Skessuhorn - 14.10.2020, Blaðsíða 18

MIÐVIKUDAGUR 14. oKTÓBeR 202018
Hún er rótgróin Skagamær sem á
rætur að rekja til Hvalfjarðarsveit-
ar. eftir tæplega sex ára dvöl í Sví-
þjóð er Sólveig Sigurðardóttir snú-
in aftur heim til Íslands, nú sem nýr
félagsmálastjóri Hvalfjarðarsveitar.
Sólveig hefur mikla reynslu af störf-
um í félagsþjónustu og barnavernd.
Hún er með MA próf í félagsráð-
gjöf frá Háskóla Íslands og hef-
ur starfað í barnavernd og félags-
þjónustu sveitarfélaga á Íslandi og í
barnavernd og fjölskyldurétti í Sví-
þjóð. Sólveig hóf störf hjá sveitar-
félaginu 23. september síðastliðinn
og segir hún verkefnin á nýja staðn-
um fara vel af stað.
Vildi alltaf vinna
með fólki
„Ég vissi í rauninni ekki hvað
félagsráðgjöf væri fyrr en ég byrjaði
í háskóla. Ég var að skoða á heima-
síðu háskólans hvað ég ætti að læra.
Ég hafði alltaf hugsað mér að fara í
lögfræði en mér fannst líka spenn-
andi tilhugsun að fara í kennarann
þar sem mig langaði mest að vinna
með fólki og þá helst börnum. ofan
á það, þá hef ég ávallt haft áhuga á
lögum svo þetta er svona bæði og.
Það er unnið eftir lögum en maður
fær að vinna með fólki,” segir hún
glöð.
Sólveig útskrifaðist með MA í
félagsráðgjöf frá Háskóla Íslands
árið 2010 og flutti í kjölfarið til
Akraness þar sem hún hóf störf hjá
Akraneskaupstað í félagsþjónustu
og barnavernd þar sem starfsfer-
ill hennar hófst. Sólveig vann hjá
Akraneskaupstað nánast frá því hún
útskrifaðist úr námi og þangað til
hún flutti til Svíþjóðar í byrjun árs
2015, en þó með smá stoppi í Mos-
fellsbæ þar sem hún starfaði einnig
í barnavernd og félagsþjónustu.
Svíþjóð
Sólveig segir það alltaf hafa ver-
ið á döfinni hjá fjölskyldunni að
flytja út. „Maðurinn minn er lækn-
ir. Hann kláraði læknisfræðina
hérna á Íslandi 2011. Það var bæði
það að hann vildi fara í sérnám og
við vorum spennt að prófa eitthvað
nýtt. Það að flytja erlendis hljóm-
aði vel. Þetta var hvoru tveggja þörf
og vilji, getum við sagt, að prófa
þetta,“ segir Sólveig.
Sólveig kynntist manni sín-
um Njáli Vikari Smárasyni þegar
þau voru í grunnskóla á Akranesi
en bæði eru þau fædd og uppal-
in á Skaganum. Saman fóru þau í
framhaldsskóla eftir gunnskólann
og svo áfram í HÍ, Sólveig í félags-
ráðgjöfina og Njáll í læknisfræðina.
„Við tókum þá ákvörðun að hann
færi í sérnám í Svíþjóð. Við völd-
um Svíþjóð vegna þess við höfð-
um heyrt góða hluti frá vinum sem
voru ánægðir með búsetuna úti
svo höfðum við heyrt að þetta væri
mjög fjölskylduvænt umhverfi og
samfélag. okkur fannst líka spenn-
andi og heillandi tilhugsun að læra
sænsku. Það var mjög þægilegt og
við tölum öll fína sænsku í dag,“
segir hún stolt.
Aðlögunarferlið
„Við fluttum út sumarið 2014, fór-
um öll saman og fengum húsnæði
og svona. Ég fór svo til baka með
krakkana og vann hjá Akranes-
kaupstað fram að áramótum það
ár. Það var hluti að aðlögunarferl-
inu, við komum tvisvar yfir önnina
í heimsókn og stelpan okkar fékk
að heimsækja skólann sinn og fékk
aðeins að finna taktinn. Svo um
áramótin 2014/15 vorum við al-
komin. elsta okkar var þá níu ára
og svo áttum við þriggja ára strák.
Hún fór í skóla og hann í leikskóla.
Þeim var gjörsamlega hent í djúpu
laugina, sérstaklega þessari níu ára.
Hún skildi náttúrlega ekki neitt, var
nánast mállaus til að byrja með og
þetta var bara mjög erfitt fyrir hana
í fyrstu. Henni fannst spennandi
að flytja út en var kannski ekki al-
veg búin að átta sig á öllum þessum
breytingum. Sömuleiðis félagslegi
þátturinn, það er erfitt að kynnast
fólki þegar maður talar ekki tungu-
málið. Þetta tekur alltaf tíma og er
erfitt fyrst, auk þess að vera fjarri
fólkinu sínu, það var aðal sjokkið,“
segir Sólveig um aðlögunarferlið.
Barnavernd og
fjölskylduréttur
Í Svíþjóð starfaði Sólveig annars
vegar í barnavernd og svo í fjöl-
skyldurétti. Þar kom hún að skiln-
aðar-, ættleiðingar- og faðernismál-
um sem eru hluti af velferðarþjón-
ustunni úti. Það kom meðal annars í
hlut Sólveigar að veita sáttameðferð
fyrir foreldra sem komu sér ekki
saman um fyrirkomulag í kringum
börnin eftir skilnað eða gera út-
tekt fyrir dómstóla þar sem deilur
foreldra voru komin á það stig að
ekki var hægt að semja um búsetu
barnanna, forsjá eða umgengni, án
aðkomu dómstóla. „Börnin lenda
yfirleitt í miðjunni og eru í raun-
inni fórnarlömb þessara aðstæðna,“
segir Sólveig um skilnaðarmálin.
„Skilnaðarmálin voru tvíþætt. Ann-
ars vegar foreldrar sem voru í deilu
og gátu ekki samið um hvernig fyr-
irkomulagið í kringum börnin eftir
skilnað væri háttað. Í þeim málum
gerðum við könnun og úttekt fyrir
dómstólinn. Við hittum börnin og
foreldrana, heimsóttum þau heim,
töluðum við skólann og annað fag-
fólk og skrifuðum svo greinargerð
og okkar faglega mat varðandi hvað
væri best fyrir þetta tiltekna barn.
Úttektin er fyrst og fremst um
hvernig aðstæður þessa barns eru
í dag ásamt þörfum og vilja barns-
ins, tengslum þess við foreldrana
og getu foreldrana til að vinna sam-
an að hagsmunum barnsins. Það er
mikið hlustað á börnin og það sem
þau segja vegur þyngst, en þó er
það alltaf ákveðið mat út frá þroska
og aldri barnsins. Hins vegar var ég
líka að veita sáttameðferð fyrir for-
eldra sem gátu ekki komið sér sam-
an um fyrirkomulagið í kringum
börnin eftir skilnað, en voru ekki
komin á það stig að þurfa að leita til
dómstóla heldur vildu reyna að ná
sáttum og ákveða sjálf, með aðstoð
þriðja aðila,“ útskýrir Sólveig.
„Það er því miður oft þannig
og auðvitað er það hluti af því að
fólk getur ekki búið saman, að það
er ekki sammála og á erfitt með að
vinna saman. Maður sér lógíkina
í því að það verði áfram einhvers
konar ágreiningur. en sumir geta
þó lagt það til hliðar og einbeitt sér
eingöngu að velferð og hagsmun-
um barnanna, en því miður ekki all-
ir,“ bætir hún við um reynslu sína í
fjölskyldurétti.
Aftur heim
Í lok maí á þessu ári tók fjölskyldan
þá ákvörðun að flytja aftur heim til
Íslands eftir sex ára dvöl í Svíþjóð.
„Þetta gekk mjög hratt fyrir sig.
Maðurinn minn fékk atvinnutil-
boð frá Íslandi,“ svarar Sólveig og
blaðamaður spyr hvort Covid hafi
haft einhver áhrif á að þau fluttu
heim. „Þegar það komu atvinnu-
möguleikar á Íslandi upp á borðið
í miðju Covid ástandinu í vor, þá
get ég ekki neitað því að það spil-
aði inn í að við vorum ekki búin
að hitta fólkið okkar hérna heima
lengi. Öll þessi ár sem við vorum
úti þá fengum við mikið af heim-
sóknum frá okkar fólki og við vor-
um einnig dugleg að koma til Ís-
lands. Við áttum von á heimsókn-
um í ár sem áttu að byrja í mars, og
næstu mánuðir á eftir voru alveg
bókaðir í heimsóknir frá fólkinu
okkar. Við erum bæði úr stórum
fjölskyldum og eigum mörg systk-
inin og flestir duglegir að koma,“
svarar Sólveig. „Í ljósi aðstæðna þá
var allt svo óljóst. Við vissum ekk-
ert hvenær við myndum geta kom-
ið til Íslands eða fengið fólkið okkar
út til Svíþjóðar svo ég get ekki neit-
að því að þetta hafði áhrif á ákvörð-
unina okkar. Hver veit hvernig
næstu 1-2 árin verða, maður veit í
rauninni ekkert hvernig það verð-
ur að ferðast á milli landa. Það hef-
ur alltaf verið mikilvægt fyrir okkur
að vita að greiðri leið til og frá Ís-
landi,“ bætir hún við.
Áður en þau vissu af var komið
hálft ár síðan þau höfðu hitt fólk-
ið sitt og fundu þau fyrir áhrifun-
um. „Yngsti var byrjaður að gleyma
nöfnum og tengslum við ættingja
og það hræddi okkur svolítið. en
það voru margir þættir sem höfðu
áhrif á ákvörðunina. Við vorum
rosalega ánægð í Svíþjóð og ekki
hægt að segja annað, allir glaðir og
gekk vel hjá öllum í skóla og leik-
skóla, við höfðum alveg getað hugs-
að okkur að vera áfram. Við áttum
marga góða vini, vorum bæði í
góðu starfi og börnin ánægð en það
er samt alltaf eitthvað sem togar, ís-
lenska taugin er sterk. Það er auð-
vitað alltaf fyrst og fremst fjölskyld-
an sem maður saknar.“
Þetta reddast
Ákvörðunin var tekin í lok maí á
þessu ári, Njáll Vikar með sitt at-
vinnutilboð en Sólveig hélt í bjart-
sýnina að hún skyldi nú finna eitt-
hvað við sitt hæfi á Íslandi. „Ég var
ekki með neitt í höndunum þegar
við tökum ákvörðunina. Ég tók Ís-
lendinginn á þetta en þetta hugtak,
þetta reddast, er ekki til í Svíþjóð.
Þeir bara skilja ekki hvað átt er við
þegar maður sagði þetta og fannst
þetta hálf kómískt. Þeir bara, hvað
meinarðu? ertu ekki með plan A, B
og C? Þetta er ekki til í þeirra orða-
forða og þeim fannst þetta oft bara
fyndið.
Sænsku vinnufélagarnir voru
svolítið stressaðir fyrir mína hönd
varðandi þessa óvissu með atvinnu
þegar ég tilkynni ákvörðunina okk-
ar en þeir voru mjög skilningsríkir
á að við værum að fara heim. Sví-
ar eru svo hrifnir af Íslandi og þyk-
ir það rosalega spennandi og að
„Það er unnið eftir lögum en maður
fær að vinna með fólki“
-rætt við nýja félagsmálastjóra Hvalfjarðarsveitar
Sólveg Sigurðardóttir er nýr félagsmálastjóri Hvalfjarðarsveitar.