Bændablaðið - 08.02.2018, Síða 39

39Bændablaðið | Fimmtudagur 8. febrúar 2018
LÍMTRÉ
Sterkt - Hlýlegt - Hagkvæmt
Hýsi-Merkúr hf. | Lambhagavegur 6, 113 Reykjavík
Sími 534 6050 | hysi@hysi.is | www.hysi.is
VIÐ FINNUM LAUSNINA MEÐ ÞÉR
ALLAR GERÐIR BURÐARVIRKJA ÚR LÍMTRÉ FÁST HJÁ HÝSI
STUTTUR AFGREIÐSLUTÍMI
Mótorar og varahlutir á lager
Hröð og góð þjónusta
Dreifingaraðili BRIGGS & STRATTON
á ÍSLANDI
MHG VERSLUN EHF 544-4656 - MHG.IS
Sími: 517-8240 - Súðarvogur 20 - www.eyjalind.is
Vertu vinur okkar á Facebook
Sæti og varahlutir í
- Lyftara
- Vinnuvélar
- Vörubíla
- Báta
Gulrótartrefjar til ýmissa
hluta nytsamlegar
Hverjum hefði dottið það í
hug að hægt væri að framleiða
veiðistangir, hjólabretti,
snyrtivörur, málningu og fleira
úr trefjum gulróta?
Bresku efnafræðingunum dr.
David Hepworth og dr. Eric Whale
hefur tekist að framleiða undraefnið
Curran, sem framleitt er úr trefjum
rótargrænmetis þar sem gulrætur
leika aðalhlutverkið, og einblína nú
á framleiðslu dufts úr efninu sem
notað er í ýmsar vörur. Velkomin inn
í heim vísindanna og landbúnaðar!
Fyrirtækið CelluComp var
stofnað af tveimur efnafræðingum,
dr. David Hepworth og dr. Eric
Whale, eftir að tilraunir þeirra með
að leysa út trefjar úr rótargrænmeti
bar svo góðan árangur að hægt er að
nýta vöruna í margvíslegan iðnað.
„Hugmynd þeirra var að
finna áhugaverða leið til að ná
út nanó sellulósatrefjum en þó
ekki úr trjávið. Trjáviður hefur
hátt hlutfall af lignín ásamt þéttri
og bundinni frumuskiptingu en
vegna þess er nauðsynlegt að
nota mikið af efnum og orku til
að ná út trefjunum. David og Eric
ákváðu að nota grænmeti í staðinn
vegna þess að vinnsluaðferðin er
mun auðveldari. Ekki var heldur
verra að þeir gátu notað úrgang úr
matvælaiðnaði sem annars væri
hent og þeir þurftu ekki að keppa
um land til matvælaframleiðslu. Úr
þessu þróuðu þeir vöru sem kallast
Curran, sem þýðir gulrót á gelísku,“
segir Christian Kemp-Griffin,
framkvæmdastjóri CelluComp, sem
kom inn í fyrirtækið fyrir sjö árum
en áður hafði hann verið fjárfestir.
Gulrótarduft sem aukefni
David og Eric byrjuðu á að búa til
samsett efni búin til úr gulrótum. Hér
létu þeir hugmyndaflugið ráða för og
framleiddu ýmislegt úr efninu, eins
og veiðistangir, hjólabretti, hjálma,
hjólastell og fleira. Veiðistangirnar
fóru á markað en hinar vörurnar voru
einungis sýnishorn.
„Þegar Curran-varan hafði
staðist allar prófanir og sýnt var
fram á hversu áhrifarík hún er fóru
forsvarsmenn fyrirtækisins að íhuga
hvernig ætti að taka framleiðsluna
upp á næsta stig og hvernig hægt
væri að búa til einfalt aukefni í
stað fullunninnar vöru og úr varð
framleiðsla á dufti. Það er erfitt að
búa til duft þannig að hugmyndin
um að búa til fullunna vöru var of
metnaðarfull og of áhættusöm. Því
var ákveðið að leggja áherslu á að
framleiða Curran-duft sem aukefni
til notkunar í nokkrum mismunandi
geirum, eins og til málningar og
húðunar, í snyrtivörur, pappír,
matvæli, borunarvökva, steypu og
fleira,“ útskýrir Christian og segir
jafnframt:
„Það var nokkuð óljóst fyrst í
hvaða geira það væri best fyrir okkur
að leggja áherslu á svo við lögðum
út í nokkuð mikla vinnu við hvern
geira fyrir sig. Að lokum völdum
við húðun sem aðalmarkmið til að
stefna á til að byrja með. Eftir að
við komumst að þeirri ákvörðun
hefur CelluComp lagt áherslu
á að koma út sérstakri vöru fyrir
húðunariðnaðinn þar sem við
erum komnir inn og gengur framar
vonum. Nú afhendum við vöruna til
viðskiptavina í Bretlandi, Evrópu,
Mið-Austurlöndum og Asíu eftir að
hafa byggt aðstöðu í Skotlandi sem
rúmar 500 tonn.“
Vélrænir eiginleikar
og þykk áferð
Fyrirtækið er á miklu flugi og ljóst
að nýsköpun þess hefur vakið athygli
langt út fyrir landsteina Bretlands.
Næsta mál á dagskrá er að fjármagna
enn betri aðstöðu fyrirtækisins til
að þróa Curran frekar og framleiða
fleiri áhugaverðar vörur úr efninu.
„Fyrir utan húðunariðnaðinn
höldum við áfram að vinna að fleiri
geirum en aðallega þó í gegnum
samstarfsaðila. Sumt af því snýr
að öðrum efnafyrirtækjum, annað
að dreifingaraðilum og að öðrum
hópum sem vinna að tengdum
verkefnum. Allir þessir markaðir
hafa einhverja hagsmuni af notkun
vörunnar,“ segir Christian og bætir
við:
„Í grundvallaratriðum bætir
Curran vélrænum eiginleikum
við aðrar vörur. Í málningu, sem
dæmi, stöðvar það sprunguáferð,
það bætir við ógagnsæi og eykur
kjarrþol. Curran bætir líka við
þykkt í málningu. Varðandi pappír
þá bætir efnið togstyrk, í steypu
getur það bætt við vélrænum styrk,
í matvælum getur Curran komið í
stað sykurs og fitu á sama tíma og
það veitir þykkingaráferð.“ /ehg
Forsvarsmenn breska fyrirtækisins CelluComp með fullar hjólbörur af rótargrænmeti, frá vinstri Christian Kemp-
þar sem trefjar gulróta koma að
UTAN ÚR HEIMI