Spássían - 2013, Qupperneq 67

67
Source code (2011)
Hermaðurinn Colter Stevens er
sendur aftur og aftur um borð í
lest sem er við það að springa í
loft upp. Hann er látinn endurlifa
síðustu átta mínúturnar í lífi
manns sem dó í sprengingunni
og þarf á þeim tíma að finna
hver ber ábyrgð. Í reynd er
hann staddur á rannsóknarstofu
þar sem vísindamenn á vegum
hersins þvinga hann til fylgja
fyrirmælum fram yfir gröf og
dauða.
Hversdagshetjur
eru langþreyttar á
ástandinu og ekki
sáttar við að vera
leiksoppar örlaganna.
vel það tekst verður svo efniviður
myndanna.
 Öfugt við ævintýraþemað þar
sem venjuleg manneskja þráir
eitthvað annað og meira en
einhæft líf og hversdagslega hluti
– eitthvað spennandi og fantasískt -
fjalla þessar myndir um menn sem
dreymir ofur hversdagslega drauma
í fantasísku og ævintýralegu
umhverfi. Sam býr á sjálfu tunglinu
þar sem hann vinnur efni í ódýran
orkugjafa handa mannkyningu
– efni sem hefur tryggt velsæld
fyrir allar jarðarbúa – en hann
dreymir aðeins um að ljúka
vinnutímabilinu og komast heim
í faðm fjölskyldunnar. Þegar hann
uppgötvar hvað er í reynd í gangi
eykst eymdin aðeins frekar. Það
hvarflar aldrei að honum að vekja
heila hóp af klónum og stofna
her sem ræðst gegn yfirvaldinum
sem lék hann grátt. Í staðinn eyðir
hann megninu af myndinni í að
velta sér upp úr ógöngum sínum á
meðan hinn klóninn er í afneitun.
Þeir forðast hvor annan, spila
borðtennis og slást.
HVErSDAgSHETJAN
Hversdagshetjur eru venjulegir
menn (og alltof sjaldan konur)
sem lenda fyrir slysni í aðstæðum
þar sem mikils er krafist af þeim.
Hetjurnar sem hér um ræðir
eru staddar í ofurmannlegum
aðstæðum en eru engu minna
venjulegar fyrir það. Þær eru
langþreyttar á ástandinu og ekki
sáttar við að vera leiksoppar
örlaganna. Þeim hefur verið troðið
í hlutverk sem þeim er uppálagt
að sinna en þær kunna ekki að
meta þá frelsisskerðingu sem því
fylgir. Þær vilja endurheimta sitt
fyrra líf – sitt venjulega og fábrotna
líf – því það er líf sem þær lifðu á
eigin forsendum. Helsta hetjudáðin
verður fyrir þeim að ná að uppfylla
þessa drauma og þótt þær neyðist
til að bjarga heiminum í leiðinni
er það algjört aukaatriði. Hinar
ofurmannlegu hversdagshetjur eiga
sér fyrirmynd í hermanninum sem
gerir sér grein fyrir að ríkið sem
stjórnar örlögum hans ber ekki hag
hans fyrir brjósti. Þær gera aldrei
fullkomna uppreisn því kerfið hefur
tangarhald á þeim og sú framtíð
sem þær óska eftir er samofin
nútíðinni. Þeim tekst aðeins að
breyta nógu miklu til að trygga
sinn hag en þurfa um leið að færa
einhverja fórn. Í bæði Oblivion og
Moon tekst Jack og Sam að tryggja
sér farsæla framtíð en aðeins fyrir
eitt klón. Ein framtíð á kostnað
hundruða, jafnvel þúsunda sem
fara í súginn. Fórnarkostnaðurinn
er eftir sem áður himinhár.