Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1890, Page 118
1890
116
9. læknishérað. Kveflandfarsóttin byrjaði snemma í júlímánuði. Var þá haldin
svningarnefna á Akureyri í minningu landnáms Eyjafjarðar. Kvefsóttin fluttist til
sýningar þessarar, og smitaðist fjöldi af sýningargestunum, og með því að sýningin
var allfjölsótt úr Skagafirði, fluttist veikin á sama tíma víðs vegar um héraðið.
Umbúningstlð veikinnar (stad. incubationis) var stutt, einn til þrír dagar. For-
snertstíð (stad. prodromum) var óvíða sýnileg, því að veikin sjálf var allvíðast
aðeins snertur (abortiv inflúenza). Þó þykist ég geta fullyrt, að sums staðar átti
sér stað nokkur forsnertur, þar sem veikin var fullkomin. Landfarsótt þessi var
mjög ólík því, sem hún áður hefur verið, þegar hún hefur gengið hér á landi, því
að nú átti sér víða mjög lítið og jafnvel alls ekkert lungnakvef stað, heldur sýndi
veikin sig einkum með meira og minna áköfum beinverkjum og höfuðþyngslum.
Margir fengu og eyrnakvef (otitis media), og byrjaði veikin svo á eigi allfáum. Þó
fengu margir lungnakvef, og dó úr því ein gömul kona, er áður var brjóstveik.
Lungnakvefið gekk stundum yfir í lungnabólgu (pn. crouposa) eða lungnabólgan
myndaðist í lungnakvefinu, án þess að kalda eða nokkur sýnileg byrjun á henni
gerði vart við sig, en að öðru leyti gekk hún svo sem vandi er til. Einn ungur
maður dó úr slíkri lungnabólgu. Sumir, og það fjölda margir, höfðu veiki þessa
fáa daga (5—6), en aðrir svo vikum skipti. Eigi er gott að segja með vissu, hvort
veiki þessi hefur haft veruleg áhrif á gamla sji'ikdóma, en dæmi veit ég þó til, að
jullaveiki hefur magnazt eftir hana. — 2 taldir dánir.
10. læknishérað. Geisaði í sumar.
11. læknishérað. I júní og júlí gekk hér inflúenza, sem tók svo að segja hvert
mannsbarn, unga sem gamla, og leituðu margir þeirra sér lækningar hjá skottu-
læknum eða brúkuðu engin meðul. Ekki lagðist veikin almennt þungt á menn, og
voru allflestir á fótum með hana, en með veikan mátt og voru lengi að ná sér eftir.
Stundum var henni samfara lungtiabólga, og dóu 4 úr henni hér í kaupstaðnum og
á næstu bæjum við hann. Lungnakvef var veikinni vanalega samfara og lagðist
misjafnlega þungt á, en fáir munu hafa dáið úr því.
12. læknishérað. Engin lýsing er á inflúenzufaraldrinum, en 8 eru taldir dánir
úr veikinni og 6 úr inflúenza c. pneumonia.
13. læknishérað. Byrjaði 1. júní og breiddist svo fljótt út, að undrum sætti.
Þeir eru naumast teljandi, sem ekki tóku veikina, en misjöfn var hún á fólki. Börn
sluppu langbezt, þar sem þau að öllum jafnaði voru ekki nema stuttan tíma (2—3
daga) vesæl af hita. Fullorðið fólk varð öllu verr fyrir, lungnabólgu fengu sumir,
en þó helzt gamalmenni, og dóu hér 4 af þessari komplikation. Margir ungir og
hraustir menn urðu þungt haldnir og lágu 2—3 vikur, og fengu hana sumir hvað
eftir annað.
/4. læknishérað. Bar fyrst á inflúenzu 10. júní. Eftir því sem ég hef getað rakið,
barst veikin eingöngu með mönnum bæ frá bæ, og lögðust þeir venjulega 2—5
dögum, eftir að þeir ætluðu, að þeir hefðu orðið fyrir sóttnæminu. Flestir lágu
aðeins fáa daga rúmfastir með megnri hitasótt, miklum svita, hósta og magnleysi,
auk ýmissa annarra einkenna, er þó eigi voru staðföst, svo sem kalda milli herða,
verkur í baki, höfði og eyrum. Þyngst lagðist veikin á menn frá 8—60 ára, enda
lögðust nálega allir á þeim aldri, en mjög létt eða alls eigi á ungbörn og gamal-