Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1989, Qupperneq 22

greiða aukalega, ef um sértstök
íjárútlát er að ræða og er fram-
kvæmt mat reglulega.
Vinnutíma aðstoðarmanns
má haga á sex mismunandi
vegu og greiðslur eru í samræmi
við tilhögun. Greiðslur eru
samkvæmt kjarasamningum
og eru vísitölutryggðar.
Ályktun ráðstefnunnar fer
hér á eftir og segir okkur ým-
islegt:
Hún er þýdd úr ensku.
1. Fatlaðir njóti sömu mann-
réttinda og aðrir borgarar. Til að
svo megi verða þarf að tiyggja
sjálfsforræði og félagslega sam-
lögun.
2. Vísindalegar og tæknileg-
ar framfarir minnki þær hömlur
er hafa áhrif á daglegt líf fatl-
aðra. Allir borgarbúar munu
njóta betri lífsskilyrða vegna
þessa.
3. Fatlaður borgari ætti að
hafa rétt á húsnæði þar sem
hann gæti búið einn eða haft
aðstoð og hafa sjálfsákvörð-
unarrétt um daglegt líf sitt. Allt
húsnæði, nýtt eða gamalt ætti
að vera aðgengilegt öldruðum
og fötluðum borgurum.
4. Fötluðum ætti að vera fært
að ferðast um í borgum, fijáls-
um og öruggum og án hættu á
óhöppum. Fatlaðir ættu að eiga
sama val um ferðamáta og aðrir
og með sömu kjörum. Mjög
áríðandi er að tröppur og mis-
hæðir verði fjarlægðar. Hönn-
unargalla verður að laga og
koma upp hljóðrænum og
myndrænum leiðbeiningum.
5. Útrýming hindrana sem
koma í veg fýrir eðlilegan lífs-
máta fatlaðra, krefst einnig að-
gerða við að auðvelda tjáskipti.
Upplýsingamiðlun og nútíma
tækni ættu að tryggja fötluðum
samskipti við almenning og op-
inberar stofnanir, sama hvers
eðlis fötlun þeirra er.
6. Arðvænleg atvinna er mik-
ilvægt skiljrrði fýrir samlögun
fatlaðra við annað fólk. Til að
svo megi verða þarf aðgengi að
vera fýrir alla. Atvinnutækifæri
og vinnuskilyrði þurfa að vera í
þágu fatlaðra, einnig fagleg
þjálfun, tæknileg hjálpartæki
og persónuleg aðstoð.
7. Böm og unglingar ættu
ekki að vera einangruð frá jafn-
öldmm sínum vegna fötlunar
sinnar. Samlögun ætti að byija
á unga aldri og umfangsmikla
áætlun þarf að gera. Nema
burtu hindranir, stuðla að per-
sónulegri ákvörðunartöku og
gerð tæknilegra hjálpargagna.
8. Eldri borgumm fjölgar og
hömlun eykst oftast með aldr-
inum. Vandamál aldraðra em
oft þau sömu og hjá fötluðum.
Oft eiga fatlaðir í erfiðleikum
með að komast leiðar sinnar
vegna skertrar sjónar eða
heymar. Aðgerðir til að gera
aldraða óháðari féiagslega og
líkamlega, ættu að haldast í
hendur í þágu fatlaðra.
9. Til að fatlaðir nái að sam-
lagast þjóðfélaginu er nauð-
synlegt að þeir fái að taka þátt í
menningarlegri og stjómmáia-
legri umræðu í sínu sveitarfé-
lagi, til jafns við aðra borgara.
10. Ekki er nóg að fjarlægja
hindranir sem koma í veg fyrir
athafnir og sjálfstæði fatlaðra.
Það er siðferðileg skylda að
gangast við mannréttindum
allra borgara, og að sjálfsögðu
fatlaðra sem annarra. Öll bæj-
arfélög ættu að láta í té upp-
lýsingar um hvert leita skuli til
að njóta þessara réttinda.
11. Til að fatlaðir geti notið
jafnréttis í þjóðfélaginu geta
þeir þurft að fá aðstoð, svo sem
við hreinlæti, til að geta axlað
ábyrgð sína innan fjölskyld-
unnar, á vinnustað, við nám, í
tómstundastarfi og á ferðalög-
um. Þessi þjónusta ætti að vera
á vegum hins opinbera og með
þeim hætti að notandinn fái
sem mestu um ráðið um eigin
gerðir.
12. Borgimar hafa miklu
hlutverki að gegna í að bæta
aðstöðu og lífsskilyrði fatlaðra.
Sveitarstjómir geta haft bein
áhrif á daglegt líf fatlaðra á flest-
um sviðum. Ríkið verður að
styðja þessi áform með því að
gera nauðsynlegar lagabreyt-
ingar og koma á efnahagslegum
skilyrðum.
13. Hagur fatlaðra verði
hafður í fyrirrúmi þegar stefnu-
mörkun og áætlanir em gerðar.
Með því að taka tillit til sérstöðu
fatlaðra er stuðlað að bættum
lífsskilyrðum allra borgaranna.
14. Sveitarfélög ættu að
beita öllum ráðum til að lyðja
líkamlegum og félgslegum
hindmnum úr vegi fatlaðra.
Taka ætti tillit til þarfa fatlaðra
þegar byggingar em reistar eða
ný þjónusta skipulögð. Þar sem
sveitarfélag stendur fyrir þjálf-
un eða sem vinnuveitandi, ætti
það að móta viðhorfin. í vaxandi
mæli ættu sveitarfélög að gefa
gott fordæmi með því að sýna
fram á hvað hægt er að gera til
að fatlaðir samlagist öðmm
borgurum.
15. Fatlaðir hafa þá skyldu
og þann rétt að taka þátt í þróun
sveitarfélags síns. Samstillt og
ánægjulegt borgarlíf getur því
aðeins þróast að allir þjóð-
félagshópar og sérþarfir þeirra
séu teknir til greina í öllu
gjörðum sveitarfélagsins.
Carl Brand.
Fréttabréfið kann Carli
bestu þakkir fyrir fróðlega
lesningu.
Úr tölvuheimi
fatlaðra
Nú er Isbliss loksins komið, en eins
og fram kom í síðasta pistli þá hefur
verið unnið að gerð þess undanfarin ár.
í Morgunblaðinu þann 16. febrúar
1989 síðu 27 má lesa grein um hug-
búnaðinn.
IBM hefur ákveðið að veita fötl-
uðum 40% afslátt af vél- og hugbúnaði
til einkanota og geta þeir sem vilja
kynna sér tilboðið, haft samband við
undirritaðan eða snúið sér beint til
Þórhalls Maack hjá IBM á íslandi síma
91-697700. Ú
Vegna anna, þá er þessi pistill öllu
styttri en ég hafði óskað, en ég vonast
til að geta haft hann öllu meiri íjnæsta
tölublaði.
4 *
Tölvumiðstöð fatlaðra er til ‘húsa í
húsnæði Hjálpartækjabankarts j að
Hátúni 12 og síminn er 629494,
t j
»
22