Dagblaðið Vísir - DV - 06.11.2020, Blaðsíða 30

S æl, Kristín. Ég er í stöðu sem ég hélt ég myndi aldrei finna mig
í. Líklega martröð margra
foreldra. Sonur minn er að
leggja bekkjarfélaga sinn í
einelti. Foreldrar bekkjar-
félagans hafa sett sig í sam-
band við mig og vilja hittast
og ræða málin, en ég hef ekki
eina einustu hugmynd um
hvernig ég get tæklað þessar
aðstæður. Sonur minn neitar
að sjálfsögðu öllu, en starfs-
menn í skólanum staðfesta
að bekkjarfélaginn er að
segja satt. Ég bara græt og
græt og veit ekkert hvað ég
á að gera, eða hvað ég gerði
vitlaust í uppeldinu. Ertu
með einhver ráð fyrir mig?
Kveðja, eyðilögð móðir
Sýna gott fordæmi
Sæl, móðir. Orð eru svo
áhrifarík. Þú mátt ekki trúa
því að þú sért eyðilögð móðir,
þú ert móðir sem finnur til
vanmáttar, en ekki eyðilögð
eða ónýt á nokkurn hátt. Þú
hefur til að mynda viðleitni
til þess að skrifa mér þessa
spurningu og það segir mér
að þú ert lausnamiðuð móðir
sem vilt gera þitt allra besta
til þess að syni þínum og
bekkjarfélögum hans líði vel.
Það er merki um móður sem
er að gera rétt. Bara vel gert
mamma, nú brettum við upp
ermar og gerum eins gott úr
þessu og hægt er.
Þessi spurning er afar við-
eigandi núna eftir mikla ein-
eltisumræðu í samfélaginu.
Sú umræða sýnir að við sem
samfélag virðumst eiga erf-
itt með að finna lausn þegar
kemur að einelti barna, þó
svo að ég trúi því að við séum
öll af miklum vilja gerð hvað
það varðar. Það sýnir okkur
að þú ein, sem móðir, ert
ekki að fara að leysa þennan
vanda, en þú ert sannarlega
mikilvægur hlekkur í átt að
lausn. Þú nefnir að þú hafir
ekki hugmynd um hvernig
þú eigir að tækla aðstæður,
en það eina sem þú gerir
rangt er ef þú myndir ekki
gera neitt. Ef þú sýnir syni
þínum öryggi og gott for-
dæmi í þessum aðstæðum,
þá eruð þið bæði að fara að
mokgræða á þessari reynslu.
Úthrópum engan
Þú nefnir að sonur þinn neiti
allri sök og það má bara vel
vera að hann eigi ekki sök
á neinu. Aftur á móti getur
„ekki neitt“ flokkast sem
útskúfun, bekkjarfélaginn
gæti verið að upplifa atburði
á annan hátt en sonur þinn,
eða að þarna spili aðrir ein-
staklingar hlutverk sem ekki
hefur komið fram. Ef for-
eldrar bekkjarfélagans vilja
hittast og ræða málin, er það
ekki bara hið besta mál? Þar
getur þú aðstoðað son þinn
við að koma sínum sjónar-
miðum á framfæri, fengið
hina hlið málsins og áttað þig
betur á stöðunni. Í því felst
gríðarlegur lærdómur fyrir
alla hlutaðeigandi í þessu
máli.
Það er gríðarlega mikil-
vægt að úthrópa engan. Sonur
þinn er ekki vondur ofbeldis-
maður. Hann er barn sem er
að læra á félagsleg samskipti,
kannski er hann í flóknu, fé-
lagslegu umhverfi og kannski
þarf hann aðstoð við að tækla
það, þannig að það birtist
ekki sem ofbeldi eða einelti.
Mögulega myndi þetta mál
leysast farsællega ef þinn
sonur fær réttan stuðning og
hjálp við að finna bjargráð
sem nýtast honum og skaða
engan. Annar eins stuðningur
er í boði innan skólakerfisins
fyrir þá sem eiga erfitt með
lestur eða stærðfræði, það
sama á að sjálfsögðu að gilda
um stuðning í félagsfærni og
samskiptum.
Afneitun foreldra algeng
Fólk leggur mismunandi
merkingu í orðið einelti. Það
sem einn upplifir sem einelti
getur annar upplifað sem
grín. Nú veit ég ekki hvað
sonur þinn er gamall en börn
eru misfær eftir þroskastig-
um til þess að setja sig í spor
annarra og sjá þeirra hlið og
upplifun. Einnig greinir okk-
ur fullorðna fólkið á um það
hvað sé rétt eða rangt, við-
eigandi eða óviðeigandi, for-
dómar eða fáfræði. Hvernig
í ósköpunum eiga þá börn á
grunnskólaaldri að gera það
upp við sig? Besta mögulega
útkoman í ykkar máli væri
ef þið mæðginin, foreldrar
bekkjarfélagans og skólinn
gætuð myndað stefnu og sett
markmið, sem miðar að því
að báðum drengjunum líði vel
í skólanum.
Ég verð að hrósa þér fyrir
eitt, þ.e. að þú orðar spurn-
ingu þína eins og það versta
sem þú getur hugsað þér sé
að koma fyrir þig, það segir
mér að það skiptir þig miklu
máli að ala upp réttsýnan og
siðprúðan einstakling sem er
góður við annað fólk. Margir
myndu frekar orða spurning-
una líkt og þú ef þau væru
hinu megin borðsins, sem er
skiljanlegt því við erum van-
máttug gagnvart börnunum
okkar sem upplifa einelti í
skóla. Eins er algengt að for-
eldrar „gerenda“ rjúki upp í
vörn og neiti að horfast í augu
við vandann sem er kominn
upp. Mér finnst þú einmitt
sýna hugrekki, skilning og
réttsýni, við að gangast við
þeirri stöðu sem upp er kom-
in og vilja með öllum þínum
mætti finna farsæla lausn. Ef
allir hugsuðu þannig, þá trúi
ég því að við værum við einu
skrefi nær eineltislausum
heimi.
Nú er lag að snúa vörn í
sókn. Við erum öll voldug
þegar kemur að því að hafa
áhrif á líðan annarra. Þið
mæðginin getið litið á þessa
stöðu sem tækifæri til þess
að stuðla að því að bekkjar-
bræðrunum líði báðum vel
í skólanum. Ef það tekst,
mun það valdefla báða þessa
drengi, sem og samfélagið í
heild sem fær fordæmi um
hvernig vel er staðið að svona
málum. Gangi ykkur sem
allra best, ég hef massatrú á
ykkur. n
Við hvetjum lesendur til að senda
spurningar og vangaveltur sínar til
Kristínar í tölvupósti á:
hjonabandssaela@gmail.com.
Spurningunum verður svo svarað
hér í Fjölskylduhorninu, að sjálf-
sögðu nafnlaust og í fullum trúnaði.
Fjölskylduhornið
Kristín Tómasdóttir hjónabandsráðgjafi
svarar spurningum lesenda um málefni
er varða fjölskylduna, börnin og ástina
í Fjölskylduhorni DV. Að þessu sinni
svarar Kristín spurningu lesanda sem
á barn sem leggur í einelti.
SONUR MINN LEGGUR Í EINELTI
Sérfræðingur svarar
MYND/GETTY
Mér finnst
þú sýna hug-
rekki, skiln-
ing og rétt-
sýni við að
gangast við
þeirri stöðu
sem upp er
komin.
30 FÓKUS 6. NÓVEMBER 2020 DV