Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1971, Qupperneq 66
64 ÍSLENZKAR LANDBUNAÐARRANNSÓKNIR
Línan er tlregin inn á mynd 6. Við hvern
dag, sem fyrsti sláttur dróst, lækkaði fos-
fórmagn í vallarfoxgrasinu að meðaltali
um 0,0044% af þurrefni. Á neðri hluta
myndar 6 sést, að í seinni slætti var minnst
magn af fosfór í hánni, sem slegin var eft-
ir fyrsta sláttutíma. Háin, sem spratt eftir
annan og þriðja sláttutíma fyrsta sláttar, var
heldur fosfórauðugri.
Á árunum 1964—1970 var borið á til-
raun nr. 167—65, samtals 236 kg/ha af
fosfór. Að meðaltali fyrir alla liði skilaði
sér í uppskerunni sem svaraði 34% af áborn-
um fosfór. Nokkur munur var á milli ára,
hvað þetta snertir, en lítill munur á milli
liða.
I tilraun nr. 199—66 var fosfórmagnið að
meðaltali 0,25 % af þurrefni í fyrri slætti og
0,26% i seinni slætti. Var töluverður munur
á fosfórmagni háar eftir árum, en lítill mun-
ur eftir liðum, eins og sjá má á töflu 12. Á
árunum 1966—1971 var borið á 206,5 kg/ha
af fosfór á tilraunina. Að meðaltali fyrir
liðina, sem vallarfoxgras var í (a, b og c-liði),
var sem svaraði 27—28% af ábornum fos-
fór í uppskerunni. Uppskeran var minnst
á túnvingulsliðunum, og var ekki nema sem
svaraði 25% af ábornum fosfór í uppskeru
þess liðar. Þessar niðurstöður eru ekki veru-
lega frábrugðnar fyrri niðurstöðum frá
Hvanneyri (Magnús Óskarsson 1969).
Kalsium.
Kalsíummagn í grösum fellur stöðugt, ef
dregið er að slá fyrsta slátt (Magnús Ósk-
arsson og I’orsteinn Þorsteinsson 1964). í
tilraun nr. 167—65 minnkaði kalsíummagn-
ið í grasinu að meðaltali um 0,0029% á
dag. Þegar grösin skriðu, var kalsíummagn-
ið í þurrefni að meðaltali um 0,32%. Á
mynd 7 sést, hvernig kalsíummagnið fellur
með vaxandi þroska grasanna.
Samband milli þroskastigs (x) og kalsíum-
magns (y) má sýna með aðhvarfslíkingu, sem
er þannig:
y =: 0,377 = 0,0029 • x (r = =0,55, P< 0,001)
Á neðri hluta myndar 7 sést, að kalsíum-
magn í seinni slætti var mun meira en í
fyrri slætti. Þetta er í samræmi við það, sem
áður hefur komið fram, þegar kalsíum-
snauður áburður er borinn á og ekki er
kalkað (Magnús Óskarsson og Þorsteinn
Þorsteinsson 1964).
I þrífosfati er um 14,3% af kalsíum (Tis-
dale og Nelson 1966). Á meðan tilraun nr.
167—65 stóð, var því borið á sem svaraði 172
kg/ha af kalsíum. Ef meðaltal var tekið af
öllum liðum, skilaði sér 63% af ábornu
kalsíum í uppskerunni. Kalsíumupptakan
óx eftir j)ví sem uppskeran var meiri, eins
og sjá má, ef eftirfarandi tölur eru bornar
saman við uppskerutölurnar.
I uppskeru eftir 1. sláttutíma fyrri sláttar
var 57 % af ábornu kalsíummagni.
I uppskeru eftir 2. sláttutíma fyrri sláttar
var 62% af ábornu kalsíummagni.
I uppskeru eftir 3. sláttutíma fyrri sláttar
var 69% af ábornu kalsíummagni.
I tilraun nr. 199—66 var borið á 147 kg/ha
af kalsíum í þrífosfati á tilraunatímanum
1966—1971. í þá liði, sem eingöngu var sáð
vallarfoxgrasi, kom 50% af ábornu kalsíum
í uppskerunni. Túnvingli og innlendu grös-
Mynd 7. Kalsíummagn í Engmo-vallarfoxgrasi.
Efst: Samband þroskastigs og kalsíummagns
(fyrri sláttur). Neðst: Áhrif köfnunarefnisáburð-
ar og dagafjölda á milli slátta á kalsíummagn í
seinni slætti. Lóðréttu strikin tákna bil milli
hæsta og lægsta gildis.
Fig. 7. Top: Percentage of Ca (dry basis) in
Phleum pratense cut at different stages of matu-
rity. First cut. (Beg. shooting at x — 20 days).
Bottom: The effects of nitrogen and the number
of days between the lst and the 2nd cut on the
percentage of Ca in Phleum pratense. The ver-
tical lines indicate the range between the
maximum and the minimum values.