Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1977, Blaðsíða 15

RANNSÓKNIR Á VALLARFOXGRASI (ENGMO) 13
grass við slátt á fóðurgæði. Virðist svo sem
áhrifa þroskastigsins gæti þrátt fyrir veru-
legan hrakning. Er þetta í samræmi við nið-
urstöður fóðurefnagreininga á heysýnum frá
bændum (Gunnar Ólafsson o. fl., 1975).
Bændur geta því sjálfir haft mikil áhrif á
fóðurgildi heyfangs (vallarfoxgrass) með vali
sláttutímans og þeim mun meiri áhrif sem
verkunin tekst betur. Fyrir þá, sem stefna að
góðri nýtingu heimafengins fóðurs, hefur
þetta mikið gildi. Ber nauðsyn til þess að
gera sambærilegar athuganir og hér um ræðir
á öðrum tegundum túngróðurs.
Svo sem eðlilegt má teljast, eru vænleg-
ustu leiðirnar til þess að draga úr efnatapi
við vallþurrkun þær að hraða þurrkun heys-
ins á velli, svo sem tök leyfa, og verja það
úrkomu, t. d. í görðum. Tveggja daga þurrk-
tímabil eru tveim til þrem sinnum tíðari en
fjögurra daga þurrktímabil, og minnkar því
hætta á hrakningi mjög eftir því, sem vall-
þurrkunin tekur skemmri tíma (Bjarni Guð-
mundsson, 1970).
Görðun heys virðist hafa ótvíræða kosti
við verndun verðmæta heysins í vætutíð.
Kanna þarf með frekari tilraunum, hvort
unnt er að ljúka vallþurrkun heysins í görð-
um, m. a. í því skyni að komast hjá harka-
legri meðferð þess með vélum, sem óhjá-
kvæmilega leiðir af dreifingu úr görðum, og
draga um leið úr vélaumferð um túnið.
I óþurrkatíð vaknar oft sú spurning, hvort
skynsamlegra sé að slá grasið niður eða að
bíða með sláttinn, þar til upp styttir. Svarið
ÞAKKARORÐ
Höfundur þakkar þeim aðilum, sem lagt
hafa sitt af mörkum við framkvæmd tilraun-
ana. Má af þeim nefna starfsfólk bútækni-
markast að nokkru af því, að hvaða marki er
stefnt við heyöflunina, það er, hvort megin-
áherzla er lögð á heygœði eða heymagn. Svo
sem áður kom fram, virðist meltanleiki vall-
arfoxgrass lækka um 0,35 stig á hverjum degi,
sem dregið var að s'lá, og lækka um 0,51
stig með hverum degi, sem heyið liggur laust
á velli. Alykta mætti af þessu, að skynsam-
legra sé að doka við með slátt, unz þornar
til, ekki sízt ef haft er í huga, að meltanlegt
þurrefnismagn á vallarfoxgrastúni í góðri
rækt eykst um 80 kg/ha á dag fyrstu vikurn-
ar eftir skrið (Bjarni Guðmundsson, 1974).
Þessi regla virðist þó eklíi einhlít, þar eð
nokkrar mælingar frá Hvanneyri benda til,
að meltanleiki vallarfoxgrass minnki örar í
því á rót en slegnu. Ekki er augljóst, við
hvaða aðstæður má vænta þeirrar niðurstöðu,
og þarf að gefa því nánar gaum með tilraun-
um. Af framangreindum niðurstöðum er þó
auðsætt, að snemmslegið, hrakið hey er ekki
án undantekninga lakara að gæðum en síð-
slegið hey, vel verkað.
Sé einkum sózt eftir heymagni, er ótví-
ræður ávinningur að því að draga sláttinn
nokkuð í von um þerri.
Nauðsyn ber til að tengja saman tilraunir
sem þessar og tilraunir með nýtingu fóðurs-
ins, því að óvíst er, að efnagreiningar gefi
að öllu leyti rétta mynd af raunverulegu
fóðurgildi heysins. Má nefna, að hrakningur
virðist samkvæmt frumathugunum á Hvann-
eyri rýra lostætni heysins meir en ætla mætti
af tölum um meltanleika þess.
deildar, rannsóknastofunnar og skólabúsins á
Hvanneyri svo og fóðurfræðifólkið á Kéldna-
holti.