Spássían - 2013, Síða 49
49
býsna gruggug og óskýr. „En eins
og nafn Sjónlistamiðstöðvarinnar
gefur til kynna snýst hún um
sjónræna menningu og sjónlist
í víðasta skilningi. Undir það
hugtak fellur m.a. hönnun og
arkitektúr, innsetningar, málverk og
borgarskipulag þess vegna. Allt sem
er gert af mannanna höndum og
er sýnilegt er hluti af sjónlistum. Ég
taldi rétt að færa stofnunina aðeins
út úr listasafnsfarinu vegna þess
að þetta er ekki safn í eiginlegri
merkingu. Við eigum bara ekkert
annað orð yfir þetta fyrirbæri.
Listasafn safnar listaverkum en það
eru til aðrar tegundir af opinberum
rýmum. Þótt Listasafnið á Akureyri
eigi dálítið af listaverkum sem
bænum hefur áskotnast í gegnum
árin, á það ekki mikla safneign,
enda hefur mjög takmörkuðu
fjármagni verið varið til þeirra
hluta. Undanfarinn áratug hefur
engu föstu fjármagni verið varið til
listaverkakaupa. Okkar starfsemi
snýst því ekki um að safna verkum.
Þau söfn sem eru nær því að vera
listasöfn hér á Íslandi, Listasafn
Íslands, Listasafn reykjavíkur,
Gerðarsafn og Hafnarborg, eru
með fé til listaverkakaupa og hafa
fengið stórar gjafir. Samt sem
áður er aðalverkefnið hjá öllum
þessum söfnum að standa fyrir
sýningum utan safneignarinnar,
að skapa verkefni og kynna þau.
Slík fyrirbæri kallast „konsthall“ og
byggjast á samstarfi við listamenn
og stofnanir, við atvinnulífið, gallerí
og sjálfstæða aðila. Listasafnið á
Akureyri hefur starfað á þessum
nótum.“
Hannes segist hafa hugsað þá
starfsemi sem sameinaðist undir
merkjum Sjónlistamiðstöðvarinnar
sem eins konar „terminal“ eða
stöðvar innan hennar: „Terminal
1 - Listasafn Akureyrar, terminal
2 - Ketilhús, terminal 3 - Deiglan.
Hvert hefur sitt sérsvið þótt þau
skarist að sjálfsögðu. Ég taldi til
dæmis að það væri ekki hægt
að vera með listasafnið í þeim
skorðum sem það hafði verið
án þess að gera breytingar á
Ketilhúsinu til samræmis þannig að
núna eru allar sýningar í Ketilhúsi
boðssýningar. Listamenn fá aðstoð
við upphengingu, við sjáum um
yfirsetu, kynningu og svo framvegis,
eins og í Listasafninu. En það þýðir
að við getum ekki boðið jafn mikla
þjónustu og áður. Við getum ekki
haldið áfram að gefa út bækur og
höfum þurft að fækka erlendum
sýningum, þannig að margt hefur
breyst.“
Í staðinn hefur m.a. verið lögð
aukin áhersla á að koma hlutunum
á framfæri á vefnum. Þar má
helst nefna verkefnið Sjónpípan,
en það eru myndbönd á vefsíðu
Sjónlistamiðstöðvarinnar þar
sem listamenn leiða áhorfendur í
gegnum sýningar sem eru í gangi
og ræða um verk sín. Þar skapast
lifandi tenging milli áhorfenda,
safns og listamanna en Hannes
segir að starf Listasafnsins á
Akureyri hafi aldrei verið í jafn
föstum skorðum og til dæmis
Listasafns reykjavíkur eða
Listasafns Íslands, sem sé elst
íslenskra listasafna og hafi mun
þyngri og mótaðri dagskrá og
hlutverk. Það geti vissulega verið
kostur. „Við erum ekki bundin
af skyldum á borð við að halda
utan um íslenska listasögu. Við
höfum mun frjálsari hendur.
Okkar hlutverk er að halda uppi
lifandi og góðum sýningum, fyrst
og fremst fyrir Norðlendinga en
með þeim hætti að þær standist
hvaða samanburð sem er. Menn
vilja hafa einhvern skala í þessu,
ákveðna híerarkíu, að það sé
merkilegra að sýna í listasafni en
í áhugagalleríum. Ef hver sem er
getur sýnt í listasafninu þykir ekkert
sérstakt að sýna þar en þegar
listamönnum er boðið, og þeir
eru þá í kompaníi með Matthew
Barney, Sally Mann eða Ásgrími
Jónssyni, þá er veigur í því og eftir
því tekið. Þannig búum við í raun
til nýtt þrep í listalífinu. Miðað
við fjárhagsstöðuna núna er hins
vegar mögulegt að við verðum
einfaldlega að fækka sýningum.
Það eru allar stofnanir aðþrengdar
þó það sé erfitt að átta sig á því
hvaða áhrif það muni hafa á
menningarlífið til lengri tíma litið.
Samfélagið er mjög breytt frá því
fyrir hrun en breytingarnar gerast
Verk úr sýningunni Misvísun eftir
Kristján E. Hrafnsson sem sett var upp í
Sjónlistamiðstöðinni 2012.
OkkAr HlutVErk Er Að HAldA uppi
lifANdi Og góðuM sýNiNguM, fyrst
Og frEMst fyrir NOrðlENdiNgA EN
MEð þEiM Hætti Að þær stANdist
HVAðA sAMANburð sEM Er.