó að varast eftirlíkingar
og að skoða sögu og loforð flokk-
anna fyrir kosningar og efndirn-
ar eftir þær. „Fyrir kosningar tala
þeir fyrir gildum sem Jafnaðar-
menn tala fyrir ár út og ár inn. En
hver eru hin raunverulegu baráttu-
mál þessara flokka? Eru það aldr-
aðir, öryrkjar, barnafjölskyldur eða
almennir launþegar? Því miður, þá
hafa efndirnar ekki verið gæfulegar
hjá þessum flokkum sem til dæmis
sitja við stjórnarborðið núna.“
grþ
Jafnaðarmenn setja heilbrigðisþjónustuna,
málefni eldri borgara og húsnæðismál á oddinn
Rætt við Guðjón S. Brjánsson, oddvita Samfylkingarinnar í NV - kjördæmi
Guðjón S. Brjánsson forstjóri Heilbrigðisstofnunar Vesturlands skipar oddvitasætið á lista Samfylkingarinnar í Norðvestur-
kjördæmi. Hann segir talsmenn annarra flokka tala fyrir gildum Jafnaðarmanna fyrir kosningar en biður kjósendur að varast
eftirlíkingar.
KOSNINGAR2016