Vinnan - 01.12.1976, Qupperneq 34

Vegavinnuflokkur. Myndin er tekin undir
Hamrahlíð, Úifarsfelli.
við skort, en hafa ekkert aflögu.
Slysatrygging er víðast komin á,
jafnvel á Rússlandi, hvað þá annar-
staðar. Starfsmönnum er bætt tjón
það, sem þeir bíða af slysum við vinnu
sína á sjó eða landi. Og verði þeir ör-
kumla menn eða bíði bana, er séð
3VO fyrir þeim, eða skylduiiði þeirra,
að það líði ekki bcinlínis skort að
minnsta kosti. Til þess greiða starfs-
menn víðast lítið eða ekkert sjálfir.
Það greiða sumpart vinnuveitendur,
sumpart ríkin.
Veikindatrygging, þar sem verka-
menn fá læknishjálp, meðul og legu-
kostnað ókeypis og öll laun sín, eða
mestan part þeirra, meðan þeir eru
sjúkir. Þessi styrkur er greiddur úr
sérstökum sjóðum, sem ríkin leggja
til fé allt að helmingi og % hlutum,
Og sumstaðar gera sveitarfélögin það.
En tillög einstaklinga eru ekki til-
finnanleg.
Trygging gegn atvinnuleysi er fólg-
in í því, að ríkið greiðir meiri eða
minni styrk hverjum manni, sem get-
ur ekki fengið vinnu til viðurværis sér
og sínum. Að vísu er þetta hvergi orð-
in lög ennþá, en að þeim vinna jafn-
aðarmenn í öllum löndum, og hafa
þeir fengið fjölda ágætismanna í lið
með sér. Og svo almennt hafa þeir
feingið viðurkennt réttlæti þessarar
kröfu, að héðan af geta ekki liðið
mörg ár þangað til þeir koma henni
fram, þar sem þeir eru liðsterkastir. 1
ölurn löndunum, sem nefnd eru hér
að framan í sambandi við ellistyrkinn,
er hún komin vel á veg.
Þorsteinn Erlingsson. Fyrir-
lestur um Verkamannasamtök,
fluttur á Dagsbrúnarfundi
í des. 1912.
ÍSLAND TIL 1936
Fram til ársins 1936 voru til dreifð-
ar reglur um tryggingar, en slysa-
tryggingar voru þær einu sem höfðu
einhverja þýðingu fyrir fólkið í land-
inu í heild.
Slysatrygging var eingöngu sjó-
mannatrygging fram til ársins 1925.
Fyrstu lögin — lög um lífsábyrgð fyr-
ir sjómenn — eru frá 10. nóv. 1903.
Bætur voru aðeins greiddar vegna
dauðsfalla til náinna vandamanna.
Aðeins viss hluti sjómanna var tryggð-
ur. Árið 1909 náði tryggingin fyrst
til allra sjómanna, sem lögskráðir
voru á íslensk skip. Með lögum frá
1917 bættist við ný bótategúnd, ör-
orkubætur.
Almennar slysatryggingar komu
fyrst til sögunnar árið 1925, en þær
náðu til flestra verkamanna á sjó og
Iandi að undanskildum landbúnað-
arverkamönnum. Nú bættist einnig
við ný bótategund, dagpeningar. Hug-
34 VINNAN