Fjölrit RALA - 20.11.1992, Blaðsíða 43
-39-
(Selaginella selaginoides), lambagrasi (Silene acaulis) og brjóstagrasi (Thalictrum
alpinum) á 13. mynd. Þessar tegundir verða ekki fyrir miklum áhrifum af breytingum í
jarðvegsskilyrðum og eða beit milli hólfa í tilraunalandnu.
Margar háplöntutegundir breytast verulega að vægi út eftir ási 1 og er það einkum
munur í útbreiðslu þeirra og magni sem á þátt í gróðurfarsbreytileikanum í
tilraunalandinu. Tegundimar tungljurt (Botrichium lunaria), vorblóm (Draba incana),
klóelfting (Equisetum arvense), hvítmaðra (Galium normanii), vallarsveifgras (Poa
pratensis), túnsúra (Rumex acetosá) og gulvíðir (Salix phylicifolia) eru bundnar við eða
hafa meginvægi sitt í reitum sem liggja neðarlega á ási 1 (13. mynd). Stinnastör (Carex
bigilowii) sem var mun algengari en þessar tegundir og fannst um allt tilraunalandið
hefur einnig þyngra vægi á neðri hluta áss 1. Eins og fram hefur komið einkennast reitir
á þessum hluta ássins af tiltölulega djúpum, næringarríkum jarðvegi og fremur litlu rofi í
yfirborði. Þessi skilyrði hljóta að hæfa vel ofangreindum tegundum. Gulvíðir er í hópi
þessara tegunda en hann fannst í litlum mæli í tíu reitum í tilraunalandinu og var
helmingur þeirra í M hólfinu. I Þ hólfinu kom hann aðeins fram í einum reit en honum er
þar haldið niðri af mikilli beit. Nokkrar tegundir háplantna eru bundnar við reiti eða hafa
meginvægi sitt í reitum sem liggja á efri hluta áss 1. Þessir reitir einkennast af frernur
grunnum, næringarsnauðum jarðvegi með rofi í yfirborði eins og lýst hefur verið. Þessi
skilyrði virðast falla vel tegundunum smjörgrasi (Bartsia alpiná), móastör (Carex
rupestris), rjúpnalaufi (Dryas octopetalá), lyfjagrasi (Pinguicula vulgaris), grávíði (Salix
callicarpaeá), sýkigrasi (Tofieldia pusillá) og bláberjalyngi (Vaccinium uliginosum) (13.
mynd). Fjallasveifgras (Poa alpina) sem var útbreitt um allt tilraunalandið virðist einnig
hafa heldur meira vægi á efri hluta áss 1.
Mosar og fléttur sýndu yfirleitt ekki jafn eindregnar breytingar eftir ási 1 og sumar
háplantnanna gerðu, sem bendir til að lágplöntuflóran hafi verið einsleitari milli reita en
háplöntuflóran. Mosategundimar Dicranum fuscescens, Drepanocladus uncinatus,
Polytrichum alpinum, Racomitrium ericoides (grámosi) og Racomitrium lanuginosum
(gamburmosi), sem voru algengastar mosa í tilraunalandinu, voru með hátt vægi í flestum
reitum (13. mynd). Mosamir Bartramia ithyphylla, Bryum stenotrichum, Pohlia cruda,
Polytrichum juniperinum og Ptilidium ciliare höfðu meira vægi á neðri hluta áss 1.
Polytrichum juniperinum fannst í litlum mæli en eins og kemur fram á 10. mynd var
áberandi mest um hann í reitum í Þ hólfinu, þar sem aukning hans tengist miklu
beitarálagi. Engin mosategund jók verulega vægi sitt út eftir ási 1. Helstu fléttutegundir
sem fundust í tilraunalandinu em sýndar á 13. mynd. Flestar þeirra virtust ekki breyttast
að vægi út eftir ási 1. Helst vora merki um að Cladonia stricta hefði þyngra vægi á neðri
hluta ássins en Alectoria ochroleuca og Thamnolia subuliformis á efri hluta hans.
Auk þess að reikna hnit fyrir einstaka reiti gefur DECORANA-fomtið einnig hnit
fyrir allar þær plöntutegundir sem koma við sögu í greiningunni. Niðurstöður