Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1977, Blaðsíða 66

64 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
fengieldi, þangað til flestar eða allar þeirra
hafa fengið, þ. e. a. s. um 2—3 vikur, eftir
að tilhleypingar hefjast. Þó er vitað, að sumir
bændur hér á landi taka ærnar af hinu sér-
staka fengieldi, strax eða fljóflega eftir að
þeim hefur verið haldið.
Markmið þessarar tilraunar var að kanna,
hvort stytta mætti fengieldið á þennan hátt
og minnka þannig fóðurnotkun án þess að
skerða frjósemi ánna. Sams konar tilraun
hefur ekki verið gerð áður hér á landi.
LÝSING TILRAUNARINNAR
Tilraunin var gerð á tilraunabúi Bændaskól-
ans á Hvanneyri í Borgarfirði veturna 1973—
74, 1974-75 og 1975—76. Fyrir féngi-
tíma ár hvert voru 1—9 vetra ær teknar í
tilraunina, einkum þó ungar ær, og voru um
80% ánna fjögurra vetra og yngri að hausti.
A hverju hausti voru lömbin tekin undan,
um leið og féð heimtist af fjalli seint í sept-
ember, og ánum beitt á úthaga, þangað til
þær voru teknar á hús um miðjan nóvember,
en frá þeim tíma voru þær á algerri innistöðu
fram yfir sauðburð í maí. I tilrauninni voru
samtals 148 ær fyrsta árið, 154 ær annað
árið og 178 ær þriðja árið. Hvern vetur var
þeim skipt í tvo flokka, A. og B, eftir aldri,
fyrir frjósemi og þunga á fæti í nóvember,
nánar tiltekið 8. nóv. fyrsta árið, 22. nóv.
annað árið og 20. nóv. þriðja árið. Allar
ærnar voru fóðraðar saman fram að fengi-
tíma, en hvern vetur hófst fengieldið 1. des-
ember. Byrjað var að hleypa til 21. desember
fyrsta árið, en 15. desember bæði annað og
þriðja árið. Meðálfardagar ánna í báðum
flokkum voru hinir sömu hvert ár, þ. e. a. s.
30. desember fyrsta árið, 24. desember annað
árið og 23. desember þriðja árið. Mismun-
ur á fóðrun flokkanna var sá, að ærnar í
A-flokki nutu fengieldis út fengitímann, en
þetta eldi var tekið af hverri á í B-flokki
daginn eftir, að henni var haldið. Frá lokum
fengitíma til vors ár hvert voru allar ærnar
fóðraðar saman. Nánari lýsing á fóðrun ánna
um fengitímann fer hér á eftir:
Veturmn 1973—74. Fengieldið hófst 1. des-
ember með 1,2 kg af góðri þurrheystöðu,
100 g af graskögglum og 150 g af A-fóður-
blöndu á dag handa ánni. Hinn 11. desember
var eldið aukið í 200 g af A-blöndunni, en
áfram var gefið sama magn af töðu og gras-
kögglum. Ærnar í A-flokki fengu þessa gjöf
til 9. janúar, en þá var smám saman dregið
úr fóðurblöndu og graskögglagjöf, og allar
ærnar voru komnar á heyfóður eingöngu, 1,2
kg af töðu, í lok fengitíma, 15. janúar. Ær
í B-flokki fengu sama fóður og A-flokkur,
þangað til hverri á var haldið, en þá voru
þær teknar frá og hætt að gefa þeim fóður-
blöndu. Þær fengu 1,2 kg af töðu og 50 g
af graskögglum til 10. janúar og síðan 1,2
kg af töðu eins og A-flokks ærnar.
Veturinn 1974—73. Féngieldið hófst 1. des-
ember með 1,2 kg af góðri töðu og 100 g
af A-blöndu á dag handa ánni. Hinn 7. des-
ember var A-blandan aukin í 200 g, en áfram
var gefið sama magn af töðu. Ærnar í A-
flokki fengu þessa fóðrun út fengitímann,
til 7. janúar, þá var smám saman dregið úr
fóðurgjöf og eingöngu gefin taða, 1,2 kg á
dag. Ærnar í B-flokki fengu eingöngu 1,2 kg
af töðu á dag eftir fang.
Veturinn 1973—76. Fengiéldið hófst 1. des-
ember með 1,2 kg af lélegri töðu og 200 g af
A-blöndu á dag handa ánni. Hinn 10. des-
ember var A-blandan aukin í 250 g, en hey-
gjöfin var óbreytt, og þessari fóðrun var
haldið áfram út fengitímann, til 5. janúar,
en þá var fóðurblöndugjöfin smám saman
minnkuð og eingöngu gefin taða, 1,2 kg á
dag. Eins og árið áður fengu ærnar í B-