Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.2020, Qupperneq 30

ENGIN EIN RÉTT AÐFERÐ VIÐ
AÐ HALDA GLEÐILEG JÓL
Jólin eru alls konar og fólkið sem getur lagt hefðirnar til hliðar er
yfir leitt það fólk sem gengur hvað best að aðlagast breyttu fjöl-
skyldumynstri og nú faraldri, segir félags- og fjölskylduráðgjafi.
Ljóst að vegna faraldursins þarf fólk að vera sveigjanlegt um jólin.
B örn sem eiga foreldra á fleiri en einu heimili eru yfirleitt með hvað
flestar jólahefðir. Þegar heim-
ilunum og stjúp ættingjum
fjölgar er víst að hefðirnar
geri það líka. Sum börn flakka
á milli fjölskyldna yfir hátíð-
arnar, opna pakka á mismun-
andi dögum og halda jafnvel
tvisvar upp á áramótin.
Of lítill jakki
Ljóst er að jólin verða með
breyttu sniði fyrir allar
fjölskyldur í ár en þær fjöl-
skyldur sem skiptast á fleiri
en eitt heimili gætu haft það
erfiðara en margir. Sérstak-
lega í ljósi þess að fólk þarf
að hópa sig saman í svokall-
aðar jólakúlur sem ekki mega
innihalda fleiri en 10 manns.
Börn fædd 2005 og yngri
teljast ekki með í þessari tölu
og ekki heldur þeir sem hafa
fengið COVID-19.
Valgerður Halldórsdóttir,
félags- og fjölskylduráðgjafi
hjá Stjúptengslum, ráðgjöf
og fræðslu um fjölskyldumál,
horfir þó með bjartsýnum
augum á hátíðirnar sem
fram undan eru. „Við lifum
á mjög sérstökum tímum,
þetta samfélag sem við búum
í í dag kallar á að við sýnum
sveigjanleika til að láta hlut-
ina ganga. Þetta snertir mjög
margar fjölskyldur, við þurf-
um að vera dálítið hugmynda-
rík og búa til nýjar jólahefðir.
Ef við höngum alltaf í þessu
gamla, ef það hentar ekki
lengur eins og staðan er í dag,
þá er þetta eins og að vera í
litlum og óþægilegum jakka,
hann passar ekki á okkur.”
Nýjar hefðir
Valgerður hefur hvatt fólk til
að sjá möguleikana og brydda
upp á nýjungum í ástandinu.
Hún spyr þá gjarnan fólk
spurninga á borð við „Hvað
sérðu fyrir þér annað?“ og
„Má halda þessi jól á ein-
hvern annan máta?“. Þann-
ig geti fólk oft komið auga á
lausnirnar sjálft.
Valgerður segir það til
dæmis tíðkast að fólk færi
hefðir á milli daga. Slíkt gagn-
ist vel þeim er vilja geta hald-
ið jól á fleiri en einu heimilli
til dæmis vegna þess að for-
eldrarnir búa ekki saman eða
vegna stjúptengsla. „Það fólk,
sem gengur hvað best, er búið
að færa hluta aðfangadags-
hefða yfir á jóladag og er búið
að færa gamlárshefðir yfir á
þrettándann. Eins og hefð-
irnar eru góðar og skapa til-
finningu fyrir öryggi í lífinu
þá geta þær orðið okkur til
trafala þegar þær henta ekki.
Þá þurfum við náttúrulega
að vera svolítið hugmyndarík
og búa til nýjar hefðir,“ segir
hún.
Jólin eru alls konar
Valgerður bendir líka á að
jólin geti verið alls konar.
„Það er engin ein rétt leið til
að halda jól. Við látum eins
Valgerður
segir mikil-
vægt að
gefa eftir við
skipulagningu
jólanna
og hugsa í
lausnum.
MYND/VILHELM
Máni Snær
Þorláksson
manisnaer@dv.is
og það sé bara ein rétt aðferð
að öllu. Börn í sjálfu sér geta
aðlagast alls kyns jólahefðum
svo framarlega sem við erum
sammála um að gera þetta
svona. Það er frekar ágrein-
ingur foreldra sem veldur
meiri ágreiningi heldur en
hvort börnin opni pakkana
sína á Þorláksmessu eða að-
fangadag,“ segir hún. Þannig
skipti máli að skapa stöðugt
umhverfi með því að ákveða
fyrir fram hvernig skuli haga
hátíðunum og vera sammála
um niðurstöðuna.
Valgerður segir að í þessu
öllu sé langmikilvægast að
hafa hagsmuni barnanna
sinna að leiðarljósi. „Persónu-
legur ágreiningur milli for-
eldra er þá lagður til hliðar.
Það þýðir að maður getur
lagt niður vopnin og talað um
börnin og það sem er þeim
fyrir bestu. Ef okkur tekst að
búa til eitthvað nýtt og öðru-
vísi þá verða börnin bara full-
komlega sátt.“
Nýjar hefðir
Valgerður nefnir dæmi um
mann sem hefur undanfarin
ár búið til jólahefðir í kring-
um fjölda af fjölskyldum sem
hann tengist. „Hann á held
ég börn með fjórum konum
þannig að þetta var ansi mikið
púsl hjá honum. Svo var hann
orðinn afi og þetta var orðinn
mjög stór hópur þannig að
hann ákvað bara að hafa jólin
helgina á undan aðfangadag.
Alltaf síðasta sunnudag fyrir
aðfangadag var haldið frá-
bært jólaboð, opnaðir jóla-
pakkar með barnabörnunum.
Eins og ég segi, það er ekki til
nein ein rétt leið til að halda
jól, það er bara alla vega,“
segir Valgerður.
„Við eigum ekkert að fara
að bítast um hvaða hefðir eru
réttar eða rangar. Gerum
þetta bara þannig að við lifum
í sveigjanleika. Síðan þegar
maður gefur eftir og slakar
aðeins á þá kemur eitthvað
nýtt til manns,“ segir hún og
tekur fram að hún þekki það
sjálf.
„Ég fór í gegnum skilnað og
þetta var mjög erfitt, ég var
mjög upptekin af því hvernig
þetta ætti allt saman að vera.
Það var eiginlega ekki fyrr
en ég fór sjálf að slaka á að
það er hægt að hafa þetta á
alla vegu og það gekk miklu
betur.“ n
Það er frekar
ágreiningur for-
eldra sem veldur
meiri ágreiningi
heldur en hvort
börnin opni
pakkana sína á
Þorláksmessu eða
aðfangadag.
30 FÓKUS 18. DESEMBER 2020 DV