Skessuhorn - 30.10.2019, Blaðsíða 26

MIÐVIKUDAGUR 30. OKTÓbER 201926
Miðvikudaginn 23. október síðast-
liðinn stóð breiðafjarðarnefnd fyr-
ir fræðslu- og umræðuþingi um
stöðu og framtíð breiðafjarðar.
Þingið var haldið í félagsheimilinu
Tjarnarlundi í Saurbæ í Dölum.
Nefndin telur þarft að taka um-
ræðuna um hvort tilefni sé til þess
að endurskoða vernd fjarðarins. Í
dag nýtur fjörðurinn verndar sam-
kvæmt lögum nr. 54 frá 1995 um
vernd breiðafjarðar. Sú vernd snýr
að landslagi, jarðmyndunum, líf-
ríki og menningarminjum. Þá var
rætt hvort stækka þyrfti það svæði
sem verndin nær til út fyrir Látra-
bjarg. Hátt í hundrað manns sóttu
fundinn og sköpuðust allnokkrar
umræður út frá framsögum frum-
mælenda.
Náttúruvernd
sem stýritæki
Guðmundur Ingi Guðbrandsson,
umhverfis- og auðlindaráðherra,
ávarpaði þingið en hann kvaðst
hafa áhuga á að efla vernd breiða-
fjarðar. Hann ítrekaði að náttúru-
vernd þyrfti ekki að loka á nýtingu
auðlindanna eða boða og banna
heldur væri um að ræða stýri-
tæki til að tryggja sjálfbærni. Það
gæti haft jákvæð áhrif á atvinnu-
lífið, skapað störf og aukið fram-
leiðni. Þá sagði hann að rannsókn-
ir gæfu til kynna að hver króna sem
væri lögð í náttúruvernd skilaði sér
tuttugu og þrefalt til baka á svæðin
sem tekin væru fyrir. Í þessu sam-
hengi nefndi hann þann möguleika
að gera breiðafjörð að þjóðgarði,
en ítrekaði að það væri í höndum
þeirra sem búa við fjörðinn og ef að
yrði ætti stjórnun garðsins að vera
á þeirra valdi.
Merkilegur fyrir margt
Róbert Arnar Stefánsson, for-
stöðumaður Náttúrustofu Vest-
urlands, sagði frá helstu sérstöðu
breiðafjarðar, en hann á jafnframt
sæti í breiðafjarðarnefnd. Hann
sagði mikla fjölbreytni í dýralífi
sjávarbotns breiðafjarðar og að
þörungaskógana á svæðinu mætti
kalla regnskóga norðursins. Þeir
létu mikið til sín taka í bindingu
á kolefni og nitri sem væri kær-
komið á tímum mikillar losunar á
sömu efnum. Þá minnti hann á að
breiðafjörður væri mikilvægasta
fuglasvæði landsins, að viðbættu
Látrabjargi sem væri stærsta fugla-
bjarg við Norður-Atlantshaf. Þá
væri sagan og menningin enn ótal-
in í eyjunum og byggðalögunum
sem umlykja fjörðinn.
Ramsarsvæði
og heimsminjaskrá
Einn möguleikinn í aukinni vernd-
un breiðafjarðar var sagður vera
fólgin í því að gera hann að Rams-
arsvæði en það eru alþjóðlega mik-
ilvæg votlendissvæði, sér í lagi fyr-
ir fuglalíf. Trausti baldursson hjá
Náttúrustofnun Íslands kynnti
þessa leið og sagði að til að hljóta
slíka vottun þyrfti almennt aðeins
að uppfylla eitt skilyrði en breiða-
fjörður uppfyllti nánast öll þeirra
sem tilgreind væru. Þessu til hlið-
sjónar kynnti Sigurður Þráins-
son hjá umhverfis- og auðlinda-
ráðuneytinu hvaða svæði ættu til-
efni til að komast á heimsminjaskrá
Unesco, en breiðafjörður gæti ef
til vill fallið þar undir ef rétt væri
að verki staðið.
Þjóðgarður ein leið
Steinar Kaldal, sem jafnframt er
starfsmaður umhverfis- og auð-
lindaráðuneytisins, hélt einnig er-
indi um af hverju ætti að stofna
þjóðgarð. Hann sagði að markmið-
ið með því væri almennt að leit-
ast eftir jákvæðum áhrifum á nær-
samfélög og að þjóðgarðar gengju
út á að tryggja greiðan og góð-
an aðgang að svæðinu. björn Ingi
hjá Vatnajökulsþjóðgarði, Kristinn
Jónasson bæjarstjóri Snæfellsbæjar
og Jón björnsson þjóðgarðsvörð-
ur í Þjóðgarðinum Snæfellsjökli,
deildu sinni upplifun af áhrifum og
áskorunum sem felast í þjóðgörð-
um. Helst sáu þeir jákvæð áhrif á
atvinnu með beinum og afleidd-
um störfum á svæðunum, aukið
aðgengi að fjármagni til uppbygg-
ingar innviða til móttöku ferða-
manna sem skilaði sér í efnahags-
legum ávinningi í sveitarfélögun-
um. Tækifærin væru ótalmörg en
vissulega væri viss binding fólgin í
slíku umhverfi, til dæmis varðandi
skipulagsmál og fleira.
Samtalið þarf að
eiga sér stað
Niðurlag fundarins má segja að hafi
verið eins og Erla Friðriksdóttir,
formaður breiðafjarðarnefndar
kom inn á, að samtal þurfi að eiga
sér stað á meðal íbúa, landeigenda,
sveitarstjórnarfólks og annarra
hagsmunaaðila til að ljóst verði
hvert viljinn er að stefna. Skörp sýn
og skýrir verkferlar væru nauðsyn-
legir eigi að ganga í eitthvað af ferl-
unum sem kynntir voru á þinginu
eða fara aðrar leiðir sem gætu ef til
vill hentað betur. Það gæti þó líka
komið í ljós að núverandi verndun
breiðafjarðar þætti fullnægjandi og
ekkert þyrfi að aðhafast frekar.
sla
Róbert Arnar Stefánsson, forstöðumaður Náttúrustofu Vesturlands, stiklaði á
stóru um algjöra sérstöðu Breiðafjarðar á hinum ýmsu sviðum í erindi sínu.
Telja að endurskoða megi vernd Breiðafjarðar
Erla Friðriksdóttir, formaður Breiðafjarðarnefndar og Guðmundur Ingi Guðbrandsson, umhverfis- og auðlindaráðherra. Þau
ávörpuðu þingið og leituðu eftir sjónarmiðum íbúa við Breiðafjörð um hvert skyldi stefna varðandi vernd Breiðafjarðar.
Fjöldi manns kom saman til að ræða framtíð Breiðafjarðar og kynna sér mögulegar leiðir til aukinnar verndar svæðisins.