Dagblaðið Vísir - DV - 06.11.2020, Blaðsíða 28

SIGRÚN AMMA VAR
LÆRIMEISTARINN MINN
Sigmundur Ernir Rúnarsson les mikið á hverjum
degi. Hann segist alæta á bækur, en er hrifnastur
af ljóðum. Fyrsta bókin sem hann kláraði spjald-
anna á milli var ljóðaúrval Davíðs Stefánssonar.
Grænn varstu dalur
eftir Richard Llewellyn
Útgáfuár: 1949
Haukur Morgan elst upp í stórri
námumannafjölskyldu í litlum dal
í Wales. Í dalnum er hvorki lög-
regla né skóli en íbúarnir lifa eftir
reglum Biblíunnar og refsa sjálfir
hinum brotlegu. Á uppvaxtarárum
Hauks verða miklar breytingar í
dalnum. Verkfallsátök verða tíð og
bræður hans boða breytta tíma.
Farvegir
eftir Stefán Hörð Grímsson
Útgáfuár: 1981
Fjórða ljóðabók Stefáns sem er
eitt af helstu ljóðskáldum okkar
á 20. öld. Í auglýsingu um bókina
þegar hún kom út sagði: „Lág-
róma fáorð list Stefáns verður
lesandanum hugstæðari sem
hann kynnist henni betur. Ljóðin
gerast í kynlegum ljósaskiptum,
kvikna til lífs á frjálsum vett-
vangi skynjunarinnar. Og leikur
skáldsins að tíma og fjarlægðum
er einatt heillandi í Farvegum.“
Veröld sem var
eftir Stefan Sweig
Útgáfuár: 1958
Austurríski gyðingurinn Stefan
Zweig hóf ritun sögunnar árið
1934 þegar uppgangur nasista
var í algleymingi og útþensla
Þriðja ríkisins ásamt víðtækum
gyðingaofsóknum blöstu við öllum
sem höfðu augun opin. Zweig flýði
heimaland sitt og hélt til Eng-
lands og síðar Brasilíu. Þar lauk
hann verkinu í febrúar 1942 og
póstlagði handritið til útgefanda.
Daginn eftir styttu Zweig-hjónin
sér aldur, södd lífdaga í stríðs-
hrjáðum heimi.
Híbýli vindanna og Lífsins tré
eftir Böðvar Guðmundsson
Útgáfuár: 1995 og 1997
Í bókunum rekur Böðvar fjölskyldu-
sögu vesturfarans Ólafs fíólíns og
veitir lesendum einstaka innsýn í líf
Íslendinga sem fluttust til Vestur-
heims á seinni hluta 19. aldar; störf
þeirra og kjör, vonir og þrár. Per-
sónurnar eru margar og litríkar, og
saga þeirra er skrifuð af næmum
skilningi og fölskvalausri samúð. Að
baki frásögnunum liggur umfangs-
mikil heimildavinna og Íslandssag-
an lifnar við í þessu magnaða verki.
Ljóð muna rödd
eftir Sigurð Pálsson
Útgáfuár: 2016
Hér yrkir Sigurður um grundvall-
aratriði lífsins: jörð, eld, loft og
vatn, en líka raddir og skugga, ljós
og myrkur, hvítar nætur og heilaga
gleði. Hugarflugi og sköpunar-
gleði er teflt af fullri einurð fram
gegn valdi eyðingar og dauða og
rödd ljóðsins ómar áfram í höfði
lesanda lengi eftir lesturinn.
Ljóð muna rödd er ein persónu-
legasta og áhrifamesta ljóðabók
sem Sigurður Pálsson hefur sent
frá sér.
28 FÓKUS
S igmundur Ernir Rún-arsson, sjónvarpsstjóri Hringbrautar, fagnar
40 ára rithöfundarafmæli í ár
með útgáfu ljóðabókarinnar
Skáldaleyfi.
„Ég les feikilega mikið, blöð
og bækur, alla daga og helst
fram á nótt, en það er einkum
að mín eigin skrif haldi mér
frá lestri. Ég er alæta á bækur,
en les þó helst ljóð, í talsvert
ríkari mæli en skáldsögur – og
er þess utan líka mjög hallur
undir sagnfræði, landafræði
og náttúrufræði, svo og þjóð-
legan fróðleik.
Það segir kannski sitt að
fyrsta bókin sem ég las og
kláraði spjaldanna á milli, svo
ég muni, var ljóðaúrval Dav-
íðs Stefánssonar, sem Sigrún
amma hvatti mig til að lesa
svo ég ætti auðveldara með
að tileinka mér hrynjandina,
en hún var fyrsti lærimeistari
minn í þeim efnum, réri mér í
gráðið við eldhúsborðið svo ég
fyndi taktinn.
Haustin eru náttúrlega upp-
skerutími lestrarhesta – og
þá kemur sér vel að geta lesið
líka í vinnunni, til að undir-
búa viðtöl mín í sjónvarpinu
– og þá reyni ég að komast
yfir allt það helsta af fersk-
vörunni n
Þorbjörg
Marinósdóttir
tobba@dv.is
Umsögn: Fáum, ef nokkrum, evr-
ópskum höfundum hefur tekist
að miðla hlutskipti alþýðufólks
síðustu aldar á hrifnæmari máta
en þessum velska ritjöfri. Maður
hverfur inn í þessa bók.
Umsögn: Hér er komin ein stysta
ljóðabók íslensks skálds, en svo
innihaldsrík og efnismikil að orðið
galdrar fær nýja merkingu. Lýríkin
í bókinni er með því fágaðasta
sem ég hef kynnst.
Umsögn: Áhrifaríkasta ævisaga
sem skrifuð hefur verið og fangar
tíðaranda um og upp úr aldamót-
unum 1900 með þvílíkum tilþrifum
að maður situr orðlaus eftir. Ein
besta bók allra tíma, punktur,
basta.
Umsögn: Áhrifaríkasti tvíleikur ís-
lensks rithöfundar af Ólafi fíólín og
öðrum vesturförum. Engar bækur
hef ég átt erfiðara með að klára og
leggja frá mér. Ég vildi ekki að þær
kláruðust.
Umsögn: Þessi bók er kórónan á
rithöfundarferli Sigurðar heitins
Pálssonar, sem ég dái og elska
fyrir skrif sín af öllu tagi. Bókin
fer ekki af náttborðinu mínu, enda
fegurstu ljóðalok sem ég hef orðið
vitni að.
Sigmundur Ernir Rúnarsson segir haustin vera uppskerutíma lestrarhesta. MYND/STEFÁN
6. NÓVEMBER 2020 DV