Samtökin '78 - Samtakafréttir - 15.08.2000, Blaðsíða 12

J'júkdómnum. í umrœðunni tðk meira að segja til orða maður sem bafði „lœknast“
og skrifaði um þd meðferðarstöð sem hafði komið honum d rétt spor.
Lítið sem ekkert hefur verið fjallað d Islandi um þœr meðferðarstöðvar sem
gefa sig út fyrir að „lœkna“ samkynhneigð. Þessar stofnanir eru þó til í ná-
grannalöndum okkar svo sem í Svíþjóð, en helsti vettvangur þeirra er Bandaríkin.
I stuttu mdli gengur starfsemin út d það að hinn samkynhneigði og „sjúki“ getur
eftir að hafa tekiðþdtt í meðferð fengið „eðlilegar“ (gagnkynhneigðar) kynhvatir
og síðan gengið í hjónaband, eignajt börn og þar með orðið nýtur þjóðfélagsþegn.
En út d hvað gengur þessi meðferð? Hverjir reka þessar stofnanir? „Lœknast“
hommarnir og lesbíurnar virkilega við meðferðina?
Síðastliðið sumar hlýddi höfundur þessara orða d Ulf Lidman félagsráðgjafa
og prest flytja fyrirlestur um hreyfinguna Exodus í Bandaríkjunum en það eru
samtök þeirra sem telja sig fyrrverandi homma og lesbíur. Ulf sem í dag er
yfirlýstur hommi, starfaði lengi sem meðferðarrdðgjafi hjd einni af stofnunum
hreyfingarinnar í Bandaríkjunum. 1 fyrirlestrinum komu fram ýmsar athyglis-
verðar hliðar d þessari starfsemi sem forvitnilegt er að frceðast ndnar um. Það
varð því að rdði að ég hafði samband við Ulf og leitaði eftir viðtali d vegum
Samtakafrétta til að forvitnast um þessa starfsemi og hann sjdlfan. Hann tók
beiðninni Ijúfmannlega og við hittumst í Stokkhólmi þar sem hann býr og starfar.
Tvöfalt líf
UIf Lidman fceddist í Gautaborg árið 1962. Hann gerði sér snemma grein fyrir því að hann væri
samkynhneigður, svo snemma að ífyrstu bekkjum grunnskólans fann hann að hann var ekki eins og
aðrir. Homm segist svo frá:
- ÞEGAR ÉG KOM Á UNGLINGSÁRIN VARÐ ÉG ENN ÓVISSARI UM ÞAÐ HVER ég
væri. Það voru engar fyrirmyndir, engir samkynhneigðir menn, hvorki í hversdagslífinu né í
fjölmiðlum. Ég byrjaði að lifa kynlífi í gegnum skyndikynni en talaði aldrei við neinn um
samkynhneigð mína. Á sama tíma fékk ég sterka opinberun um tilvist guðs og leitaði til svokallaðs
frjáls safnaðar þar sem að mér fannst ég eignast bræður og systur í trúnni. Það kom hins vegar fljótt
í ljós að í söfnuðinum ríkti sterk hómófóbía og margt neikvætt sagt um samkynhneigða. Því lærðist
mér fljótt að þegja um kynhneigð mína. Þetta skapaði tvöfalt líf, eitt með trúnni og annað með
ÞAÐ VARÐ ENGIN LÆKNING HELDUR EINGÖNGU
NÝ „MEÐFERÐARFÍKN" SEM SKAPAÐI
FLEIRI VANDAMÁL EN HÚN LEYSTI.
kynhneigðinni. Eg fékk aldrei tækifæri til að ræða um mig allan sem eina heila manneskju og þetta
leiddi til þess að ég varð mjög einmana, líka í söfnuðinum.
Ég hélt þó áfram að lifa þessu tvöfalda lífi. Uppfyllingu minna andlegu þarfa fékk ég á vettvangi
safnaðarins og útrás fyrir kynhvötina í gegnum skyndikynni. Þetta skapaði þó meiri og meiri
vanlíðan. Hin neikvæðu skilaboð um samkynhneigð úr safnaðarstarfinu sköpuðu sektarkennd þegar
ég átti ástarfundi með öðrum karlmönnum. Að lokum brast stíflan.
Hin heila manneskja
- ÉG VAR AÐ ÞROTUM KOMINN OG VARÐ AÐ FÁ AÐ TALA VIÐ EINHVERN UM það
hver ég væri. I söfnuðinum hafði ég fengið ábendingu um biblíuskóla sem var rekinn af
alþjóðlegum samtökum og þar sem áherslan var lögð á að vinna með alla manneskjuna - hina heilu
manneskju. Ég fór í þennan skóla og hitti þar fólk frá Englandi sem sagði mér frá því að það hefði
verið samkynhneigt en að Guð hefði „læknað" það af þessari synd. Þetta var í fyrsta skipti sem að ég
hitti einhvern sem ég gat talað við um samkynhneigð. Biblíuskólinn kenndi það að samkynhneigð
væri hluti af hinu illa en að guð væri kærleiksríkur og fyrirgæfi alla syndir. Bara að fá að tala um
samkynhneigð mína - „vandamáf' mitt - varð mér mikill léttir og gaf mér von um að þrátt fyrir
allt gæti ég átt betra líf í vændum.
Eitt leiddi af öðru og áður en ég vissi af var ég kominn í fullt starf hjá samtökunum sem ráku
biblíuskólann. Ég fluttist til Austurlanda nær og ferðaðist á vegum samtakanna um allan þann
heimshluta. Þetta var spennandi líf fyrir ungan mann, það var lítill tími til að hugsa um annað um
starfið en þó kom það fyrir að ég hitti karlmenn sem ég naut kynlífs með. Því fylgdi vanlíðan en
oftast ræddi ég um „fall“ mitt við einhvern innan samtakanna sem boðaði fyrirgefningu guðs en
varaði mig þó við að falla í freistni aftur.
I starfinu hjá samtökunum kynntist ég Maríu. Við gengum í hjónaband því það átti maður að gera.
Hún starfaði einnig fyrir sömu samtök í sama heimshluta. En þar kom að breytingar áttu sér stað.
Til hommanna í Amsterdam
Samtök þau sem Ulf og María störfuðu hjá
tilheyrðu alþjóðlegri hreyfingu sem nefndist Lœri-
sveinahreyfingin (Deciple Movement). Þessari
hreyfingu var stjórnað af sterkum persónum, se?n
með persónuleika sínum og útgeislun stýrðu stefnu
samtakanna. Þessir leiðtogar höfðu heyrt um
„baráttu“ Ulfs við kynhneigð sína.
- ÉG FÉKK ÞAU SKILABOÐ FRÁ LEIÐ-
togunum að ég væri kallaður til þess að frelsa
samkynhneigða frá villu síns vegar í starfi mínu
fyrir samtökin. Þar væri vettvangur minn. í því
skyni skyldum við María flytjast til Amsterdam
og setjast að í Rauða hverfinu miðju og vinna að
því að samkynhneigðir fyndu leiðina til Guðs. Við
settumst að í húsi við hliðina á hommabar og
vissulega gerðist það að samkynhneigðir leituðu
til samtakanna. Mér varð það hins vegar snemma
ljóst að mig skorti þekkingu og áhöld til þess að
geta unnið að þessu starfi. Til að bæta úr því fór
ég að skrifast á við samtök í Bandaríkjunum sem
nefnast Exodus og segjast vera samtök fyrrverandi
homma og lesbía sem hafi snúist til gagn-
kynhneigðar.
Þegar ég hafði starfað um nokkurn tíma í
Amsterdam og skrifast á við Exodus var mér boðið
að flytjast til Bandaríkjanna og starfa á með-
ferðarstofnun tengdri þessari hreyfingu, en
hlutverk hennar var að „lækna" fólk af kynvillu.
Ég sló til og fluttist ásamt Maríu til Banda-
ríkjanna. Mér hafði reyndar skilist að ég yrði
lærlingur á stofnuninni í byrjun, en annað átti
eftir að koma í ljós.
Sérfræðingur á fyrsta degi
- FYRSTA DAGINN SEM ÉG MÆTTI í
vinnuna var mér fenginn sjúklingur til viðtals. Ég
hafði enga menntun og enga reynslu í með-
ferðarstarfi. Það eina sem ég hafði var reynsla mín
sjálfs. Þegar ég ámálgaði þetta við yfirmenn mína
hjá stofnuninni og spurði hvernig menntun minni
yrði hagað, voru svörin þau að hér lærðu menn af
mistökum sínum! Fljótlega leiddi ég hópmeðferð
og var með fjölda sjúklinga í einstaklingsmeðferð.
Á stofnuninni voru einnig hópar fyrir foreldra
samkynhneigðra. Þeir voru í flestum tilvikum
mjög trúaðir og áttu bágt með að sætta sig við
samkynhneigð barna sinna. Sérstakir hópar voru
líka starfandi fyrir eiginkonur karla sem voru að
„berjast" við samkynhneigð sína.
Þegar gengið er á Ulf um nafn stofnunarinnar
vill hann ekki svara. Hœttan á málsókn er of
mikil. Og UIf heldur frásögninni áfram:
— Meðferðin gekk út á það að tala um
kynhneigð sína og reyna með öllum tiltækum
ráðum að koma í veg fyrir að falla í freistni.
Gengið var út frá því að ef maður leysti flækjur,
til dæmis samband við foreldra og annað sem
fylgir því að verða fullorðinn, myndi samkyn-
hneigðin hverfa eins og dögg fyrir sólu!
Fyrir utan starfið á meðferðarstofnuninni
tók Ulf þátt í stórum mótum eða ráðstefnum sem
Exodus skipulagði. Þangað kom fólk sem hafði
„lceknast“ af samkynhneigð sinni og vitnaði um
það hástöfum á satnkomunum.
1 2 SAMTAKAFRETTIR