Skessuhorn - 19.06.2019, Blaðsíða 12

MIÐVIKUDAGUR 19. jÚnÍ 201912
Margir Borgnesingar hafa eflaust
tekið eftir því að Ellan er nú kom-
in á sinn stað á Brákarpollinn og
fyrir marga heimamenn mark-
ar það upphaf sumarsins. Fyrir þá
sem ekki þekkja er Ellan lítill fal-
legur bátur sem er á hverju sumri
siglt á Brákarpollinn, rétt fyrir ofan
Brákarbrú, af eigendum hennar
og meðlimum Stórútgerðarfélags
Mýrarmanna. Eigendur Ellunnar
eru Borgnesingarnir og frændurn-
ir Sigurður Halldórsson og Arin-
björn Hauksson og Pétur Geirsson
og tala þeir ávalt um Elluna sem
skip en ekki einhvern smábát enda
er hún í eigu stórútgerðarfélags, að
sögn frændanna, og ekki hægt að
ætlast til neins minna.
Skírð eftir merkisfrú
„Ellan var smíðuð í Stykkishólmi
árið 1977. Það var einhver merk-
isfrú þar í bæ sem hét Ella og var
báturinn skýrður í höfuðið á henni.
Þetta var það merkileg frú að við
vogum okkur ekki að skipta um
nafn, líklega myndi það bara færa
okkur ógæfu,“ segir Sigurður í
samtali við Skessuhorn og bæt-
ir við að í Borgarnesi er alltaf tal-
að um Elluna með greini. „Pabbi
og Ásgeir kaupa Elluna árið 1996
af Hildibrandi heitnum í Bjarnar-
höfn. Líklega var hún notuð sem
trilla í Stykkishólmi. Þeir félagar
keyptu hana bara sem áhugamál og
til að gera út á ánægjuna ásamt til
að hafa eitthvað til að prýða. Þeir
settu hana hérna á bólið á Brák-
arsundinu,“ segir Sigurður. Fað-
ir Sigurðs, Halldór heitinn Brynj-
úlfsson ásamt vini sínum, Ásgeiri
Ásgeirssyni, stofnuðu Stórútgerð-
arfélag Mýrarmanna á sínum tíma
og hafa nú Sigurður, Arinbjörn og
Pétur tekið við félaginu.
Ofan í sundinu er vélarblokk frá
því þegar áætlunarskipið Eldborg
kom í bæinn í gamla daga. Við vé-
larblokkina er keðja og svo spotti
sem nær upp á yfirborðið. Bandið
flýtur á yfirborðinu og segir Sig-
urður það hálfgert bíó þegar þeir
félagar fara ár hvert að leita að
spottanum. „Það er pínu vesen, en
er bara skemmtilegra fyrir vikið,“
segir Sigurður og hlær.
Líður best
í Brákarsundinu
„Þegar Ellan er komin á Brákar-
sundið þá er komið sumar,“ seg-
ir Sigurður um leið og hann lítur
til hennar á sundinu í blíðunni í
Borgarnesi í liðinni viku. „Við byrj-
uðum að tala um það í apríl að við
þyrftum að fara að setja hana út. Ár
hvert þurfum við að dytta að henni,
mála hana, sérstaklega hlutann sem
er neðansjávar. Hún þarf að vera
fín. Svo eru veifur á henni svo hún
er alltaf hátíðleg þarna á pollin-
um,“ segir hann um viðhaldsvinn-
una á skipinu sem hefur farið fram á
hverju ári síðan 1997. „Síðan tökum
við hana inn þegar tekur að hausta.
Þá geymum við hana úti við gamla
mjólkursamlagið hérna í gamla
bænum. Það er ekki gott fyrir svona
skip að vera mikið inni, þá skreppa
þau saman, skrælna og rifna. Það er
nauðsynlegt að halda þeim svolítið
blautum enda líður Ellunni best á
sumrin þegar hún er á Brákarpoll-
inum,“ útskýrir Sigurður.
Notuð sem fallavísir
Stórútgerðarfélagið er ekki mikið
að taka Elluna út til að veiða sér í
soðið eða sigla henni mikið. „Við
erum ekkert mikið í því, hún er
aðallega til að prýða. En við sér-
stök tilefni þá tökum við hana út.
Til dæmis á Brákarhátíð þá hef-
ur Björgunarsveitin Brák verið að
bjóða uppá bátsferðir í kringum
Brákarey, þá reynum við að vera
með ásamt fleirum bátseigendum
og bjóðum hátíðargestum í báts-
ferð. Það er alltaf skemmtilegt,“
segir Sigurður. „Svo er stemningin
mismunandi sem myndast í kring-
um Elluna. Ég veit af sumum sem
nota hana sem fallavísi til að vita
hvort það sé aðfall eða útfall, þá fer
það eftir því í hvaða átt hún snýr.“
Gerðar voru endurbætur á El-
lunni fyrir nokkrum árum og vill
Sigurður sérstaklega þakka hon-
um Pétri Geirssyni, frænda sínum,
fyrir að fjármagna endurbæturnar á
skipinu. „Við tölum alltaf um Pétur
frænda sem bakhjarl stórútgerðar-
félagsins og líklega væri Ellan ekki
til í dag ef það væri ekki fyrir hans
rausnarlega framlagi til félagsins.
Hann á heiðurinn á því að Ellan er
enn á floti,“ segir Sigurður þakklá-
tur að endingu.
glh
Stjórnendur fyrirtækja á lands-
byggðinni eru almennt bjartsýnni
en stjórnendur fyrirtækja á höf-
uðborgarsvæðinu. Þetta er ein af
niðurstöðunum sem kemur fram í
könnun sem Samtök sveitarfélaga
á Vesturlandi leiddi vinnuna við að
gera, í samráði við önnur lands-
hlutasamtök og Byggðastofnun. Í
niðurstöðum kemur m.a. fram að
22% þátttakenda segjast ætla að
ráða nýtt starfsfólk en eingöngu
13% ætlar að fækka starfsmönn-
um. Könnunin var lögð fyrir fyr-
irtæki í öllum landshlutum, utan
höfuðborgarsvæðisins. Einhver
fyrirtæki af höfuðborgarsvæðinu
tóku engu að síður þátt en þau hafa
mörg starfsemi á landsbyggðinni
einnig. Alls tóku rúmlega 2000
fyrirtæki þátt í könnuninni.
Fjárfestingarhugleiðingar yfir
landshlutana voru heilt yfir já-
kvæðar. Um 30% ætla að fjárfesta
á meðan 12% segjast stefna að
því að selja eða losa sig við fram-
leiðslutæki á annan hátt. Þessi svör
voru gefin jafnvel þótt þátttakend-
ur byggjust við samdrætti í tekjum.
Alls bjuggust 27% þátttakenda
við samdrætti í tekjum á meðan
21% bjóst við aukningu. Þátttak-
endur gerðu sér einnig grein fyr-
ir neikvæðum efnahagshorfum.
53% bjuggust við þrengingum í
efnahagslífinu næstu 12 mánuði á
meðan 8% bjuggust við því að að-
stæður bötnuðu.
Landbúnaðurinn
ber sig vel
Ferðaþjónusta, sjávarútvegur og
landbúnaður eru sérstaklega tek-
in fyrir í skýrslunni. „Á óvart kom
hvað landbúnaðurinn bar sig vel,
einkum ef hann er borinn sam-
an við sjávarútveg. Báðar atvinnu-
greinarnar hafa lent í áföllum og
búa sig undir einhverjar og jafn-
vel miklar þrengingar – einkum
landbúnaðurinn. Þarna má nefna
hækkun veiðigjalda, aukinn inn-
flutning á erlendum landbún-
aðarafurðum og breyttan lífsstíl
vegna loftslagsmála svo eitthvað sé
nefnt,“ segir Vífill Karlsson, hag-
fræðingur hjá SSV um helstu nið-
urstöður. Þó er afkoman verri í
landbúnaði í einstökum landshlut-
um þegar horft var til lengri tíma.
Það var á Vesturlandi, Austurlandi
og jafnvel norðurlandi eystra.
„Áhugavert var að sjá skiptar skoð-
anir hjá þessum tveimur atvinnu-
greinum er varðar fjárfestingar
og mannaráðningar. Sjávarútveg-
urinn hyggst ráðast í fjárfestingar
en segja upp fólki á meðan land-
búnaðurinn hefur meiri hug á að
ráða fólk en hefur alls ekki mjög
háleitar hugmyndir í fjárfestingum
í samanburði við sjávarútveginn.
Það er hins vegar alls ekki þann-
ig að landbúnaðurinn ætli ekki
að ráðast í fjárfestingar heldur er
samanburður við sjávarútveginn
óhagstæður.“
Menntun styrkleiki
Vesturlands
Þegar Vesturland er borið sam-
an við aðra landshluta kemur í ljós
að styrkleikar svæðisins felast í vilja
fyrirtækjanna í landshlutanum til að
ráða fólk með skólagöngu að baki.
„Því má segja að fyrirtæki á Vest-
urlandi vilji sækja fram í þekking-
ardrifinni framleiðslu og þjónustu,“
segir í skýrslunni.
Vinnuaflsvægið er hvergi hærra
en á Vesturlandi, sem þýðir að fyr-
irtæki í landshlutanum eru mjög
vinnuaflsfrek í samanburði við
önnur landssvæði. Einnig er lands-
hlutinn í öðru sæti hvað skapandi
greinar varðar en Vestfirðir eru þar
fremstir í flokki.
Dalirnir komu illa út í könnun-
inni hvað varðar fjölgun eða fækk-
un starfsfólks, auk þess sem niður-
stöður sýna að fyrirtæki á því svæði
telja sig ekki hafa sérstaka þörf fyr-
ir að ráða menntað vinnuafl eða
vinnuafl með sértæka færni. Einn-
ig ráku þeir lestina varðandi fjár-
festingarhug, viðskipti við ferða-
þjónustufyrirtæki og væntingar um
tekjur á næsta ári. „Þá var hugur til
fjárfestinga óvenju lítill hjá fyrir-
tækjum á Akranessvæðinu og ferða-
þjónusta veik á Akranesi. Afkoma
til lengri tíma kom illa út á Borgar-
fjarðarsvæði,“ segir í niðurstöðum
úr könnuninni fyrir Vesturland.
glh
Ellan hefur verið sett á Brákarsundið í Borgarnesi síðan 1997.
Ellan markar komu sumarsins í Borgarnesi
Sigurður Halldórsson er einn af eigendum Ellunnar. Margir Borgnesingar segja Elluna marka komu sumarsins.
Stjórnendur fyrirtækja á landsbyggðinni
bjartsýnni um komandi misseri
Vestlensk fyrirtæki vilja menntað fólk til starfa
Í fyrirtækjakönnuninni kemur m.a. í ljós að stjórnendur fyrirtækja á Vesturlandi eru almennt bjartsýnir um komandi misseri.
Ljósm. úr safni frá Búðum.