Bændablaðið - 23.06.2016, Síða 43
43Bændablaðið | Fimmtudagur 23. júní 2016
Gylfaflöt 32 112 Reykjavík Sími 580 8200 www.velfang.is Frostagata 2a 600 Akureyri www.claas.is
VERKIN TALA
FR
U
M
-
w
w
w
.fr
um
.is
Vertu víðsýnn veldu CLAAS
CLAAS framleiðir 40 gerðir dráttarvéla á bilinu 72-530 hestöfl.
CLAAS er þýskt fjölskyldufyrirtæki stofnað árið 1913 og er einn stærsti framleiðandi landbúnaðartækja í heiminum.
ámoksturstæki, beisli
að milligerð, það er um það bil 120
sentímetra hár grindarveggur gerður
úr borðum og bil milli borða.
Jakahlaup Krúna á Litlu-
Tjörnum
Ég er fæddur 1874 á Litlu-Tjörnum í
Ljósavatnsskarði og ólst þar upp þar
til ég var kominn á tólfta ár. Ofan við
túnið á Litlu-Tjörnum rennur lækur
suðaustur í Ljósavatnið. Kemur hann
norðvestan úr Skarðinu. Lækur þessi
verður mjög mikill oft á vorin í þíð-
viðri og er þá stundum óreiður og
í leysingum á veturna. Hann er þá
mjög ófrýnn. Í honum hafa margar
kindur farist, ekki aðeins frá Litlu-
Tjörnum heldur víðar að. Brú er á
læknum talsverðan spöl suður frá
bænum.
Ég var innan við 10 ára að aldri
er ég var einn morgun að vetrarlagi
í miklu hlákuveðri að reka féð til
beitar með föður mínum. Undanfarna
daga hafði fénu verið beitt suðaust-
ur í fjallið og var þá ís á læknum.
Pabbi ætlaði að beita á sömu stöðvar
þennan dag. Hann átti þá svartkoll-
óttan sauð með stóra hvíta krúnu á
kollinum. Það var mjög góður for-
ystusauður. Hann var þá farinn að
reskjast; hann var mjög langvaxinn
og mjósleginn. Ekki veit ég neitt um
ætt Krúna eða fæðingarár, en faðir
minn hafði alið hann upp og með
hans marki var hann.
Þennan umrædda dag rann Krúni
á undan fénu eins og vant var og
stefndi að læknum nokkuð ofan við
brúna, eins og slóðin lá. Föður minn
fór að gruna þegar við nálguðumst
lækinn að hann gæti máske verið
varasamur vegna hlákunnar; flýttum
við okkur því suður fyrir ofan féð að
læknum. Hafði þá ísinn brotnað af
honum um nóttina og flutu jakarnir
með talsverðum hraða eftir bakka-
fullum læknum.
Krúni var þá kominn fast að lækn-
um er við pabbi komum þar, en ekki
hikaði hann neitt, heldur stökk út á
þann jakann, sem næst flaut bakkan-
um og svo jaka af jaka þar til hann
var kominn yfir um. Ekki datt okkur
í hug að hann kæmist lífs yfir lækinn.
Það var eins og hann létti sér á er
hann tók stökkin, en dálítinn spöl
barst hann eftir læknum á þessu
ferðalagi.
Ekki voru jakarnir stærri en það,
að við sáum að þeir sigu dálítið niður
í vatnið er hann hóf sig á loft, en stutt
var á milli þeirra. Ég man ekki fyrir
víst hvað stökkin voru mörg, en þau
voru annaðhvort þrjú eða fjögur. Hitt
féð rákum við svo niður á brúna. Á
meðan beið Krúni eftir því sunnan
við lækinn. Ekki man ég ártalið þegar
honum var fargað.
Fíólína hin tónelska á
Öngulsstöðum
Vorið 1889 fór ég frá foreldrum
mínum sem þá bjuggu í Brúnagerði
í Fnjóskadal í Öngulsstaði í Eyjafirði
til Sigurgeirs Eyfirðings, frænda
míns. Hann vildi fá mig nokkru fyrir
hjúadag. Ástæðan var sú að vinnu-
maður hans, sem hirti sumt af fénu
ætlaði burt frá honum á hjúadaginn.
Vildi Sigurgeir því að ég væri með
manni þessum um tíma áður en hann
færi burtu, svo að ég kynntist bæði
fénu og fjármennskunni, því ég átti
að hafa á hendi starfa hans er hann
væri farinn.
Maður þessi hét Þorvaldur og var
Helgason. Hann er enn á lífi og er
búsettur á Akureyri. Húsin, sem þetta
fé var í voru samstæðuhús og spil á
milli húsanna. Einn gemlingurinn
var mórauð, lítil gimbur. Þorvaldur
hafði fiðlu í húsunum.
Þegar hann var búinn að gefa það
sem hann ætlaði hvort mál, kom hann
úr hlöðunni, greip fiðluna, settist við
spilið þeim megin sem Móra var og
tók að leika á fiðluna. Brást það
aldrei að Móra kæmi þegar Þorvaldur
fór að leika og stæði jórtrandi við
hlið hans meðan hann spilaði.
Sama var þó gemlingarnir væru
ekki búnir alveg að éta þegar hún
heyrði fyrstu tónana, þá kom hún
samt til spilarans. Auðséð var að hún
hafði hið mesta yndi af hljómunum.
Við kölluðum hana því Fíólínu.
Engin forysta var í henni.