Vinnan - 01.12.1976, Qupperneq 43

Virkt félagsstarf og
sterk heildarsamtök tryggja
best framtíð sjómanna.
Þetta viðtal við Jón Sigurðsson var
tekið í byrjun október áður en
þing Sjómannasambands
Islands var haldið og Jón lét af
störfum sem formaður sambandsins.
Fyrst var Jón spurður um
afstöðu hans til bráðabirgðalaga
ríkisstjómarinnar um kjör
sjómanna.
Bráðabirgðalögin voru gersamlega
ótímabær og óþörf, þar sem ekki var
um að ræða neina vinnustöðvxm, verk-
fallshótun eða heámild félaganna til
stöðvunar.
Hvernig hafa sjómannasamtökin
bmgðist við?
Við höfum að sjálfsögðu mótmælt
kröftuglega. Auk þess er í ráði að
halda ráðstefnu, ekki aðeins félaga
innan Sjómannasambandsins heldur og
frá Alþýðusambandi Vestfjarða, Al-
þýðusambandi Austurlands og Far-
manna- og fiskimannasambandinu.
Þessi ráðstefna er hugsuð til að treysta
samstöðuna og sameina krafta sjó-
mannasamtakanna í heild til sameigin-
legra átaka, þannig að næðist sam-
staða um vinnustöðvun, næði hún tii
allra þessara aðila og yrði algjör.
Ég tel að það þurfi að stórefla
samstöðu sjómannasamtakanna og
best væri ef um einn samning væri
að ræða, sem næði til landsins alls.
Keðjan er ekki sterkari en veikasti
hlekkurinn og slitni hún er skipið
komið á rek. Ef nokkur félög draga
sig út úr og eru ekki samferða öðrum
fólögum í kjarasamningum, þá er ekki
sami slagkraftur í liðinu.
Nú eruð þið búnir að eiga í stöð-
ugum samningum frá því fyrir áramót.
Hvað hefur gert samningagerðina
svona erfiða?
Ég held að ein meginástæðan sé
skortur á heildarsamstöðu, Ef alls
staðar hefði verið gripið til aðgerða
á sama tíma hefði þetta tekið fljótar
af og betri samningar hefðu náðst.
Strax í mars, þegar atkvæðagreiðsla
Tryggvi Helgason og Jón Sigurðsson heiðraðir á Sjómannadaginn í ár.
fór fram, samþykktu samningana
nokkur fólög, þ.e. frá og með Vest-
mannaeyjum til og með Grindavíkur,
auk félagsins á Akranesi. Þessi félög
voru þar með úr leik sem slík. Það
veikti að sjálfsögðu frekari sókn.
Nú er að mínu mati rétti tíminn til
að vinna að aukiruii samstöðu aMra
sjómannafélaganna og koma á mun
nánara samstarfi Sjómannasambands-
ins og Farmanna- og fiskimannasam-
bandsins. Ég held að setning þessara
bráðabirgðalaga ætti að þrýsta mönn-
um betur saman.
Þá má einnig geta þess, að breyt-
ingamar á sjóðakerfi sjávarútvegsins
höfðu í för með sér alveg nýjan samn-
ingsgrundvöll. Menn áttuðu sig ekki
nógu vel á því, að þótt hlutaskipta-
prósentan lækkaði, kom meira í hlut
sjómanna vegna hækkaðs fiskverðs.
Samningarnir eru orðnir allt of
flóknir í sniðum. Það þarf að hafa þá
eins einfalda og hægt er. Þeir verða
þó alltaf umfangsmiklir vegna mis-
munandi hlutaskipta á hinum ýmsu
stærðum báta og ólíkra veiða. Samt
sem áður held ég að einfalda megi
samningana verulega.
Hafa samningar verið mismunandi
eftir landssvæðum?
Á síðustu árum má segja að það
hafi fyrst og fremst verið Sjómanna-
sambandið sem staðið hefur í eldlínu
samningagerðariimar. Vestfirðingar og
Austfirðingar hafa síðan yfirleitt geng-
ið inn í þessa samninga en þó fengið
eitthvað umfram. Vestfirðingar hafa
t.d. um langt árabil haft lítið eitt betri
samninga en við.
Nú verður þing Sjómannasambands-
ins haldið dagana 22.—24. október.
Hver verða aðalmál þingsins?
Fyrst og fremst kjaramálin og ör-
yggismál sjómanna. Ég hef margoft
sagt, að bæði vegna fjarveru frá heim-
ilum sínum og slysahættu við störf
ættu sjómenn og ekki síst fiskimenn
að bera mest úr býtum allra vinnandi
manna.
Hvað um félagsleg umbótamál?
Það þarf að berjast fyrir föstu hafn-
arfríi hjá fiskimönnum á togurum og
stærri bátum. Það þarf líka að hugsa
betur um að þjónusta þá er á sjó
vinna t.d. með sjónvarpssendingum á
miðin.
VINNAN 43