Skessuhorn - 18.10.2017, Page 25
MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 2017 25
Opinber þjónusta - málefni sveitarfé-
laga og samskipti við ríkið
Opinber þjónusta sem veitt er af
sveitarfélögum og ríki hefur mikil
áhrif á lífsgæði fólks, vöxt og viðgang
samfélaga. Ríkið er skuldbundið sam-
kvæmt samningum til að fjármagna
hluta af þeirri þjónustu sem sveitar-
félögin inna af hendi. Mikilvægt er að
skerpa skil á því hvaða þjónusta til-
heyrir hvoru stjórnsýslustigi. Nauð-
synlegt er að viðeigandi tekjustofn-
ar og fjármögnun þeirra þátta opin-
berrar þjónustu sem sveitarfélögin
bera ábyrgð á, sé með þeim hætti að
sveitarfélögin geti sinnt þjónustunni
sem skyldi. Mikilvægt er að kostnað-
armeta öll frumvörp, reglugerðir og
aðrar stjórnvaldsákvarðanir ríkisins
sem hafa áhrif á verkefni og rekstur
sveitarstjórnarstigsins. Á undanförn-
um árum hefur þeim tilvikum fjölg-
að þar sem ýmis verkefni og ábyrgð á
þeim hafa verið færð til sveitarfélag-
anna án samráðs og að eðlilegt fjár-
magn hafi fylgt þeim verkefnum.
Haustþing SSV leggur áherslu
á mikilvægi þess að samráð sé haft,
raunhæft kostnaðarmat sé gert og
nægt fjármagn fylgi verkefnum sem
ríkið ætlar sveitarfélögunum að taka
yfir og annast.
Málefni fatlaðra
Þrátt fyrir auknar fjárveitingar í kjöl-
far endurskoðunar á samningi um
málefni fatlaðra eru sveitarfélög enn
víða að greiða með þjónustu við fatl-
aða. Ekki er svigrúm til að efla þá
þjónustu sem fötluðum er veitt í sveit-
arfélögunum né heldur að byggja upp
þjónustu þar sem hún er ekki til stað-
ar. Því er ljóst að enn skortir fjármagn
til þess að sveitarfélögin á Vesturlandi
geti staðið undir þjónustu við fatlaða
einstaklinga sem þar búa, til að lögum
og reglugerðum varðandi þá þjónustu
sé uppfyllt.
Haustþing SSV bendir á að þrátt
fyrir að þjónustumat hafi verið gert,
þá hefur raunhæft kostnaðarmat sem
byggir á þjónustumatinu ekki verið
gert. Því hafa fjárveitingar til sveit-
arfélaganna ekki tekið mið af þeirri
þjónustuþörf sem er til staðar á hverj-
um stað, en mikilvægt er að það sé
tryggt.
Haustþing SSV leggur áherslu á
að NPA-þjónusta verði lögbundin.
Haustþingið ítrekar jafnframt mik-
ilvægi þess að raunhæf kostnaðar-
greining verði gerð á allri samfélags-
þjónustu sem sveitarfélögin eigi að
veita fyrir hönd ríkisins. Þannig að
allar fjárveitingar til þeirra verkefna
taki ávallt mið af uppfærðu kostnað-
armati, sem byggir á þeim kröfum
sem settar eru fram í lögum og reglu-
gerðum varðandi þá þjónustu sem á
að veita.
Haustþing SSV telur einnig afar
brýnt að til verði sérstakur tekjustofn
sem fjármagnar nauðsynlega upp-
byggingu á þjónustu og aðstöðu fyrir
fatlaða.
Heilbrigðisþjónusta og
öldrunarmál
Góð heilbrigðisþjónusta er forsenda
fyrir búsetu á Vesturlandi. Mikil-
vægt er að áfram verði unnið að því
að styrkja rekstrargrundvöll HVE
og annarra heilbrigðis- og öldrunar-
stofnana á Vesturlandi.
Haustþing SSV skorar á ríkisvald-
ið að tryggja fjármagn til að endur-
nýja og efla tækjakost sjúkrahúsanna
á Akranesi og í Stykkishólmi sem og
á heilsugæslustöðvum umdæmisins.
Vegna niðurskurðar og takmarkaðra
fjárveitinga til tækjakaupa síðastliðin
ár, er uppsöfnuð þörf á viðhaldi og
endurnýjun búnaðar orðin mjög að-
kallandi. Mikilvægt er að örugg tæki
og búnaður sé til staðar á sjúkrahús-
unum á Vesturlandi svo hægt sé að
sinna þeirri þjónustu sem þar er til
staðar.
Haustþingið SSV hvetur einnig til
þess að skoða verði hvernig sjúkra-
húsin geti styrkt grundvöll sinn með
sérhæfingu og sérverkefnum.
Heilsugæslustöðvar eru mjög mik-
ilvægar í öllum byggðarlögum. Þær
þurfa að vera í stakk búnar til að mæta
þörfum íbúa svæðisins á hverjum
tíma, auk þess að sinna stórauknum
fjölda ferðafólks og sumarhúsafólks
sem sækir svæðið heim og þarf á heil-
brigðis og slysaþjónustu að halda.
Haustþing SSV áréttar mikilvægi
þess að efla starfsemi heilsugæslu-
stöðva á Vesturlandi þannig að þær
geti áfram sinnt starfsemi sinni og
tryggð verði viðvera lækna og mennt-
aðs heilbrigðisstarfsfólks alla daga á
heilsugæslustöðvum umdæmisins.
Rekstrarumhverfi hjúkrunar- og
dvalarheimila er erfitt þó nýr ramma-
samningur sem gildi tók á síðastliðnu
ári á milli heimilanna og Sjúkratrygg-
inga Íslands, hafi létt róðurinn að ein-
hverju leyti. Mörg sveitarfélög hafa
þurft að koma beint að rekstri heim-
ilanna þó málaflokkurinn sé alfarið á
ábyrgð ríkisvaldsins. Mikilvægt er að
áfram verði unnið að bættu rekstr-
arumhverfi þessara stofnana, hugað
verði að fjölgun rýma á þeim svæð-
um þar sem þörf er á og aðbúnaður
bættur.
Haustþing SSV vil benda sérstak-
lega á að fyrir liggur fjárheimild til að
fara í endurbætur á á húsnæði HVE
í Stykkishólmi og samþætta þannig
öldrunarþjónustu í Stykkishólmi, en
athafnir hafa ekki fylgt þeim sam-
þykktu fjárheimildum. Haustþingið
harmar þá vondu stöðu og hvetur rík-
isvaldið til tafarlausra athafna varð-
andi endurbætur á húsnæði HVE í
Stykkishólmi.
Framhalds- og háskólar
Á Vesturlandi eru öflugar mennta-
stofnanir sem gegna lykilhlutverki við
uppbyggingu búsetu á svæðinu. Mik-
ilvægt er að menntastofnanir á Vest-
urlandi haldi sjálfstæði sínu, en leitað
verði leiða til að auka samstarf þeirra
á milli til að nýta betur mannauð og
opinbert fjármagn.
Haustþing SSV hvetur til þess að
ríkið móti sér heildræna stefnu í upp-
byggingu háskólastigsins og vinni það
í samstarfi við hagsmunaaðila.
Haustþing SSV leggur áherslu á
að ríkið ráðist í endurskoðun á fyrir-
komulagi iðnnáms og starfstengdr-
ar menntunar í landinu með það að
leiðarljósi að efla iðnnám og gera það
eftirsóknarverðara.
Haustþing SSV skorar á stjórnvöld
að tryggja að menntastofnanir á Vest-
urlandi hafi nægt fjármagn til að geta
sinnt því mikilvæga starfi sem þær
gegna og þeim er ætlað.
Löggæsla
Dulin búseta á Vesturlandi vegna
fjölda sumarhúsa, háskólanema, mik-
illar fjölgunar ferðamanna og upp-
byggingar á Grundartanga, kall-
ar á aukna löggæslu á starfssvæðinu.
Ástand vega og aukning ferðamanna
kallar á stóraukna löggæslu á vegum
úti.
Afar brýnt er að hækka fjárveiting-
ar til löggæslu á Vesturlandi til þess
að hægt sé að fjölga lögregluþjónum
og ráða í þau stöðugildi sem heimild
er fyrir. Í dag eru starfandi 12 lög-
regluþjónar á Vesturlandi en nauð-
synlegt er að fjölga þeim í 16 til þess
að tryggja að hægt sé að halda uppi
sólarhringsvakt á Akranesi og í Borg-
arnesi.
Haustþing SSV skorar á Alþingi
að hækka fjárveitingar til löggæslu á
Vesturlandi til að hægt sé að tryggja
öryggi íbúa og gesta landshlutans.
Jöfnun húshitunar-
kostnaðar
Haustþing SSV hvetur Alþingi til að
vinna áfram að því að hækka niður-
greiðslu raforkuverðs til jöfnunar
húshitunarkostnaðar. Mikilvægt er að
halda áfram á þessari braut til þess að
bæta lífskjör íbúa á köldum svæðum.
Sóknaráætlun
Vesturlands
Sóknaráætlun Vesturlands er þróun-
aráætlun þar sem Vestlendingar hafa
sameinast um framtíðarsýn og sett sér
markmið til að efla landshlutann og
auka samkeppnishæfni hans. Þetta
hefur verið gert með því að vinna að
ýmsum áhersluverkefnum sem eru í
takt við markmið áætlunarinnar, auk
þess sem Uppbyggingasjóður Vestur-
lands hefur stutt við á þriðja hundr-
að menningar- og nýsköpunarverk-
efni. Sóknaráætlun Vesturlands hef-
ur sýnt sig að vera öflugt tæki til þess
að styrkja Vesturland.
Haustþing SSV skorar á Alþingi að
hækka fjárveitingar til sóknaráætlana
landshluta. Það er mikilvægt til þess
að sóknaráætlanir standi enn frekar
undir því hlutverki sem þeim er ætl-
að við að styrkja menningarlíf, menn-
ingartengda atvinnustarfsemi og ný-
sköpun í atvinnulífi á Vesturlandi.
Málefni um
persónuvernd
Með tilkomu nýrrar persónuvernd-
arreglugerðar nr. 2016/679 sem tók
gildi 24. maí 2016 og kemur til fram-
kvæmda 25. maí 2018, leggjast aukn-
ar skyldur og kvaðir á allar opin-
berar stofnanir. Þessar skyldur kalla
m.a. á vinnu við úttekt og greiningu
á gagnavinnslu allra stofnana, áhættu-
mat og gerð öryggisstefnu, vinnslu-
og skráningaferla er varða allar pers-
ónurekjanlegar upplýsinga. Auk þess
sem kveðið er á um skyldu til að ráða
persónuverndarfulltrúa fyrir allar
opinberar stofnanir. Þær skyldur og
kvaðir sem fylgja þessum lögum og
reglugerðarsetningu hafa í för með
sér mikinn kostnaðarauka fyrir sveit-
arfélögin og þær stofnanir sem þau
reka.
Haustþing SSV skorar á stjórn-
völd að samráð sé haft við sveitar-
félögin, raunhæft kostnaðarmat sé
gert og fjármögnun fylgi þegar lög og
reglugerðir eru settar sem setja aukn-
ar kvaðir og skyldur á herðar sveitar-
félaganna.
Stjórnsýsla ríkisins
Haustþing SSV áréttar mikilvægi þess
að stjórnsýsla ríkisins virki og þær
ákvarðanir sem þar hafa verið teknar
varðandi opinbera þjónustu komist í
framkvæmd og þeim sé fylgt eftir.
Haustþing SSV haldið á Akranesi,
11. október 2017 leggur fram eft-
irfarandi ályktanir um samgöngu-
mál sem byggja á einróma sam-
þykktri Samgönguáætlun Vestur-
lands 2017-2029:
Vegamál
Tvöföldun vegar á Kjalarnesi er
óhjákvæmileg framkvæmd vegna
aukinnar umferðar og öryggis veg-
farenda m.a. vegna fjölgunar ferða-
manna. Samkvæmt vegáætlun á
verkefnið að hefjast árið 2018 og
er nauðsynlegt að svo verði. Þá er
mikilvægt að hefja nú þegar undir-
búning að veglínu og framkvæmda-
áætlun um endurbætur á Þjóðvegi
1 um Hvalfjarðarsveit í Borgarnes.
Því skorar Haustþing SSV 2017 á
stjórnvöld að hefja þegar í stað vinnu
við tvöföldun vegar frá Reykjavík
í Borgarnes og að framkvæmdum
verði lokið á næstu átta árum.
Haustþing SSV skorar á Vega-
gerðina og Reykjavíkurborg að
hefja án tafar undirbúning að lagn-
ingu Sundabrautar, sem bætir um-
ferð til og frá höfuðborginni og eyk-
ur umferðar- og almannaöryggi. Því
fyrr sem raunhæfur undirbúning-
ur verkefnisins hefst eru líkur á að
framkvæmdir geti farið af stað innan
fárra ára.
Samhliða þessu eru ljóst að fara
þarf í tvöföldun Hvalfjarðaganga
á næstu árum ef og þegar hámarki
umferðar um göngin skv. reglugerð
verður náð. Ríkissjóður verður tím-
anlega að hafa frumkvæði að nauð-
synlegum undirbúningi og fram-
kvæmd.
Afar brýnt er að framkvæmdum
við veginn um Fróðárheiði ljúki á
árinu 2018 og framkvæmdum við
veginn um Uxahryggi verði haldið
áfram og þær klárist eigi síðar en
árið 2020. Vinna við þessa vegi hef-
ur staðið yfir í mörg undanfarin ár
og þeim verður að ljúka sem fyrst.
Mikilvægt er að Vegagerðin geri
sérstaka úttekt á tengivegum á
Vesturlandi og forgangsraði fram-
kvæmdum m.t.t. umferðar og mikil-
vægis. Verkefnið verði unnið í sam-
vinnu við SSV. Áhersla verði lögð á
að bundið slitlag verði komið á alla
tengivegi í byggð fyrir 2029. Þá er
lagt til að teknar verði upp viðræð-
ur við sveitarstjórn Borgarbyggðar
um endurskoðun á nýtingu áætlaðs
fjármagns til endurbóta á Þjóðvegi 1
um Borgarnes.
Á þessu ári hófust lagfæringar á
veginum um Skógarströnd. Mikil-
vægt er að hönnun endurbóta hans
og gerð tímasettrar verkáætlunar
framkvæmda liggi fyrir sem fyrst.
Þá er nauðsynlegt að hefja fram-
kvæmdir við lagningu slitlags þar
sem undirbyggingu er lokið.
Nú þegar þarf að hefjast handa við
að tvöfalda einbreiðar brýr á Vest-
fjarðavegi í Dalabyggð til að tryggja
umferðaröryggi.
Ljóst er, að gera þarf nauðsyn-
legar öryggisúrbætur á gatnamót-
um tengivega og Þjóðvegar 1 og
þeim lokið eigi síðar en árið 2020.
Þá er mikilvægt að fjölga útskotum
á fjölförnum vegum, tryggja að góð-
ar girðingar séu meðfram vegum og
ráðast í öryggisaðgerðir á stöðum
þar sem stórviðri eru algeng.
SSV fagnar framkominni skýrslu
starfshóps um fjármögnun fram-
kvæmda við helstu stofnleiðir til og
frá höfuðborgarsvæðinu og telur að
hún muni stuðla að aukinni umræðu
um þau risavöxnu verkefni sem blasa
við í samgöngum og umferðarör-
yggismálum á Vesturlandi.
Loks felur Haustþing SSV stjórn
samtakanna að standa fyrir ráðstefnu
um það hvernig greiðar samgöngur
innan Reykjavíkur hafi áhrif á ferða-
venjur og öryggi íbúa á Vesturlandi
og höfuðborgarsvæðinu.
Hafnamál
Mikilvægt er að samgönguáætlun
geri ráð fyrir framlagi til þeirra verk-
efna í hafnamálum sem eru áætluð á
næstu árum á Vesturlandi. Þar eru
m.a. verkefni í höfnum Snæfellsbæj-
ar, í Grundarfirði og í Stykkishólmi.
Fyrirhugaðar eru framkvæmdir
við landfyllingu og breikkun aðal-
hafnargarðs á Akranesi og nauðsyn-
legt er að samgönguyfirvöld komi
að því verkefni til þess að tryggja
stöðu fiskvinnslu og útgerðar frá
Akranesi.
Skarðsstöð í Dalabyggð gegnir
hlutverki fyrir smábáta og nauðsyn-
legt að endurbæta aðstöðu þar.
Þá er lögð áhersla á að haldið verði
áfram af krafti við úrlausn verkefna á
sviði sjóvarna á Vesturlandi.
Flugvellir
Mikilvægt er að gert verði ráð fyr-
ir viðhaldi á þeim lendingarstöðum
sem eru á Vesturlandi.
Endurbæta verður slitlag á Stóra
Kroppi.
Mikilvægt er að lendingarstaður-
inn á Rifi verði endurbættur þannig
að hann geti gengt hlutverki sínu í
neyðartilfellum. Lögð er rík áhersla
á að þyrlum verði áfram tryggt elds-
neyti á flugvellinum á Rifi, enda
gegnir flugvöllurinn mikilvægu ör-
yggishlutverki í því efni.
Fjarskiptamál
Nauðsynlegar framkvæmdir við
ljósleiðaratengingu á Vesturlandi
nema um einum milljarði. Í áætlun
ríkisstjórnarinnar er gert ráð fyrir
að verkefni samkvæmt þingsályktun
ljúki árið 2020. Það er stefna sveit-
arfélaga á Vesturlandi að á árunum,
2018, 2019 og 2020 fáist a.m.k. ár-
lega 250 m.kr. til að ljúka verk-
efninu á Vesturlandi. Hugað verði
sérstaklega að stöðu í hinum dreifð-
ari byggðum landshlutans eins og
t.a.m. í hinum víðfeðmu sveitarfé-
lögum Borgarbyggð og Dalabyggð.
Skorað er á fjarskiptasjóð og
Byggðastofnun að tryggja fjármagns
til þessa verkefnis þannig að því ljúki
eigi síðar en árið 2020.
Nauðsynlegt er að ráðin verði bót
á lélegu farsímasambandi á afmörk-
uðum svæðum við þjóðveg 1, í dreif-
býli og á vinsælum útivistarsvæðum
á Vesturlandi af öryggisástæðum.
Vesturland er ákjósanlegur staður
fyrir tengingu á háhraðafjarskipta-
streng við útlönd enda utan skil-
greindra hamfararsvæða. Í því fel-
ast miklir möguleikar í uppbyggingu
gagnavera og gagnavinnslu á Vestur-
landi.
Almenningssamgöngur
Almenningssamgöngur eru mjög
mikilvægar fyrir Vesturland en rekst-
ur þeirra hefur gengið mjög erfiðlega
á árinu 2017 og ljóst að verkefnið er
vanfjármagnað. Samningur SSV við
Vegagerðina um umsjón með al-
menningssamgöngum á Vesturlandi
rennur út í árslok 2018. Mikilvægt
er hefja nú þegar viðræður við Vega-
gerðina og samgöngu- og sveitar-
stjórnarráðuneytið um forsendur og
fjárveitingar til þessa verkefnis.
Ályktanir Haustþings SSV um opinbera þjónustu
Ályktanir Haustþings SSV um samgöngumál