Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1929, Síða 133
131
immunítet gegn veikinni, annaðhvort „per naturam“, þ. e. með smitun
°g sýkingu, eða — með bólusetningu. Þetta er auðvitað aðeins mín
persónulega skoðun, byggð á þeirri reynslu og þekkingu, sem ég hefi
;>flað mér, en það er full og föst sannfæring mín og eins hitt, að rann-
sóknir og reynsla næstu áratugi eigi eftir að staðfesta hana.
Að lyktum vil ég bera fram tillögur mínar í þessu efni. Þær eru
yfirleitt engin nýiung, nema 4. tillagan að sumu leyti, og þær ber ekki
heldur að skilja svo, sem ég telji málið rannsakað að verulegu leyti,
en þær eru það, sem mér virðist bein og rökrétt ályktun af þvi, sem
ég hefi skýrt frá.
Tillögur.
1. Einangrun og lækningastarfsemi þeirri, sem framkvæmd er með
heilsuhælum og á annan hátt, verður að beita svo, sem kostur er
á og' má á engan hátt á henni slaka.
2. Þeim sjúklingum, sem ekki er nauðsyn á að vera á heilsuhæli, en
sýkingarhætta stafar af, þarl' að sjá fyrir góðum verustöðum, með
góðu heilbrigðiseftirliti og hæfilegu starfi.
3. Astæða er til þess að athuga, hvort ekki beri að koma á skipulags-
bundinni eftirlits- og leiðbeiningarstarfsemi meðal alþjóðar, að
dæmi annara þjóða.
4. Rannsókn sé látin fara fram um smitun þjóðarinnar og háttalag
veikinnar, í fleiri eða færri héruðum til að byrja með, en að lokum
á öllu landinu, og síðan framkvæmd varnarbólusetning á ósmit-
uðum börnum og ungu lólki, samkvæmt fenginni niðurstöðu og
reynslu.
Greinargerð.
Um 1. atriðið þarf ekki orðum að eyða, því að allir munu á einu
máli uin nauðsyn á lækningu berklasjúklinga, samfara einangrun.
En heilsuhæli eru kostnaðarsöm, hvort sem ríkið eða einstaldingar
standa straum af sjúklingunum, og ef taka skal alla þá sjúklinga,
sem lækningar og einangrunar þarfnast hér á landi, og láta þá dvelja
á heilsuhæli eða sjúkrahúsi nægilega lengi, þá verður sá kostnað-
ur rikinu ókleifur. Sjúklingarnir eru því oft tilneyddir, að fara af
heilsuhæli eða undan læknishendi fyrr en þeim og öðrum er holt og
óhætt. Af heilsuhæti, þar sem allt er fullkomið, og staður fyrir hvern
sjúkling kostar ef til vill álíka inikið og sæmileg íbúð fyrir litla fjöl-
skyldu í sveit, hverfur sjúklingur allt í einu heim í léleg húsakynni,
að óhollum lífsskilyrðum og ef til vill óhentugri vinnu. Þetta eru mikil
og skaðleg viðbrigði. í annan stað er þeim sjúklingum, sem svo eru
frískir, það holt, einnig andlega, að hafa störf með höndum við þeirra
hæfi. En heilsuhælin eru ekki búin út með það fyrir augum, sem ekki
er von samkvæmt eðli þeirra. A slíkuin hressingarhælum eiga húsa-
kynni og öll aðbúð auðvitað að vera góð og holl, en þó mun ódýrari
en á heilsnhælum.
Svo sem öllum læknum er kunnugt, er víða erlendis skipulags-
hundið starf, fvrir atbeina ríkisins eða einstakra félaga, til þess að
varna útbreiðslu berklaveiki með þjóðinni, og er í því falið, að Ieita