Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1990, Blaðsíða 21

Svipmynd frá saumastofu Öryrkjabandalagsins í dag.
viðbrennandiáhugafyrirVinnuheim-
ilinu að Reykjalundi.
Attum við þar strax sameiginlegt
áhugamál.
Til Reykjavíkur flyt ég svo 1951 á
Freyjugötu 34. Þarbjuggum við Bjöm
fyrstu árin í íbúð sem Helgi Ingvarsson
yfirlæknir á Vífilsstöðum átti, sá
öðlingur. Og þama fer ég strax að
sauma heima hjá mér. En svo veikist
Bjöm á ný, fer að Vífilsstöðum og var
þar hátt í ár. Og þá einmitt biður Helgi
mig að hafa námskeið í saumaskap og
sníðingu fyrir fólk.
Og þetta er upphafið að því starfi,
sem þú hefur síðan að meira og minna
leyti helgað krafta þína, segi ég.
En hvernig kemur svo Múlalundur
inn í myndina?
Múlalundur var stofnaður 1959.
Fyrst var þar nær eingöngu um létta
plastiðju að ræða og við hana unnu
rétt eingöngu karlar, það vantaði eitt-
hvað hentugt fyrir konur, svo sem
saumastofu með einfaldan saumaskap.
Þama var skarð sem þyrfti að fylla.
Það sá stjórn Múlalundar, og strax og
hún taldi sig færa til að færa eitthvað
út kvíamar, var ráðist í að koma á fót
saumastofu, og þá var leitað til mín, til
að standa fyrir henni. En plássið var
lítið og önnur aðstaða ekki góð, m.a.
örðugleikar á að fá heppilegt verkefni
fyrir konurnar og reksturinn því ekki
hagstæður. Annað var með plastiðj-
una, nú var hennar tími kominn, svo
allt var þar hagstæðara. Endirinn varð
því sá, að saumastofan var lögð niður
sem slík. Annað var ekki hægt.
Var þetta ekki töluverður von-
brigðatíma fyrir þig, nafna mín?
Jú, að vísu, en líka mikilvægur og
lærdómsríkur að ýmsu leyti. Þá varð
mér fyrst fyllilega ljóst, hvað vinnan
er manneskjunni mikils virði, oft lík
dýrmætri gjöf, sem gerir hvort tveggja
að fylla hana gleði og gæða hana
sjálfstrausti. Þessu kynntist ég hjá
saumastofukonunum mínum, sem
flestar voru fátækar, heilsuskertar og
uppburðarlitlar, og einnig því að á
svona vinnustað þarf móttakan sjálf í
upphafi, ekki síður en annað að vera
mótuð af hlýju og skilningi. Og
hræðslan við háar kröfur og sína eigin
vangetu má helst aldrei komast að.
En hvað tókstu þér svo sjálf fyrir
hendur?
Eg lagði út í það ævintýri að stofna
eigið fyrirtæki ásamt vinafólki mínu,
klæðagerðina Elísu, sem var sauma-
stofaog verslun (Elísubúðin). Nokkrar
konur, sem áður unnu hjá mér á
Múlalundi, komu þangað. Þær ásamt
öðrum konum (fullorðnum) sem við
réðum til okkar, reyndust okkur mjög
góður vinnukraftur.
Bjöm sá um allt bókhald. Starfs-
andinn var frábær og við saumuðum
þamaalltfrábamafatnaði til „selskaps-
kjóla” og allt gekk ljómandi vel um 12
ára skeið eða þangað til EFTA kom og
læsti í okkur klónum eins og í mörg
önnur fyrirtæki, t.d. í innréttinga- og
húsgagnaiðnaðinum. Hugsið ykkur.
A skömmum tíma risu upp u.þ.b. 20
verslanir allt í kringum okkur, seljandi
hræódýran fatnað sem unninn var hér
og þar í heiminum af fólki með
skammarlega lágt kaup. Það jaðraði
við, að efni í eina flík frá okkur kostaði
svipað og fínn kjóll í næstu búð. Það
var auðvelt að kaffæra iðnað frá
smáþjóðummeðþessulagi. Hjáokkur
fór það þannig að ég keypti hlut
vinkonu minnar í saumastofunni. Eg
gat ekki hugsað mér að leggja hana
niður, þriðji hluthafinn fékk búðina,
fór að flytja inn, en keypti jafnframt af
mér eftir ástæðum. Nú lagði ég mesta
áherslu á að sauma fyrir staði, sem
þurftu á fatnaði að halda fyrir sitt fólk,
eins og spítala og hótel o.fl. Þetta
gekk allt með mikilli vinnu, en þreytan
og árin fóru smátt og smátt að segja til
sín.
OG ÞÁ KOM
ÖRYRKJABANDALAGIÐ INN í
MYNDINA
Og tíminn leið og saumastofumálið
beið í kyrrstöðu. Enda lá ekki á lausu
hentugt og viðráðanlegt húsnæði um
þessar mundir. En stórhýsi Öryrkja-
bandalagsins risu af grunni hvert af
öðru. 1961 varð Guðmundur Löve
framkvæmdastjóri Öryrkjabandalags-
ins. Elskulegur maður með lifandi
áhuga á öllum velferðarmálum
öryrkjanna, m.a. saumastofunni svo
að draumurinn góði fór að lifna á ný.
Og eitt sinn bauð Guðmundur mér og
öðrum, sem höfðu áhuga, áfund til sín
á skrifstofu sína í Öryrkjabandalaginu
til að ræða málið, og tók til daginn. Og
þetta gekk, þangað komu um 7 manns,
m.a. Oddur Ólafssona læknir. Þama
var s vo rabbað fram og aftur um málið,
meira að segja „hvað bamið okkar
ætti að heita”. Fátt af þessu er mér nú
minnisstætt, nema þegar Guðmundur
Löve sagði: „Þegar tengiálma Öryrkja-
bandalagsins er komin upp, á þar að
fást gott pláss fyrir saumastofuna.”
Þetta glæddi vonarneistann í mínu
brjósti töluvert, en tími stofunnar
minnar lét enn lengi á sér standa og
kom þar margt til. Fyrst og fremst
skyndilegt fráfall hins ágæta fram-
kvæmdastjóra Guðmundar Löve
1978, svo hitt, hve hægt gekk með
byggingu sjálfrartengiálmunnar. Þetta
var löng bið fyrir okkur Bjöm sem
bæði vorum veil til heilsu og tekin að
eldast. Lokskom þó aðþvíað álmunni
hafði þokað það áfram að okkur Bimi
fannst tímabært að gera eitthvað, og
við tókum ákvörðunina: Að skrifa,
stjórn Öryrkjabandalagsins og bjóða
henni saumastofuna okkar, með
tilheyrandi vélum og tækjum, að gjöf
fyrir Öryrkjabandalagið. Og þetta
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
21