Bændablaðið - 06.07.2017, Side 30

Bændablaðið - 06.07.2017, Side 30
30 Bændablaðið | Fimmtudagur 6. júlí 2017 Reynir Bergsveinsson minkaveiðimaður þrautseigur við að hemja fjölgun á villtum minkum við veiðiár og vötn: Veiddi á sjötta hundrað minka á yfirstandandi veiðitímabili – Bændur í Ísafjarðarbæ beittu sér fyrir skipulögðu átaki í fækkun minka á sínu svæði og þar veiddust 55 dýr Villiminkur getur verið mikill skaðvaldur í lax- og silungsveiðiám og vötnum. Þá er hann einnig skæður í varplöndum mófugla og einnig í æðarvarpi þar sem hann á í harðri samkeppni við refinn. Hreinsun með minkasíum sem eru í umsjón Reynis Bergsveinssonar minkaveiðimanns virðist muni skila hátt á sjötta hundrað minka úr 16 sveitarfélögum á tímabilinu júlí 2016 til júlí 2017. Reynir er afkastamikill við sína iðju og fer víða um land í þeirri viðleitni að halda villimink í skefjum. Oft án þess að fá mikla umbun fyrir. Hann segir að víða sé lítill skilningur á málinu og ekki ósjaldan að sveitarfélög ráði til sín minkaveiðimenn meira til mála- mynda fremur en að þeim sé ætlað að stunda veiðar. Bændur á Vestfjörðum beittu sér fyrir aðgerðum Bændasamfélagið á svæði Ísafjarðarbæjar beitti sér fyrir því að skipulagt átak er hafið til þess að fækka minkum á mikilvægum svæðum svo sem æðarvörpum og öðru. Vaskur á Bakka ehf., fyrir- tæki Reynis, vinnur að skipulagi og aðgerðum þar að lútandi. Eingöngu er unnið með minkasíur. Nokkrar gildrur voru lagðar á svæð- in í október og vitjað var um þær vestan Rafnseyrarheiðar í febrúar. Þá var tekinn 21 minkur úr minkasí- unum í Dýrafirði, Önundarfirði og Súgandafirði. 55 minkar veiddust á Ísafjarðarsvæðinu Tala veiddra dýra á svæðinu var 53 minkar frá júlí /ágúst 2016. Þegar veitt er í minkasíur er veiði- tímabilum skipt síðari hluta júlí. Þá fer að veiðast nýr minkaárgangur. Nú er enn verið að veiða minkaár- ganginn 2016. Lokatölur fyrir svæði Ísafjarðarbæjar á veiðitímabilinu sem nú er að ljúka voru 55 dýr. Þar af veiddust 7 í Arnarfirði, 32 minkar í Dýrafirði, 14 í Önundarfirði og 2 í Súgandafirði. Reynir segir að þótt fá dýr hafi að þessu sinni komið í síur í Súgandafirði þá sé það ekki endilega vísbending um að stofninn þar hafi minnkað svo mjög. Miklar rigningar og vatnavöxtur í lækjum og ám hafi gert það að verkum að erfiðara hafi verið að finna heppilega staði fyrir minkasíur en ella. Þótt veiði á þessu tímabili sé lokið, þá segist hann reikna með að fara aftur af stað í ágúst og septem- ber, en þá megi gera ráð fyrir að ná hvolpum. „Það verður samt að mínu mati aldrei hægt að hreinsa svæði Ísafjarðarbæjar alveg af mink. Þar sem sjórinn hefur meira vægi en árnar ræður minkurinn sér mikið til sjálfur. Við árnar getum við hins vegar ráðið því hvort við höfum hann árið um kring eða hvort honum er haldið í algjöru lágmarki. Reynir telur litlum árangri skila að nota einungis minkahunda við veiðar á mink á vorin. Það sé röng áhersla þar sem sjósilungurinn er þá genginn niður. „Minkurinn veldur langmestu tjóni við árnar þegar hann hrekur silunginn af hrygningarslóðinni í september og október. Einnig þegar hann hamstrar silung og lax á haustin og það sem hann étur af fiski framan af vetri.“ Minkurinn getur verið afkastamikill við dráp Reynir segir samt rangt að alhæfa um að minkurinn drepi grimmt allt sem hann kemst yfir. Það beri þó við öðru hvoru að minkurinn strádrepi allt kvikt í kringum sig. Vísar hann þar m.a. til frásagnar Péturs í Ófeigsfirði sem kom að varpi í úthallandi varptíma í Hrútey við Ófeigsfjörð. Þá hafi hann talið frá fjöruborði og upp á eyju á milli fjögur til fimm hundruð dauða æðarunga. Sagðist Reynir hafa þráspurt Pétur hvort þar hafi örugglega verið minkur á ferð og taldi hann svo vera án nokkurs vafa. Annað tilfelli nefnir hann vestur á Fossá á Hjarðarnesi í Barðastrandarhreppi fyrir 40 árum. Þar var stór varphólmi með um 200 æðarkolluhreiðrum. Endalaus ófrið- ur var í varpinu og hurfu ítrekað egg úr hreiðrum. Þá var fenginn maður með minkahund. Fannst minkastegg- ur í klettaglufu sem var búinn að draga þangað til sín um 200 egg. Minkurinn ekki hrææta eins og refurinn Reynir segir að minkurinn sé þó ekki hrææta og leggist ekki einu sinni á hræ sem hann hafi drepið sjálfur. Það gerist þó á veturna að hann dragi upp úr ám stóra silunga og láti frjósa og geymi þannig til matar síðar. Hann éti aldrei skemmda fæðu. Ég man t.d. eftir einu dæmi úr Fremri-Gufudal um 1975 til 1978. Í fyrstu snjóum sá ég spor eftir mink við ána fyrir neðan vatnið. Þau lágu frá ánni og spölkorn upp í skóg sem kalla má. Þar undir fönninni í þurr- um lækjarfarvegi var minkurinn. Við sonur minn stukkum til og skutum minkinn, en hjá honum var tíu punda lax sem hann var hálfnaður með að éta. Hann byrjaði á að bryðja hausinn og var kominn aftur að miðju. Í einni af frægustu veiðiám á norðanverðu landinu í fyrra voru veiðimenn á öðrum bakkanum, en á hinum bakkanum horfðu þeir á mink koma með sjö punda lax upp úr ánni. Þá nefndi einn veiðimað- ur við mig, sem var að veiða í Húnavatnssýslunni, að hann hafi horft á mink sem gekk hreinlega á botninum í einum hylnum. Stuttu seinna stekkur tíu punda lax upp úr hylnum. Að sögn veiðimannsins var minkurinn þá klofvega aftan við hausinn á fiskinum og hafði bitið sig fastan við hnakkann og læst klónum í tálknin.“ Reynir segir þetta engar lygasög- ur eða ýkjur þótt lygilegar séu. Það sé þó ekki algengt og svona lagað gerist. Ekki geri svo sem heldur mikið til þótt minkurinn taki einn og einn stóran lax. Minkurinn geti hins vegar lamað alla veiði í ám með nærveru sinni. Tiltekur hann dæmi af á sem hann kom að í fyrra en vildi ekki að yrði nafngreind. Þar hafi minkafjölskylda verið búin að hreiðra um sig við þekktan veiði- stað sem yfirleitt gaf mikla veiði. Allur laxinn var orðinn svo styggur af nærveru minksins að hann sýndi engan áhuga á að bíta á agn sem fyrir hann var lagt. Þarna voru líka svanir sem ekki bættu ástandið fyrir veiðimennina. Mun betra ástand í Reykhólasveit en áður „Í Reykhólasveit er nú miklu betra ástand en var fyrir tíu árum. Það er fyrst og fremst, að ég tel, vegna þess hvað við höfum veitt mikið.“ Fjölbýlishús byggð óafvitandi fyrir minka Reynir vill benda fólki í sveitum og ekki síst sumarhúsaeigendum á að það kunni að vera að búa til fínustu fjölbýlishús fyrir minkauppeldi án þess að gera sér grein fyrir því. Þannig viti hann til þess að fólk hafi verið að snyrta trjágarða sína og hent hríslum í haug við lóðamörkin í þeim tilgangi að láta það rotna og verða á endanum að jarðvegi. Ef minkur er á svæðinu þá nýti hann slíkt með þökkum því betri vistarverur fyrir mink sé vart hægt að finna. Í greinaflækjunni getur hann nefnilega búið haganlega um sig án þess að eiga það á hættu að maðurinn komist að honum. Þá getur hann líka verið þar alveg óhræddur og í friði fyrir ref og minkahundum sem komast ekki í gegnum trjáflækjuna. Sumarhúsafólk þarf að vera á varðbergi Reynir hefur líka bent sumar- húsaeigendum á að vera vara um sig ef minkur leynist á svæðinu. Þá geti verið varasamt að skilja ungbörn eftir eftirlitslaus utandyra í vögnum eða kerrum. /HKr. HLUNNINDI&VEIÐI Hreinsun með minkasíum í umsjón Reynis Bergsveinssonar, á tímabilinu júlí 2016 til júlí 2017, virðist vera að skila hátt á sjötta hundrað minka úr 16 sveitarfélögum. Myndin sýnir 7 minka sem allir komu í aprílmánuði í eina minkasíu við Apa- vatn. Minkarnir sóttu í félagsskapinn á fengitíma, einfaldlega allir minkar af ½ ferkm.–1 ferkílómetra. Veiðiaðferðin er þægilegri en ýmsar aðrar aðferðir, bæði fyrir menn og minka. Afköst gildruveiða hafa verið metin í afköstum á 100 gildrunóttum. Hér eru það 7 minkar eftir 30 nætur. Reynir að hreinsa úr minkasíu.

x

Bændablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.