Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1977, Qupperneq 52

ÍSL. LANDBÚN.
J. AGR. RES. ICEL. 1977 9, l'. 50-62
Ullarþungi áa og tengsl hans við aðra
fr amleiðslueiginleika.
JÓN VlÐAR JÓNMUNDSSON
Stefán Aðalsteinsson
Og
Jón Trausti Steingrímsson
Rannsóknastofnun landbúnaSarins,
Keldnaholti, Reykjavík.
YFIRLIT
RitgerSin fjallar um rannsóknir á hreytileika í ullarþunga íslenzkra áa á 4 ríkisbúum á árunum 196'6
—1975.
Breytileikastuðull ullarþunga reyndist vera 18%. Tvævetlur skiluðu mestu ullarmagni, en veturgaml-
ar ær skiluðu 0.9 kg minna og þrevetlur 0.4 kg minna ullarmagni en tvævetlur.
Aðhvarfsstuðull ullarþunga veturgamalla áa að þunga þeirra á fæti við 4—5 mánaða aldur, reyndist
vera 0.0367 kg/kg. Hafði þá verið leiðrétt fyrir aldri móður og einnig fyrir því, hvort lambið gekk
undir sem einlembingur eða tvílembingur.
Ær, sem gengu með lambi veturgamlar, skiluðu 0.26 kg minni ull tvævetluárið heldur en ær, sem
ekki gengu með lambi veturgamlar.
Arfgengi á ullarmagni og þremur öðrum eiginleikum var reiknað út eftir mörgum aðferðum og ör-
uggustu gildin reyndust vera sem hér segir: ullarmagn 0.28, ullarflokkur 0.55, fjöldi lamba við
fæðingu 0.20 og fallþungaeinkunn áa 0.23. Tvíæringargildi eiginleikanna í sömu röð reyndist vera
0.33, 0.51, 0.24 og 0.32.
Erfðafylgni milli ofangreindra eiginleika reyndist sem hér segir: jákvæð milli ullarþunga og frjósemi,
ullarþunga og fallþungaeinkunnar og ullarflokks og frjósemi, en neikvæð milli frjósemi og fallþunga-
einkunnar, ullarflokks og ullarmagns og ullarflokks og fallþungaeinkunnar.
Sumar erfðafylgnitölurnar eru skekktar vegna mikils úrvals fyrir bættum ullarflokk á umræddu tímabili.
Erfðafylgni ullarþunga milli ára reyndist minni en 1. I ritgerðinni er rætt um möguleikana á því að
velja til kynbóta eftir ullarmagni, og bent er á nauðsyn þess að bæta ullarmagni inn í kynbóta-
einkunnarúrval.
INNGANGUR
Síðustu áratugi hefur meginhluti af tekjum
sauðfjárbænda verið af kjötframleiðslu. Ull og
gærur hafa skilað 10—15% af heildartekj-
um af sauðfé. Þessi verðlagning hefur m. a.
leitt til þess, að meðferð ullar hefur verið
áfátt. Tölur um innvegið ullarmagn bænda
sýna einnig, að á hverju ári kemur verulegt
ullarmagn aldrei til skila í vinnslustöðvarn-
ar. (Vilhjálmur Lúðvíksson o. fl., 1975).
Á síðari árum hefur verið efldur í landinu
verulegur iðnaður sem miðar að fullvinnslu á
ull og gærum. Árið 1975 voru þetta þær