Dagblaðið Vísir - DV - 04.12.2020, Blaðsíða 24
24 FÓKUS
Ekki skylda að byrja
í átaki í janúar
Ásdís hjálpar konum að öðlast heilbrigt samband við mat, rétta kórón-
una af og lifa sínu besta lífi. Þegar kemur að því að „komast í kjólinn
fyrir jólin“ segir Ásdís konum að kaupa sér kjól sem passar núna.
Guðrún Ósk
Guðjónsdóttir
gudrunosk@dv.is
Á sdís Inga Haraldsdóttir hjálpar konum að öðl-ast heilbrigt samband
og ánægjulega tengingu við
hreyfingu. Hún er með bæði
stutt og lengri netnámskeið
tengd matarfrelsi og er einn-
ig með hreyfingaráskoranir.
Ásdís heldur úti Instagram-
síðunni @healthisnotasize og
vefsíðunni BreakTheCircle.is.
Þar deilir hún ýmsum fróðleik
og öðru tengdu líkamsvirð-
ingu og matarfrelsi.
„Í kjólinn fyrir jólin“
Nú þegar nær dregur jólum
fer maður að heyra setning-
una „í kjólinn fyrir jólin“ æ
oftar. Við spurðum Ásdísi
hvað henni þyki um þessa
hugmynd.
„Elsku þú, keyptu þér kjól
sem þér finnst fallegur og
passar núna. Það er að segja,
ef þú vilt kaupa kjól, vertu í
því sem þér finnst þægilegt og
lætur þér líða vel með sjálfa
þig,“ segir hún og bætir við að
hún viti þó hver meiningin sé
á bak við setninguna.
„Þetta á að vera hvetjandi
fyrir fólk til þess að „gefa í“
og léttast fyrir jólin. Bara
sömu skilaboð og við heyrum
úti um allt, léttari = betri.“
Hefur ekkert með
viljastyrk að gera
Ásdís segir að fólk hafi frjáls-
an vilja til að taka ákvarðanir
fyrir sig en hennar persónu-
lega mat sé að fólk eigi bara
aldrei að fara í megrun.
„Það er algengara en ekki að
því fylgi mikið niðurrif, nei-
kvæð líkamsímynd og að fólk
sveiflist upp og niður í þyngd.
Við viljum halda að okkur
skorti bara viljastyrk en þetta
hefur ekkert með viljastyrk
að gera, líkaminn okkar er
ekki hrifinn af þyngdartapi
sem við þvingum hann í og
það fara ýmsir varnarmekan-
ismar í gang við það. Það sem
megrunarmenningin gerir
hins vegar er að láta okkur
halda að það sé okkur að
kenna að við höldum ekki út,
þegar þetta var allan tímann
„megruninni“ að kenna, hún
brást, ekki þú,“ segir hún.
Í megrun í 60 ár
Ásdís stofnaði Instagram-
síðuna @HealthIsNotASize í
apríl á þessu ári. „Ég stofnaði
síðuna með það að markmiði
að hvetja fólk til þess að bæta
heilsu sína óháð holdafari. Sjá
töfrana sem gerast þá, hversu
frábært það er að losna undan
því fangelsi að líða alltaf eins
og maður þurfi að breyta
líkamanum sínum. Því ég get
sagt þér eitt, það eru konur
yfir áttrætt í megrun og hafa
verið í megrun í kannski 60
ár. Ég segi pass við því fyrir
mig,“ segir Ásdís.
Heitasta ósk Ásdísar er að
síða hennar hjálpi allavega
einni konu til að snúa við blað-
inu áður en hennar megrunar-
vegferð gengur jafn langt og
Ásdísar gerði.
Þegar Ásdís var sem léttust stundaði hún hvað óheilbrigðustu lifnaðarhættina. MYND/AÐSEND
4. DESEMBER 2020 DV
„Ég er bara 28 ára en alveg
fram á unglingsár var ég
minnt á það hægri, vinstri að
ég væri of feit og það stimpl-
aðist mjög fljótt inn og sjálfs-
myndin var eftir því. Um leið
og ég gat fór ég svo að eyða
öllum mínum tíma í að reyna
að vera mjó, sem tókst tvisvar.
En svo fór það alltaf úr bönd-
unum og auðvitað kenndi ég
mér um það allt saman. Mitt
tilvik gekk alltof langt og ég
þróaði með mér lotugræðgi,“
segir hún.
„Við eigum öll að vera mis-
munandi, sumir eru grann-
vaxnir frá náttúrunnar hendi
en við erum það ekki öll, og
okkur er ekki öllum ætlað
að vera svoleiðis. Sumir hafa
sagt „en ef fólk borðar hollt og
hreyfir sig þá grennist það“
en það er bara ekki alltaf svo-
leiðis. Vissulega er stór hópur
sem grennist, en það er líka
mjög há prósenta sem þyngist
aftur.
Við tengjum heilbrigði allt
of mikið við tölu á vigt, sem
ég skil vel þar sem BMI er
ennþá notað í heilbrigðiskerf-
inu okkar til þess að mæla
heilsu og fólk fær ekki trygg-
ingar vegna þyngdar sinnar.
Það er búið að gera okkur svo
hrædd við fitu og stimpla inn
í hausinn á okkur að það að
vera grannur sé best, að það
er ekki nema von að fólk hristi
hausinn þegar það heyrir
„heilsa í öllum stærðum“. Ég
dæmi ekki, ég skil það full-
komlega því það er ekkert
langt síðan ég var þar sjálf,“
segir Ásdís og heldur áfram:
„Mesti misskilningurinn er
þó að „heilsa í öllum stærð-
um“ þýði að ALLIR séu að
tileinka sér heilsusamlegar
venjur í öllum stærðum. Það
er ekki svoleiðis. En það þýðir
að þú getur ekki séð lifnaðar-
hætti fólks utan á því. Rann-
sóknir sýna fram á að það séu
lifnaðarhættir en ekki talan
á vigtinni sem hafa áhrif á
heilsu okkar,“ segir hún og
bætir við:
„Fyrir utan það að næring
og hreyfing er bara lítill hluti
af heilsu okkar sem heild, er
Það eru
konur yfir
áttrætt í
megrun og
hafa verið
í megrun í
kannski 60
ár. Ég segi
pass við því
fyrir mig.
svo ótal margt annað sem
spilar inn í. Svefn, andleg
heilsa, félagsleg heilsa, staða í
þjóðfélaginu, fjárhagur og svo
margt annað. Svo eiga allir
skilið virðingu, óháð stærð og
heilsu.“
Lífið snýst um
meira en mat
Ásdís bendir á að þegar hún
var sem léttust hafi hún
stundað hvað óheilbrigðustu
lífshættina. „Ég djammaði
mikið og borðaði lítið sem
ekkert. Ég var meira að segja
hrædd við krydd. En fólk
hrósaði mér í hástert hægri,
vinstri fyrir hvað ég væri nú
búin að ná miklum árangri og
hvað það væri flott hjá mér
og meinti auðvitað vel. Svo
stundaði ég ofát inni á milli
og ældi síðan,“ segir hún.
„Í dag snýst líf mitt um svo
margt annað en bara mat,
hann er bara partur af lífinu.
En matur átti líf mitt frá því
ég vaknaði þar til ég fór að
sofa hér áður fyrr. Ég þarf
ekki að troða mig út af pitsu
því ég má fá mér pitsu hvenær
sem er, ég þarf ekki að borða
heilan seríospakka því seríos
er ekki bannað. Ég næri mig
með því sem mér líður vel af
og ég hreyfi mig af því ég hef
alltaf elskað hreyfingu.“
Matur missir mátt sinn
Aðspurð hvort hún hafi ráð
fyrir fólk sem hefur áhyggjur
af desembermánuði og öllum
matnum og sætindunum sem
eiga það til að fylgja hátíðar-
höldum svarar Ásdís:
„Ef maður hefur unnið
grunnvinnuna, er ekki lengur
fastur í „megrunar/ofát“ víta-
hringnum þá missir þessi
matur mátt sinn. Matur er
bara matur, sama í hvaða
formi. Jólin fara að snúast
um meira en bara matinn,
þó maturinn sé vissulega
mikilvægur líka því matur er
partur af hefðum okkar. Mesti
„triggerinn“ er þó þetta loforð
sem maður gefur sjálfum sér
um nýja „átakið“ í janúar, það
kveikir undir því sem ég vil
kalla „síðasta kvöldmáltíðin“
þar sem þú ert að njóta þess
að borða allt og mjög mikið
af því, því að bráðum er það
bannað. Ég upplifi sjálf mikið
þakklæti í kringum jólamat-
inn, að ég geti gefið börnunum
mínum það sem þau óska sér
og átt gleðileg áhyggjulaus jól
því það er ekki sjálfgefið.“ n