Fjölrit RALA - 20.04.1999, Side 48

Smári 1998
40
Vöxtur smæra (sm) hjá 8 mismunandi hvítsmárastofnum. Mælingar sumarið 1998.
20 -■
18 '
16 '
14 -
12 '
£ 10 -
cn
8 ‘
6 -
4 '
2 “
0 '
-2
Mismunandi vaxtarmynstur kemur í ljós þegar lengdarvöxtur smæra er skoðaður. Norski
stofninn HoKv9238 sker sig greinilega úr þar sem vöxtur hans hefst snemma vors. Þó er
athyglisvert hversu vel víxlunin BodöxAberHerald fylgir honum eftir. Lengdarvöxtur smæra
fer seinna af stað hjá AberHerald (upprunalegt) en hefur náð HoKv9238 við síðustu
mælingar í september.
AberCrest upprunalegt
-O- AberCrest úrval
-A- AberHerald upprunalegt
-A- AberHerald úrval
Bode x AberHerald
-S- HoKv9238
-Q- Undrom upprunalegt
-O- Undrom úrval
!8/5 5/6 17/6 6/7 20/7 30/7 17/8 31/8 11/9
Við hverja mælingu var auk heildarvaxtar smæra mæld lengd nýjasta fullvaxta smæruliðarins.
Reyndist hann lengstur hjá norðlægu stofnunum fyrri hluta sumars en fór síðan minnkandi.
Aftur á móti mældist smæruliðurinn lengri hjá suðlægu stofnunum seinni hluta sumars. Er
það sama mynstur og kom fram í heildarlengd smæra. HoKv9238 hafði áberandi þynnstar
smærur. Lengd blaðstilks jókst fram að miðju sumri en minnkaði aftur þegar nær dró hausti.
Blaðstilkurinn mældist styttri rétt eftir slátt. Fjöldi blaða á smæm jókst jafnt og þétt yfir
sumarið og reyndist enginn munur milli stofna.
B) Lífeðlisfræðilegar mælingar
Frost- og svellþolsmælingar vom gerðar á Möðmvöllum veturinn 1997-98 í september, janúar
og apríl. Sams konar mælingar verða gerðar veturinn 1998-99. Tilgangurinn er að fylgjast
með hvaða breytingar verða á ýmsum lífeðlisfræðilegum þáttum í tenglsum við vetrarþol.
Efniviður er HoKv9238 og AberHerald, uppmnalegur og úrval. Alls 20 arfgerðir af hverjum
stofni.
Plöntumar vom ræktaðar í fjölpottabökkum og þegar líða tók á sumarið vom þær látnar
harðna utandyra. Stiklingar vom teknir af hverri arfgerð við vaxtarvefinn (meristem), þannig
að 3-4 smæruliðir (intemode) vom á hverjum stiklingi. Stiklingar sem vom notaðir til
frostmælinga vom settir í plastpoka, en stiklingar til svellmælinga vom bundnir við nagla og
settir í box með vatni, sem síðan vom látin frjósa við -2°C. Endurvöxtur var metinn eftir 1-2
vikur. Niðurstöður em reiknaðar út sem LT50 (lethal temperature), sem þýðir það hitastig
þegar 50% af plöntunum deyr. LD50 (lethal dose) er sá dagafjöldi undir svelli sem veldur
50% dauða.