Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1971, Blaðsíða 8

6 ÍSI.ENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
Vestlæg og suðlæg vindátt ríkjandi (60%).
Þurrviðrisdagar 10 færri en í meðalári.
Eimhungurssumman var 30 mm Hg-klst.
í júlí.
NIÐURSTÖÐUR
Tilraunirnar 1960—1962.
Upplýsingar um upphitun lofts og orku-
þörf, ásamt afköstum súgþurrkunar, eru
sýndar í töflu 2. Við áætlun á þurrkunar-
kostnaði er aðeins tekið tillit til olíu og
rafmagns, en ekki til ýmissa fastra liða, sem
rekstrinum fylgja. Gengið er út frá raf-
magnsverðinu 0,54 kr./kwst. og olíuverðinu
3,96 kr./l (Verðlag ársins 1971).
Upphitunin nam 7,8° C að meðaltali. í
þeirri hlöðu, sem í var blásið köldu lofti,
mældist upphitunin 0,6° C að jafnaði. Staf-
ar upphitun þessi frá aflgjafa blásarans og
innri núningi lofts í blásara.
Rakastig heysins við hirðingu var frá 40%
og upp í 60%. Yfirleitt var heyið því hirt
fremur blautt í hlöðurnar, einkum þó árið
1961, en þá voru í einu lagi hirt 22500 kg
af heyi með um 60% rakastigi í hvora
hlöðu.
Við athugun á töflu 2 sést, að afköst yl-
þurrkunarinnar hafa orðið rúmlega tvisvar
sinnum meiri en afköst kaldþurrkunarinn-
ar. Hins vegar er beinn rekstrarkostnaður
þrisvar sinnum nreiri, ef blásið er með ylj-
uðu lofti, samanborið við það að blása með
köldu lofti. Þannig hefur kostnaðaraukn-
ingin orðið hlutfallslega meiri en sú af-
kastaaukning súgþurrkunarinnar, sem upp-
hitun þurrkloftsins hafði í för með sér.
Kynditækið, sem notað var í þessum til-
raunum, nýtti olíuna afar vel (tj = 0,9).
Yfirleitt má reikna með, að olíunýting
kynditækja sé lægri (tj = 0,7—0,8), þannig
að líklegt er, að kostnaðarhlutfallið á milli
yl- og kaldþurrkunar hafi í tilraununum
mælzt hagstæðara fyrir ylþurrkunina en al-
mennt mætti búast við.
Mælingar á þurrefnistapi við þurrkun
lieysins og geymslu voru gerðar öll árin.
Tafla 3 sýnir niðurstöður mælinganna:
Við stærðfræðilegt mat á þessum niður-
stöðum kom í Ijós, að munur á þurrefnis-
tapi á milli þessara tveggja súgþurrkunar-
aðferða var marktækur árið 1960 (0,05 > P
>0,01), en hins vegar ekki marktækur árin
1961 og 1962 (P > 0,05). Niðurstöður allra
áranna voru bornar saman, og reyndist
munur á þurrefnistapi á milli þurrkunar-
aðferðanna tæplega marktækur (0,10 >P
> 0,05). Þurrefnistapið mældist að meðaltali
um 19% meira við ylþurrkunina en við
kaldþurrkunina.
í töflu 3 eru auk meðaltalna um þurr-
efnistap sýnd meðalfrávik þess. Meðalfrá-
vikið gefur allgóða mynd af jafnleika hey-
verkunarinnar. Breytileiki þurrefnistapsins
er að meðaltali nokkru meiri við kaldþurrk-
unina en ylþurrkunina. Munar þar mest
um árið 1961, þar sem frávikið frá meðal-
þurrefnistapi við kaldþurrkunina er 3,38
einingar. Sú ójafna verkun, sem meðalfrá-
vikið gefur þarna til kynna, er án efa bein
afleiðing þess, hve blautt heyið var hirt í
hlöðuna það sumar. Það er athyglisvert, hve
tekizt hefur að þurrka heyið með lítilli
efnarýrnun með óupphituðu lofti. Við fóðr-
un með heyinu frá 1961 kom þó í ljós, að
kaldþurrkaða heyið var nokkuð myglað og
misjafnt að útliti, eins og síðar mun vikið
að. Gerðar voru ákvarðanir á fóðurgildi
heysins úr tilraununum, og eru niðurstöður
þeirra birtar í töflu 4.
Á grundvelli talnanna um meðalþurr-
efnistap og fóðurgildisákvarðananna má nú
finna nýtanlegt magn fóðurs úr báðum
hlöðum að þurrkun og geymslu lokinni.
Kemur þetta fram í töflu 5, en þar er mið-
að við hver 100 kg af þurrefni, sem hirt
eru í hlöðu að sumri.
Að meðaltali hefur heimzt 61,0 fóðurein-
ing úr kaldþurrkuninni, en 60,8 fóðurein-
ingar úr ylþurrkuninni. Árin 1960 og 1962
fengust fleiri fóðureiningar úr kalþurrkun-
inni, miðað við hver 100 kg af þurrefni,