Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2015, Blaðsíða 38

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 2. tbl. 91. árg. 201536
geðsjúkdóma og ekki skrifa út lyf. Hins
vegar má ég veita samtalsmeðferð en
það má reyndar hver sem er gera og það
er líka umhugsunarefni út af fyrir sig.“
Doktorsritgerðin, um hvað fjallaði hún?
„Í náminu varð ég mjög spenntur fyrir
leiðum sem tengjast andlegu heilbrigði
fólks. Doktorsritgerðin mín fjallaði um
svokallaða núvitund (mindfulness) sem
snýst um að þróa meðvitundina um
augnablikið, án þess að dæma. Ég einbeitti
mér að einstaklingum með áfengis­ og
vímuefnavanda og heilaskaða en það hafði
ekki verið gert áður. Þetta var krefjandi og
tímafrekt verkefni í framkvæmd en einkar
gefandi. Ég notaði þessa aðferð mjög
mikið úti með mínum skjólstæðingum og
setti auk þess á laggirnar meðferðarhópa
sem nýttu sér þessar hugmyndir. Þessi
leið, ásamt öðrum viðeigandi inngripum,
getur hjálpað fólki til að takast á við
ýmsa geðræna kvilla, til dæmis kvíða og
þunglyndi.“
Eru Bandaríkjamenn okkur fremri í
meðferð geðsjúkdóma?
„Fylkin eru ansi mörg þannig að það er
erfitt að alhæfa nokkuð í þessum efnum.
Minnesota telst vera framarlega á þessu
sviði, þar er fólki með langvinna geðsjúk­
dóma sinnt afskaplega vel að mínu viti og
úrræðin, sem eru í boði, eru mun fleiri en
hérna. Þeir sem eru ekki tryggðir eða eru
efnalitlir og teljast ekki með alvarlegan og
langvinnan geðsjúkdóm, geta hæglega
fallið á milli skips og bryggju, þannig að
þegar upp er staðið getur samanburðurinn
verið erfiður.“
Að námi loknu fór Gísli Kort á vinnu­
markaðinn enda mikil vöntun á hjúkrunar­
fræðingum með geðhjúkrun sem sérsvið
í Bandaríkjunum.
„Ég vann í um eitt ár á stað sem sinnir
sérstaklega samfélagsþjónustu, mætti
kannski líkja við heilsugæslustöð. Mínir
skjólstæðingar voru aðallega innflytjendur,
fangar, heimilislaust fólk og fólk sem
stríddi við áfengis­ og vímuefnavanda.
Þarna starfaði ég í fjögur ár og naut mín
í botn. Fyrsta árið var að vísu nokkuð
erfitt þar sem bráðleikinn og ábyrgðin
var aðeins meiri en ég átti að venjast,
en með tímanum náði ég góðum tökum
á hlutverkinu og eignaðist ég marga
góða vini víðs vegar að úr heiminum.
Ólíklegt verður þó að teljast að öll
sérþekkingin, sem ég öðlaðist þarna,
nýtist mér beint hér á Íslandi, til dæmis er
eftirspurn eftir menningarnæmri meðferð
geðrofssjúkdóma hjá sómölskum flótta­
mönnum frekar takmörkuð á Akureyri.“
Einkastofa og leiðin heim
„Já, síðustu tvö árin, sem við bjuggum í
Minneapolis, rak ég mína eigin stofu þar
sem samþætt aðferð (integrative mental
health) var í hávegum höfð. Jafnframt var
ég lektor í fullri stöðu við University of
Minnesota þannig að það var sannarlega
í nokkur horn að líta og eins gott að
hafa gott skipulag á hlutunum. Mér hefur
reyndar alltaf liðið best þegar nóg er að
gera, hvernig sem á því stendur.“
Eiginkona Gísla er Auðbjörg Björnsdóttir,
for stöðumaður kennslumiðstöðvar
Háskólans á Akureyri. Hún stýrir faglegu
starfi kennslu miðstöðvarinnar og þróun
sveigjan legs náms og rannsóknum á því
sviði við háskólann. Auðbjörg er með
BA­próf í mann fræði með líffræði sem
aukafag, meistara gráðu í félags fræði,
kennslu réttindi, diplómu í fjarnáms­
kennslu og meistara­ og doktors gráðu
í kennslu sálfræði. Börn þeirra eru þrjú.
„Já, já, allt í einu kom upp sú staða að
flytjast aftur til Íslands enda barst konunni
minni tilboð um spennandi stöðu og ég
elti ástina mína. Við ákváðum sem sagt
að stökkva. Auðvitað var þetta nokkuð
stór ákvörðun eftir að hafa búið og
starfað ytra í átta ár. Auk þess vissum við
að launin yrðu mun lægri og allt annað
klínískt umhverfi fyrir mig. Ég réð mig til
starfa við Háskólann á Akureyri og í haust
hefst svo hérna á Akureyri viðbótarnám
í geðheilbrigðisfræði. Þá starfa ég líka
við Sjúkrahúsið á Akureyri, tek þar þátt í
þverfaglegu barna­ og unglingageðteymi.
Námið er sett upp sem þverfaglegt og
ætti því að henta hjúkrunarfæðingum
mjög vel. Ég hlakka til að takast á
við þetta verkefni og vonandi verður
aðsóknin góð. Grunnstaða hjúkrunar
er ekki slæm á Íslandi, en það eru
miklir möguleikar í sérfræðihlutverkinu
í hjúkrun á flestum sérsviðum.
Ljósmæður hafa að vísu náð nokkurri
sérstöðu og það er ánægjulegt. Vonandi
styrkist sérfræðihlutverkið í framtíðinni
í geðhjúkrun sem á öðrum sérsviðum
hjúkrunar, og verður formfastara, meðal
annars með þessu námi sem verður á
boðstólum hérna fyrir norðan.“
Var aðdragandinn að þessu námi langur?
„Viljinn hefur verið til staðar við HA
enda framsækin stofnun á margan