Skessuhorn - 30.10.2019, Blaðsíða 14

MIÐVIKUDAGUR 30. OKTÓbER 201914
Þyrla Landhelgisgæslunnar fékk
á dögunum það óvenjulega verk-
efni að flytja rusl. Þriðjudaginn
15. október síðastliðinn hafði ver-
ið safnað saman fjörurusli úr frið-
landinu í búðahrauni og úr beru-
vík í Þjóðgarðinum Snæfellsjökli.
Síðan var flogið með ruslið í þyrl-
unni frá strandlengjunni og upp að
vegi, þaðan sem farið var með það
til endurvinnslu í Ólafsvík. „Meg-
inkostur þess að nota þyrlu til sorp-
hreinsunar við verkefni eins og
þessi er að umrædd svæði eru erf-
ið yfirferðar og víða óaðgengileg,“
segir á vef Umhverfisstofnunar um
verkefnið. Alls fór þyrlan átta rusla-
ferðir og talið að ruslið hafi vegið
ríflega tvö tonn.
Haft er eftir Jóni björnssyni
þjóðgarðsverði á vef Umhverfis-
stofnunar að verkefnið hafi gengið
vel. Þakkar hann Landhelgisgæslu
og heimamönnum sem lögðu hönd
á plóg við hreinsunina. Sérstakar
þakkir færir hann Sigurði Vigfús-
syni á bjarnafossi, en hann og hans
fólk átti frumkvæði að hreinsuninni
í búðahrauni. Til stendur að halda
áfram að hreinsa rusl úr fjörum
þjóðgarðsins og nálægra friðlanda.
kgk
Hvalfjarðarsveit og Skorradals-
hreppur mótmæla fyrirhuguð-
um breytingum á lögum um tekju-
stofna sveitarfélaga. Frumvarp þess
efnis var til umræðu á síðasta sveit-
arstjórnarfundi Hvalfjarðarsveitar
snemma í mánuðinum. Hvalfjarð-
arsveit og Skorradalshreppur senda
sameiginlega athugasemd við frum-
varpið ásamt Ásahreppi, Fljótsdals-
hreppi og Grímsnes- og Grafnings-
hreppi. Umsögnin er unnin af Ósk-
ari Sigurðssyni, lögmanni á LEX
lögmannsstofu.
Framlög eru tekjustofn
Í nýrri 12. gr. laga um tekjustofna
sveitarfélaga, sem lögð er til í frum-
varpinu, kemur fram að grundvöll-
ur útreikninga jöfnunarframlags,
sem skiptist í tekjujöfnunarframlag
og útgjaldajöfnunarframlag, skuli
byggja á skrám sem ráðherra gerir
um álagðar skatttekjur sveitarfélaga
og skrá um fullnýtingu tekjustofna.
Á grundvelli þeirra skuli reikna út
meðaltekjur sveitarfélags á hvern
íbúa, eftir ákveðnum viðmiðunar-
flokkum eftir íbúafjölda. „Í 6. gr.
frumvarpsins er að finna hina al-
mennu skerðingarheimild laganna
en ákvæðið feli í sér að ekki skuli
úthluta jöfnunarframlagi til þeirra
sveitarfélaga þar sem samanlagð-
ar heildarskatttekjur af útsvari og
á hvern íbúa miðað við fullnýtingu
tekjustofna séu 50% umfram önn-
ur sveitarfélög í sínum viðmiðunar-
flokki. Nú sé einnig lagt til að tekju-
jöfnunarframlög og útgjaldajöfnun-
arframlög muni bæði falla niður,“
segir í fundargerð sveitarstjórnar.
Þessari fyrirhuguðu heimild til
flatrar skerðingar bæði tekju- og út-
gjaldajöfnunarframlaga mótmæla
sveitarfélögin fimm, með vísan til
þess að í lögum sé kveðið á um að
framlög úr Jöfnunarsjóði séu einn
af tekjustofnum sveitarfélaga. „Með
því að skerða öll framlög til tiltek-
inna sveitarfélaga úr sjóðnum, sama
með hvaða hætti það er gert, er ekki
lengur hægt að kalla umrædd fram-
lög tekjustofn. Er þannig frekar um
að ræða styrki til tiltekinna sveit-
arfélaga,“ segir í fundargerð. Að
mati sveitarfélaganna felur þetta
í sér þversögn. Telja þau að þetta
ásamt nýlega föllnum dómi Hæsta-
réttar, þar sem ríkinu var gert að
greiða þessum fimm sveitarfélögum
samtals 683 milljónir í skaðabæt-
ur vegna skerðingar greiðslna úr
Jöfnunarsjóði, kalli á heildarendur-
skoðun kerfisins. Þar að auki telja
sveitarfélögin ómálefnalegt að lit-
ið sé til heildarskatttekna við jöfn-
un útgjaldajöfnunarframlaga. „Þó
svo að tekjur séu að ákveðinni fjár-
hæð tengjast þær í raun og veru ekki
þeim útgjöldum sem sveitarfélög
þurfa að standa undir, sbr. einnig í
ljósi þess að það er hlutverk Jöfn-
unarsjóðs sveitarfélaga að jafna út
tekjur sveitarfélaganna.“
„Vegið að sjálfstjórn
sveitarfélaga“
Sveitarfélögin fimm mótmæla því
einnig að aðeins komi til greiðslu
tekjujöfnunarframlags ef sveitarfé-
lag fullnýtir heimild sýna til álagn-
ingar útsvars. „Með því að takmarka
framlag við fullnýtingu tekjustofns-
ins er þannig vegið að sjálfstjórn
sveitarfélaga í stað þess að byggja
útreikninga á hvað sveitarfélög
fengju ef þau fullnýttu tekjustofna
sína.“
Að lokum telja sveitarfélögin
fimm vanta að fjárhagsleg áhrif
frumvarpsins á sveitarfélögin í
landinu verði metin. Þar eru til-
greind heildaráhrifin, áætlað að
tekjur sveitarfélaga kunni að drag-
ast saman um 937 milljónir króna
næstu árin og síðan 700 milljón-
ir næstu tíu árin, eða samtals um
rúma 11,9 milljarða næstu 15 árin.
„Hefði þurft að sundurliða hvað
hver og ein grein frumvarpsins er
talin hafa á afkomu sveitarfélaga,
þannig að þau geti raunverulega
gætt hagsmuna sinna í lagasetning-
arferli þessu sem mun koma til með
að hafa afdrifarík áhrif á hagsmuni
þeirra og þá þjónustu sem þau veita
íbúum sínum.“ kgk
Menningarverðlaun Akraness 2019
voru veitt í 13. sinn á fimmtu-
daginn, en þau eru veitt árlega í
tengslum við menningarhátíðina
Vökudaga. Verðlaunin eru veitt
þeim einstaklingum eða félaga-
samtökum sem þykja hafa skarað
fram úr á sviði menningar í bæjar-
félaginu á árinu. Menningarverð-
laun Akraness 2019 komu að þessu
sinni í hlut Útvarps Akraness, en
Sundfélag Akraness á veg og vanda
að útsendingum þess á aðventunni
ár hvert. Það voru þeir Ólafur Páll
Gunnarsson, formaður menning-
ar og safnanefndar, og Sævar Freyr
Þráinsson bæjarstjóri sem afhentu
stjórn sundfélagsins og útvarps-
nefnd viðurkenningu þessu til
staðfestingar, ásamt verðlaunagrip
eftir listakonuna Kolbrúnu Kjar-
val.
„Sundfélag Akraness náði þeim
frábæra áfanga að halda upp á 30
ára afmæli Útvarps Akraness á
árinu 2018. Það sem byrjaði sem
fjáröflunarleið fyrir sundfélag hef-
ur blómstrað í það að verða ómiss-
andi hluti af aðventu Akurnesinga
nær og fjær. Útvarpsnefnd Sund-
félags Akraness skipuleggur árlega
frábæra, fjölbreytta og áhugaverða
dagskrá og fær til liðs við sig fólk
víða úr mannlífinu sem gerir út-
varpið skemmtilegt og áhugavert
fyrir mjög marga,“ segir í tilkynn-
ingu frá Akraneskaupstað vegna
verðlaunanna.
kgk
Frá afhendingu Menningarverðlauna Akraness á fimmtudaginn. Ljósm. Myndsmiðjan.
Útvarp Akraness
hlaut menningarverðlaun
Þyrla Landhelgis-
gæslunnar í ruslaferð.
Ljósm.
Umhverfisstofnun.
Fjörurusl í flugferð
Frá Hvalfirði. Ljósm. úr safni.
Mótmæla breytingum á framlögum Jöfnunarsjóðs