Víðförli - 15.11.1987, Blaðsíða 15

Heli og höfundur flytja mál sitt í S/cál-
holti.
HELI
Heli Savolainen birtist mér innan við glerið á Keflavíkur- flug-
velli, björt yfirlitum með hárið ljóst og slegið niður að mitti.
Andlitið lítið en bar þó þessi háu kinnbein, sem einkenna svo oft
finnskar konur og gera þær nokkuð austrænar í útliti. Við föðm-
uðumst gegnum glerið, systurnar, enda hefur verið með okkur
mikil vinátta síðan við hittumst fyrst á Laugarvatni fyrir rúmum
þremur árum. Þá grétum við saman, því nýlega hafði verið fellt
á finnska kirkjuþinginu að leyfa prestsvígslu kvenna. Það var
mikið áfall fyrir konur, sem störfuðu sem guðfræðingar í kirkj-
unni og varð raunar til þess að margar þeirra yfirgáfu hana. En
nú hefur prestsvígsla kvenna verið samþykkt og telja þær jarð-
veginn undirbúinn, þannig að þær óttast ekki að þurfa að mæta
sömu vandamálum og konur eru að glíma við í Svíðþjóð.
Heli var hingað komin til að leið-
beina á námskeiði um barna og
æskulýðsstarf í Skálholti dagana llr
13. september. Frá því námskeiði er
nánar sagt á öðrum stað í þessu
blaði. En hver er þessi kona? Hún er
guðfræðingur að mennt og starfaði
um árabil sem lektor í söfnuði í Finn-
landi en hefur nú lengi starfað að
skipulagsmálum æskulýðsstarfs í
Kirkjuhúsinu í Helsinki. Hún hefur
m.a. unnið að undirbúningi hins
þekkta „total plan“, sem Finnar eru
frægir fyrir og marga dreymir um að
taka upp eftir þeim. En það er ekki
hlaupið að því.
Áherslan á aðstæðum
nemandans
Ástæðan fyrir því er sú að grunda-
vallarhugmyndina að baki áætlun-
inni er að finna úti í söfnuðunum.
Hver og einn söfnuður hefur sín ein-
kenni, sínar þarfir, sitt hlutverk og
við getum aldrei komið með fyrir-
fram myndaðan ramma til að fara
eftir á öllum stöðum.
Ég bað Heli að segja mér í fáum
orðum frá þessari hugmynd. Við
gefum henni orðið: Total planið
beinist að þátttakendum sjálfum.
Aðaláherslan liggur í því að túlka
boðskapinn. Það mikilvægasta er
það sem þátttakendur læra, ekki
hvað við kennum. Upphafspunktur-
inn verður því að vera sá að leiðbein-
andinn þekki þá sem hann er að
vinna með.
Við megum ekki svara spurning-
um í fræðslunni, sem þátttakendur
eru ekki að spyrja. Við verðum að
þekkja lífstíl þeirra, þrár þeirra,
gleði og erfiðleika. Síðan verður að
setja markmið og aðferðir.
Þegar við vinnum undirbúningi
slíkrar fræðslu verðum við að gera
okkur grein fyrir mismunandi þörf-
um hjá mismunandi aldurshópum.
Spurningar lífsins breytast með aldr-
inum og við verðum að fylgja því eft-
ir. Við verðum að túlka boðskapinn
á mismunandi hátt fyrir börn, ungl-
inga, fullorðna og eldra fólk. Boð-
skapurinn er sá sami, en við verðum
að þróa með okkur aðferðir til að ná
til allra aldurshópa.
Það er mikilvægt að við gerum
okkur grein fyrir því að slíka fræðslu
er ekki hægt að undirbúa eingöngu á
fræðsluskrifstofum, því fólk er ólíkt
í hinum mismunandi söfnuðum. Á
fræðsluskrifstofum getum við gert
áætlanir um mikilvæg markmið og
gefið fólki hugmyndir, en ramminn
og áætlunargerðin verður að fara
fram í söfnuðunum. Því samkvæmt
kristnum skilningi er fólkið sem við
viljum fræða ekki vélar sem við get-
um ýtt takka á, heldur lifandi sköp-
un, sem er sífellt að vaxa og því ætti
kristín fræðsla að hjálpa fólki að
trúa á persónulegan Guð, sem það
tjáir, sem skapara, frelsara og heilag-
an anda. Þessi fræðsla á að hjálpa
fólki að tjá trú sína í hinu daglega
lífi. Áætlunin krefst því mikillar
samvinnu. Við þurfum að safna
saman hugmyndum frá mörgum,
bæði þeim sem starfa í söfnuðinum
og frá sjálfboðaliðum. Það er eina
leiðin til að fræðslan staðni ekki og
eina leiðin til að fræðarinn verði ekki
Ieiður á starfinu.
Aðlögun fræðslunnar
Þegar Heli segir frá, hljómar þetta
allt svo auðvelt að okkur langar til að
byrja strax. En Finnar hafa gengið í
gegnum sína erfiðleika við gerð þess-
arar áætlunar og af mistökunum
verðum við að læra. Mistökin eru
þau að ætla sér að koma fram með
eina áætlun, sem skal yfir alla ganga.
Hið eina rétta er að hefja fræðsluna
úti í söfnuðunum og laga hana eftir
þörfum hvers og eins.
Það er dýrmætt að hafa hjá sér
gesti eins og Heli. Hún ber með sér
ferskan andblæ frá þjóð sem er svo
ólík okkur, en þó náum við svo ein-
kennilega saman. Kvöldstundirnar
með henni voru ógleymanlegar. Allt-
af greip hún til einhverra hluta til að
tjá tilfinningar sínar og trú með. Það
var allt frá grjóti sem hún fann í fjör-
unni á Seltjarnarnesi til mjórra hun-
angskerta frá orþódoxu kirkjunni í
Finnlandi. í öllu fann hún tákn. Öll
sköpunin er fyrir henni kraftaverk
Guðs, sem hún er knúin til að miðla
til annarra. Á þeirri trú og frumlegri
trúarjátningu byggist þörf hennar til
að fræða aðra.
Sölveig Lára Guðmundsdóttir.
VÍÐFÖRLI — 15