Fréttablaðið - 15.02.2020, Qupperneq 21

Félögin starfrækja Stuðn-ingsnetið þar sem ein-staklingar með reynslu veita öðrum faglegan jafningjastuðning og er þjónustan hugsuð fyrir
þá sem greinst hafa með krabba-
mein og aðstandendur þeirra. Ég
skil þig herferðin fer að mestu fram
á samfélagsmiðlum þar sem birtar
eru sögur fólks sem hefur þegið og
veitt jafningjastuðning í gegnum
Stuðningsnetið. Markmiðið er að
opna umræðuna og kynna Stuðn-
ingsnetið fyrir þeim sem gætu haft
gagn af.
Allir þeir sem veita jafningja-
stuðning hafa lokið námskeiði til að
auka færni í að miðla reynslu sinni
og veita stuðning. Netið telur í dag
um 100 stuðningsfulltrúa vítt og
breitt um landið og eru námskeiðin
haldin reglulega.
Missti báða foreldrana
Ása Nishanthi Magnúsdóttir er 34
ára, einstæð móðir úr Hafnarfirð-
inum og ein þeirra sem boðið hafa
fram krafta sína sem stuðningsfull-
trúi Stuðningsnetsins.
Ása var aðeins nokkurra mán-
aða gömul þegar hún var ætt-
leidd hingað til lands af foreldrum
sínum Jacqueline Friðriksdóttur og
Magnúsi Jónssyni. „Ég er uppalin í
Reykjavík en flutti í Hafnarfjörðinn
2008 og bý þar með gullmolanum
mínum, syninum Breka.
Móðir mín var bresk en faðir
minn íslenskur og þau voru bæði
enskukennarar. Mamma vann
mikið við enskukennslu hér á
landi og gaf út margar kennslu-
bækur. Pabbi var prófessor í ensku
við Háskóla Íslands og vann einn-
ig mikið við rannsóknarverkefni
erlendis.“
Ása á tvær systur, þær Völku og
Dagnýju Michelle, og segist hafa átt
gott samband við foreldra sína sem
hún ferðaðist mikið með erlendis.
„Árið 2010 greinist mamma með
lungnakrabbamein og var helm-
ingur annars lungans fjarlægður í
aðgerð. Eftir það tók við lyfjameð-
ferð en því miður tapaði hún bar-
áttunni og lést árið 2013.“
Ása var enn að syrgja móður sína
í mars árið 2014 þegar hún sjálf
greindist með eitlafrumukrabba-
mein, einnig kallað Hodgkins
krabbamein.
„Það var mjög mikið sjokk og mjög
mikil hræðsla fylgdi greiningunni
því ég var nýbúin að missa mömmu
og ég var hrædd um að ég færi sömu
leið og hún.“ Við tók mjög ströng
níu mánaða lyfjameðferð sem Ása
segir hafa verið erfiða enda hafi
mikil veikindi fylgt henni auk hár-
missis auk þess sem sonurinn var á
þessum tíma ungur.
„Þessi tími tók mikið á bæði and-
lega og líkamlega þar sem ég gat
lítið sinnt þriggja ára drengnum
mínum.“
Ása hafði rétt lokið strangri lyfja-
meðferð og sigrað í sinni baráttu
þegar nákvæmlega ári eftir hennar
greiningu kom enn eitt reiðarslagið,
faðir Ásu greindist með krabba-
mein í vélinda í mars 2015.
„Meinið var þá komið á fjórða
stig og því var aðeins hægt að halda
því niðri með lyfjagjöf og lést hann
í nóvember sama ár. Ég upplifði
mikinn tómleika, einmanaleika
og söknuð þegar ég missti foreldra
mína því þau voru mín stoð og
stytta,“ útskýrir Ása.
Fékk öll svörin
Ása segir mikilvægt að geta rætt
reynslu sína og tilfinningar við ein-
hvern sem hefur upplifað svipaða
hluti. „Ég var mjög heppin að kynn-
ast stelpu sem hafði fengið eitla-
frumukrabbamein og ég gat leitað
til hennar þegar ég greindist, en á
þeim tíma vissi ég ekki af Krafti.
Hjá henni fékk ég stuðninginn sem
mig vantaði: skilninginn, svörin
við öllum mínum spurningum og
svo margt f leira. Svör við þessum
spurningum er erfitt að fá annars
staðar en hjá þeim sem hafa verið í
sömu sporum.“
Ása segist sjálf eiga þétt stuðn-
ingsnet og hennar fólk hafi staðið
þétt við bakið á henni í gegnum
þessi miklu áföll. „Helstu stuðn-
ingsaðilar voru samstarfskonur
mínar, fjölskylda og vinir og er ég
þeim ótrúlega þakklát.“
Ása er nú nýbúin með fimm ára
eftirlitið á Landspítalanum þar
sem hún reyndist krabbameins-
laus. Hún ákvað að kynna sér betur
hvað Kraftur, stuðningsfélag fyrir
ungt fólk sem greinst hefur með
krabbamein og aðstandendur þess,
hefur upp á að bjóða.
„Þegar ég sá að verið var að aug-
lýsa eftir stuðningsfulltrúum ákvað
ég að slá til. Mér finnst skipta miklu
máli að geta hjálpað einstaklingum
sem eru að fara í gegnum svona áfall
og geta verið til staðar fyrir þá.“
Mikilvægt að tala við einhvern
Kraftur, stuðningsfélag, og Krabbameinsfélagið settu í byrjun mánaðarins af stað vitundarvakningu um mikil-
vægi jafningjastuðnings undir slagorðinu Ég skil þig. Ása Nishanti Magnúsdóttir er ein stuðningsfulltrúanna.
Ása segir það
hafa skipt sig
miklu að kynn-
ast stelpu sem
einnig hafði
barist við eitla-
frumukrabba-
mein og hjá
henni hafi hún
fengið svörin
við öllum sínum
spurningum.
FRÉTTABLAÐIÐ/
1/3 Þriðji hver Íslend-ingur greinist með
krabbamein einhvern tíma á
lífsleiðinni.
1.600 Árlega greinast hér á landi um
1.600 manns.
70 Af þeim sem greinast árlega eru um 70
manns á aldrinum 18 til 40 ára.
16.000 Ef hver ein-staklingur
hefur 10 manns í sínum innsta
hring má segja að krabbamein
hafi áhrif á 16.000 manns á ári.
71% Krabbamein er ekki dauðadómur
og hlutfallsleg lifun fimm
árum eftir greiningu er 71 pró-
sent hjá konum.
66% Samkvæmt síðustu tölum frá
Krabbameinsskrá Íslands er
hlutfallsleg lifun karla fimm
árum eftir greiningu 66 pró-
sent.
Mun fleiri lifa með krabba-
mein en áður og það hefur
áhrif á alla, bæði þann greinda
og aðstandendur.
Þjálfar og metur alla stuðningsfulltrúana
„Það getur verið hjálplegt að
ræða við einhvern sem
hefur gengið í gegnum
svipaða reynslu og
þú ert að ganga í
gegnum, einhvern sem
hefur þann skilning sem
einungis fæst með því
að upplifa hlutina sjálfur.
Þess vegna fór Kraftur á sínum
tíma í að búa til vettvang fyrir
jafningja til að miðla reynslu
sinni á faglegan máta. Ég
sjálfur þjálfa alla þá sem
vilja vera stuðningsfull-
trúar í Stuðningsnetinu
og met hvort þeir séu í
stakk búnir til að veita
jafningjastuðninginn því
það skiptir vissulega máli
hvernig jafningjastuðningur
er veittur,“ segir Þorri Snæbjörns-
son, sálfræðingur Krabba-
meinsfélagsins og Krafts.
Björk
Eiðsdóttir
bjork@frettabladid.is
1 5 . F E B R Ú A R 2 0 2 0 L A U G A R D A G U R20 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
HELGIN