Spássían - 2013, Blaðsíða 8
8
ALLAr ástarsögur fjalla um elskendur sem berjast
fyrir því að fá að vera saman, en einhverjar hindranir
koma í veg fyrir hamingju þeirra. Undir lok bókar hefur
svo verið leyst úr öllum vandamálum og elskendurnir
fallast alsælir í faðma. Um þetta fjalla ástarsögur
Barböru Cartland, skvísusagan um Bridget Jones, hin
illræmda 50 gráir skuggar og vampýrubækur á borð við
Ljósaskiptabækurnar. Um þetta snýst líka Úlfshjarta,
nýjasta bók Stefáns Mána, en elskendurnir þar eru
ekki glimmerglitrandi vampýrur heldur harðir, svalir og
hættulegir varúlfar.
Kóksendillinn og einfarinn Alexander er 19 ára gamall
og býr einn – og svolítið einmana – í lítilli íbúð í miðbæ
reykjavíkur. Hann er mikill skaphundur, urrar á þreytandi
samstarfsmann sinn og orgar á afgreiðslustúlku þegar
hún klúðrar hamborgarapöntuninni hans. Hann ræður
sífellt verr við skap sitt, auk þess sem hann virðist
hafa öðlast ómanneskjulegan styrk og sér stundum og
heyrir undarlega vel. Á sama tíma verður hann var við
dökkhærða og frakkaklædda menn sem virðast fylgjast
með honum og meðan á öllu þessu stendur fer hann í
bíó með stelpunni sem hann er hrifinn af, henni Védísi –
einmana og heillandi töffara.
Alexander kemst svo í kynni við frakkaklæddu
mennina þegar þeir binda hann niður og sprauta með
róandi lyfjum kvöld eitt þegar hann missir svo illa stjórn
á sér að vinur hans endar stórslasaður á spítala. Þeir
frakkaklæddu ætla sér þó ekkert misjafnt heldur eru þeir
meðlimir samtakanna Werewolves Anonymous, samtaka
varúlfa sem reyna eftir megni að lifa í friði í mennsku
samfélagi. Varúlfarnir útskýra fyrir Alexander að hann
sé sjálfur varúlfur og hjálpa honum að sættast við örlög
sín. Um svipað leyti þramma reykvískir gangsterar inn á
sögusviðið og tengjast þeir bæði varúlfunum og Védísi.
Uppgjör er óumflýjanlegt, bæði við ofbeldisseggina,
ástina og sjálfið og þegar sögu lýkur hafa bæði Alexander
og Védís þroskast heilmikið og lært ýmislegt um sig sjálf,
samfélagið og þá sem ýmist tilheyra því eða eru á jaðri
þess.
Úlfshjarta fjallar kannski fyrst og fremst um uppreisn
gegn ríkjandi samfélagshefð, það að passa ekki inn í
samfélagið og þurfa að hafa fyrir því að skapa sér sitt
eigið rými, finna sitt eigið fólk. Þetta er algengt þema
í íslenskum unglingabókum sem erlendum og má hér
nefna Búrið eftir Olgu Guðrúnu Árnadóttur, Gauragang
Ólafs Hauks Símonarsonar og auðvitað nýjar fantasíur
eins og Ljósaskiptabálkinn og Hungurleikana að
ógleymdum Harry Potter. Eins og síðastnefndu bækurnar
er Úlfshjarta fantasía og fantasíur um varúlfa eru ekki
nýjar af nálinni, né heldur sögur um varúlfa (eða aðrar
hálfmennskar skepnur) sem þurfa að hafa sig alla við að
ná tökum á „dýrinu“ innra með sér eða temja hið villta
eðli. Það er þó enginn ókostur, enda byggja fantasíur á
ýmsum formúlum og þekktum persónum. Fantasíugreinin
er líka ung hér á landi og ótal margar klisjurnar sem
íslenskir fantasíuhöfundar eiga eftir að kljást við.
Það sem bókina hins vegar skortir er meiri alúð og
nákvæmni. Öfugt við það sem ég hef hingað til sagt um
skáldsögur Stefáns Mána, að þær þurfi að skera niður og
þjappa saman, mætti Úlfshjarta gjarnan vera lengi. Fyrir
utan að meiri vinnu hefði mátt leggja við persónusköpun
og texta hefði sagan sjálf haft gott af meiri umhyggju.
Þó svo að hér sé um að ræða fyrstu bók af nokkrum
(kannski klassískur þríleikur?) og ekki megi svipta hulunni
af öllum leyndarmálum er ansi oft hlaupið hratt yfir sögu,
til að mynda varðandi fjölskylduaðstæður Alexanders
og nöturlegar uppeldisaðstæður, sem og ástæður þess
að hann fór að heiman. Einnig hefði mátt vinna betur í
aðdraganda ástarsambands Alexanders og Védísar en
það sem helst hefði þurft meiri athygli við er fantasíuhluti
sögunnar. Þar eru spurningarnar of margar og svörin of
fá. Þetta á til dæmis við um þann hluta bókarinnar sem
gerist í Noregi á þrettándu öld. Atburðirnir þar tengjast
augljóslega sögu Alexanders en tengslin eru of óljós
og þeim kafla hefði að ósekju mátt sleppa fyrst ekki
er unnið meira með hann. Sömu sögu er að segja um
„varúlfagengið“ sem skyndilega dúkkar upp í reykjavík og
ætlar að gæta Alexanders. Hvaðan komu allir þess menn
og hvers vegna eru þeir allir í reykjavík?
Það er ýmislegt sem vantar upp á í Úlfshjarta en þó er
ljóst að ekki eru öll kurl komin til grafar. Þó svo Alexander
og Védís spangóli alsæl saman uppi á Esjutindi undir lok
bókar á enn eftir að svara ýmsum spurningum og vonandi
verður það gert í næstu bók.
YFIRLESIÐ
spangól í
einmana úlfi
Eftir Helgu Birgisdóttur
Stefán Máni. Úlfshjarta. JPV. 2013.
Alvöru netbókabúð
Nýjar og gamlar bækur
Yfir fjórtán þúsund titlar á einum stað.
Meðalverð undir þúsund krónum.
netbokabud.is