Skessuhorn - 09.05.2018, Blaðsíða 24

MIÐVIKUDAGUR 9. MAÍ 201824
Mér eru minnisstæð slagorðin
„Hreint land - fagurt land“ sem
ómuðu í tilkynningum í útvarp-
inu á uppvaxtarárum mínum, voru
límd á auglýsingaskilti og skrifuð á
áberandi staði dagblaðanna. Þessi
orð eru eins og greipt í vitundina,
meitluð í stein. Í huga mínum og
margra annarra var þessi upphróp-
un eins konar boðorð og eftir þeim
skyldi farið. Þetta var umhverfis-
vitundarátak með það að markmiði
að hvetja fólk til að ganga snyrti-
lega um landið og skilja ekki eftir
rusl á víðavangi.
Tilgangurinn var í raun ein-
faldur; fólk skyldi sýna ábyrga
umgengni í náttúrunni. Því mið-
ur hefur hressilega fjarað undan
áhrifum þessa átaks enda einhverj-
ir áratugir síðan blásið var í lúðr-
ana. Það hefur varla farið framhjá
nokkrum manni umræðan und-
anfarin misseri um plastmengun
í hafi, fjúkandi rusl og óábyrga
hegðun mannfólksins gagnvart
lífríkinu, náttúrunni og komandi
kynslóðum. Svo mjög hefur al-
menningur tekið við sér að sprott-
ið hafa upp hópar sem láta sig um-
gengni um náttúruna varða. Víða
er lyft grettistaki í að hreinsa rusl
og snyrta lóðir, opin svæði, strand-
lengjur og iðnaðarsvæði. Það hef-
ur myndast nýtt umhverfisvitund-
arátak, s.k. „plokk” þar sem fólk
fer út og tínir rusl. Fólki þyrstir
í að gera gagn og finnur að það
getur með einföldum og ódýrum
hætti lagt umhverfinu lið samhliða
útivist og hreyfingu. Er það vel og
megi „plokk” bylgjan breiðast út
meðan hennar er þörf.
Hin hliðin á teningnum er öllu
grátlegri; sú staðreynd að um-
gengni okkar sem þjóðar skuli vera
með þeim hætti að landsátak þurfi
til að hreinsa upp ruslið eftir okkur!
Kem ég því aftur að þeirri ábyrgð
sem hver og einn hefur gagnvart
sínu rusli, sínum úrgangi. Þetta er
þáttur sem því miður allt of marg-
ir tengja engan veginn við. Það er
ábyrgðin sem hver og einn neyt-
andi ætti að axla með neysluvenj-
um sínum. Keyptar eru vörur og
þjónusta sem aldrei fyrr. Neysla
og framkvæmdagleði landans er í
sögulegu hámarki; 2007 hvað? En
neyslunni fylgir ekki bara stundar-
gleði heldur einnig skyldur. Öll
neysla skilur eftir sig spor, mis-
mikil og misafturkræfanleg. Ég lít
svo á að þegar neytandi velur að
kaupa þér ákveðna vöru samþykk-
ir sá hinn sami framleiðsluferli
vörunnar, meðvitað eða ómeðvit-
að, en jafnframt að axla ábyrgð á
því sem eftir situr þegar veislan er
búin, þ.e. umbúðunum/úrgangin-
um. Svo einfalt er það! Það sama
á við um fyrirtækjarekstur og tel
ég bæði rétt og sjálfsagt að sá að-
ili sem rekur starfsemi er verð-
ur þess valdandi að rusl fýkur frá
henni, t.a.m. frá verslunum, bens-
ínstöðvum, byggingasvæðum eða
verksmiðjum, leggi metnað sinn
í að hreinsa reglulega í kringum
sig. Hér var ekki ætlunin að fjalla
einungis um fjúkandi rusl heldur
einnig þau ómældu verðmæti sem
sóað er með allt of lítilli áherslu á
endurnýtingu og flokkun. Þar gæti
landinn, almenningur, fyrirtæki og
sveitarfélögin gert svo miklu bet-
ur. Mörg sveitarfélög á Vestur-
landi hafa fyrir löngu stigið metn-
aðarfull skref í úrgangsmálum en
önnur heldur minni. Horfi von-
andi hver í sinn barm í því sam-
hengi.
Vissulega er ruslatínsla almenn-
ings verðugt verkefni, þakkarvert
og sýnir að fjöldi fólks hefur sterka
umhverfisvitund. Ég vil þó minna
á að ábyrgðin á stefnumótun í úr-
gangsmálum liggur hjá sveitar-
félögunum. Aldrei skyldi van-
meta þann drifkraft sem liggur í
fyrirmyndunum og í mínum huga
eiga ákvarðanir sveitarfélaganna
í úrgangsmálum að vera til fyrir-
myndar. Því skora ég á þau fram-
boð sem hyggjast bítast um sæti í
sveitarstjórnum á Vesturlandi að
kappkosta hvernig markmiðum í
úrgangsmálum verði náð á kom-
andi kjörtímabili.
Ásta Kristín Guðmundsdóttir,
Borgarnesi
Vanmetnar fyrirmyndir?
Pennagrein
Pennagrein
Stöðugt er verið að hagræða í land-
búnaði og tækninni flýgur fram.
Mikil uppbygging hefur orðið í
mjólkurframleiðslu í Borgarbyggð
á undanförnum árum. Samhliða
slíkri uppbyggingu er mikilvægt að
rekstraröryggi sé tryggt. Allur nú-
tíma rafbúnaður í landbúnaði er
gerður fyrir þriggja fasa rafmagn til
að mynda mjaltatæki, fóðurkerfi og
haughrærur. Þriggja fasa rafmagn
er því einn af grunnþáttunum sem
veitir meira rekstrar- og afhending-
aröryggi. Bændur sem hafa ekki að-
gang að þriggja fasa rafmagni verða
að taka á sig auka kostnað til þess að
geta notað þessi tæki sem felst m.a.
í því að fjárfesta í tíðnibreytum við
rafmótora sem gerir það að verkum
að þeir endast mun skemur. Það má
því segja að staðan eins og hún er
í dag, þar sem víðs vegar er vönt-
un á þriggja fasa rafmagni í sveitar-
félaginu, hafi hamlandi áhrif á at-
vinnuuppbyggingu á svæðinu og
skerði atvinnumöguleika fyrirtækja
í dreifbýlinu. Rarik hefur gefið það
út að lagning þriggja fasa rafmagns
á Mýrunum sem dæmi sé ekki í far-
vatninu fyrr en árið 2025 í fyrsta
lagi. Við þurfum að beita okkur
fyrir því að hraðað verði lagningu
þriggja fasa rafmagns sem allra fyrst
í öllu sveitarfélaginu svo íbúar sitji
við sama borð og aðrir en ekki mis-
munað út frá búsetu.
Annað mikilvægt búsetuskilyrði
er góður netaðgangur. Því er algert
forgangsmál að klára að ljósleiðara-
væða allt sveitarfélagið sem fyrst.
Leggjum við upp með að því verki
verði lokið ekki seinna en árið 2020.
Þá skal þrýsta á að sú vinna verði
nýtt til að flýta lagningu þriggja
fasa rafmagns með öllum mögu-
legum leiðum og þar með styrkja
grunninn að atvinnustarfssemi í
dreifbýli. Eiginfjárstaða Rarik er
sterk og full ástæða til að hvetja rík-
isvaldið í að beita sér fyrir lagningu
þriggja fasa rafmagns um landið allt
í þeim anda sem ljósleiðaraverkefn-
ið, Ísland ljóstengt, starfaði.
Malarvegir í sveitarfélaginu eru
margir og misgóðir. Við þurfum að
leggja mikla áherslu á uppbyggingu
og lagningu slitlags á vegi. Bú fara
stækkandi og með aukinni fram-
leiðslugetu eykst líka þungaflutn-
ingur á svæðinu, þ.e. á mjólk, fóðri
og áburði. Bættar samgöngur auka
búsetuskilyrði og hafa jákvæða þró-
un á atvinnuuppbyggingu og ferða-
þjónustu. Við Sjálfæðismenn mun-
um auka samtal og samstarf við
þingmenn kjördæmisins og mark-
visst leita leiða til að flýta upp-
byggingu á vegum í sveitarfélaginu.
Sækjum fram með nýja hugsun og
nýja nálgun.
Við viljum gera þjónustukönnun
á tómstundaakstur úr dreifbýli og
bæta þannig að hann henti notend-
um sem best. Einnig þarf að finna
aðstöðu fyrir börn sem ekki hafa
stað á meðan þau eru að bíða eftir
tómstundum. Þetta á við hvort sem
beðið er eftir íþróttaæfingu, öðrum
tómstundum eða heimferðinni. Í
þessu samhengi má m.a. skoða það
að samnýta skólabíla fyrir mennta-
skóla og grunnskóla og ná þannig
yfir alla sem á þjónustunni þurfa að
halda. Sú tilhögun hvetur mögu-
lega framhaldsskólanemendur til að
sækja sér menntun í heimabyggð og
búa lengur heima. Með þessu næst
mikill ávinningurinn og við gerum
lífið betra.
Sigurjón Helgason
Höf. skipar 5. sæti á lista Sjálfstæð-
ismanna í Borgarbyggð.
Bætum innviðina
Rifssaumur var opnaður eftir flutn-
inga í nýtt og glæsilegt húsnæði
að Ólafsbraut 19 í Ólafsvík síð-
astliðinn laugardag. Eigandi Rifs-
saums er Katrín Gísladóttir. Hún
byrjaði með útsaumsvél árið 2007
að Hafnargötu 22 í Rifi. Hún tók
síðan inn garn frá A4 árið 2008 og
bætti smám saman við garnúrvalið í
verslun sinni. Katrín flutti svo yfir
götuna í stærra húsnæði árið 2012
þar sem hún hefur verið þar til nú.
Rifssaumur í Ólafsvík er nú í um
70 fermetra rými og mun rúmbetra
en það eldra. Aðspurð um af hverju
hún hafi flutt sig um set segir
Katrín að þegar fjölskyldan keypti
þetta húsnæði hafi hún séð þennan
möguleika og slegið til að vera með
verslunina í hluta húsnæðisins en
veitingastaðurinn Sker mun einnig
verða opnaður í húsinu á næstunni.
Á annað hundrað gestir komu við
opnunina á tveimur tímum og var
Katrín hæstánægð með viðtökurn-
ar. þa
Rifssaumur fluttur
í stærra húsnæði
Pennagrein
Við í Borgarbyggð búum í einu
fallegasta sveitarfélagi landsins.
Við getum svo sannarlega ver-
ið stolt af öllu sem við höfum hér
upp á að bjóða. Mikil uppbygging
er í héraðinu öllu og stór verkefni
framundan, bæði á vegum sveit-
arfélagsins og einkaaðila. Á veg-
um sveitarfélagsins ber helst að
nefna viðbyggingu við Grunn-
skólann í Borgarnesi og byggingu
leikskólans Hnoðrabóls við hús-
næði Grunnskóla Borgarfjarðar
á Kleppjárnsreykjum. Þetta eru
þarfar framkvæmdir og ánægju-
legt að hægt sé að koma þeim af
stað. En það þarf að halda vel utan
um þessi verk og gæta þess að þau
haldist innan þess fjárhagsramma
sem áætlaður hefur verið.
Huga þarf í tíma að næstu stór-
framkvæmd á vegum sveitar-
félagsins sem ætti að vera bygging
nýs íþróttahúss í Borgarnesi eða
viðbygging þess. Undirbúnings-
vinna fyrir slíka framkvæmd tek-
ur langan tíma og krefst vandaðra
vinnubragða. Þessa vinnu er mik-
ilvægt að hefja sem fyrst svo hægt
sé að fara í framkvæmdina á næstu
árum. Mikilvægt er að fara strax í
úrbætur á þeim mannvirkjum sem
nú þegar eru þar til staðar og bæta
þannig aðstöðu til íþróttaiðkunar.
Skipulagsmál þarfnast sjálfs-
skoðunar hjá sveitarfélaginu. Við
verðum að vera óhrædd við að
horfa á það sem betur má fara
í þeim málum og ófeimin við að
rýna verk okkar til gagns. Það
þarf að efla stjórnsýsluna, stytta
afgreiðslutíma mála og auka skil-
virkni. Í því sambandi er mikil-
vægt að byrja nýtt kjörtímabil á
stöðugreiningu á skipulagsmálum
og fara strax í kjölfarið í nauðsyn-
legar umbætur.
Þrátt fyrir óþreyjufulla bið eft-
ir fjölgun lóða og uppbyggingu
er nú loksins í Borgarnesi verið
að leggja lokahönd á nýtt deili-
skipulag í Bjargslandi. Þar er gert
ráð fyrir 16 lóðum fyrir einbýlis-
hús, 32 lóðum fyrir raðhús, 2 lóð-
um fyrir parhús og 2 lóðir fyrir
fjölbýlishús með allt að 14 íbúð-
um. Þar sem skortur er á húsnæði
Borgarnesi er ánægjulegt að sjá
þetta nýja skipulag en jafnframt er
einnig mikilvægt kanna möguleika
á að þétta byggð í neðri bænum.
Á Hvanneyri hafa einnig ver-
ið skipulagðar um 100 nýjar lóðir
sem tilbúnar eru til úthlutunar.
Við þurfum að móta skýra stefnu
um það hvað við viljum sjá í Brák-
arey, þar eru spennandi tækifæri.
Með breytingu sem nú á sér
stað á aðalskipulagi Borgarbyggð-
ar frá 2010 verður afturkallað það
skipulag sem gerði ráð fyrir legu
þjóðvegar 1 fyrir utan Borgar-
nes. Í framhaldi af þessari vinnu
er mikilvægt að bæta umferðarör-
yggi við þjóðveginn í gegnum bæ-
inn, en þar er oft mikil og þung
umferð. Nú loksins er tækifæri til
að koma slíkum framkvæmdum á
dagskrá, því þörfin er mikil. Eins
þyrfti ný sveitarstjórn að beita sér
fyrir bættu umferðaröryggi á fleiri
stöðum innan sveitarfélagsins sem
og kaflanum frá Borgarfjarðarbrú
að Mosfellsbæ.
Þau eru mörg og margvísleg
verkefnin sem bíða á nýju kjör-
tímabili en tækifærin til að vanda
til verka og hefja uppbyggingu eru
svo sannarlega til staðar. Við þurf-
um að nýta þau vel.
María Júlía Jónsdóttir
Höfundur skipar 2. sæti á lista
Samfylkingar og óháðra í
Borgarbyggð
Skipulagsmál
Fréttaveita Vesturlands
www.skessuhorn.is