Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1964, Page 95
— 93 —
1964
nauðsynlegt að vera vel á verði og rekja smitanir með tíðum berkla-
prófum, einkum á börnum og unglingum. Langmestur þessara faraldra
var faraldurinn á Akureyri, sem reyndar byrjaði á árinu 1963, og er
hans getið í skýrslu héraðslæknis fyrir það ár, en miklu rækilegar á
þessu ári. Er af þessari skýrslu vel ljóst, hve mikla árvekni og ná-
kvæmni þarf, ef komast á skjótt fyrir frekari útbreiðslu sjúkdómsins.
Aðrir, en miklu minni faraldrar komu upp á Húsavík, Þórshöfn og
í Austur-Eyjafjallahreppi. Vegna þess var sérstök berklarannsókn
framkvæmd á Húsavík og í A.-Eyjafjallahreppi (249 manns rannsak-
aðir á Húsavík og 165 í A.-Eyjafjallahr.). Árangur rannsókna heilsu-
verndarstöðva er greindur sérstaklega (sbr. bls. 121). Af 867, sem rann-
sakaðir voru með litlum ferðaröntgentækjum í 8 læknishéruðum, voru
að þessu sinni 3 sjúklingar með virka berklaveiki, eða 0,3% hinna rann-
sökuðu. Allir voru þessir sjúklingar áður kunnir viðkomandi héraðs-
læknum.
Stykkishólms. 1 byrjun desember veiktist 5 ára drengur af berklum
(hilitis tuberculosa). Var hafin leit að smitbera í umhverfi drengsins.
Hagaði ég þeirri leit þannig, að ég setti berklapróf á alla þá, sem
höfðu umgengizt hann náið, eða alls 77 manns, og reyndust 9 þeirra já-
kvæðir. Öll voru þessi jákvæðu tilfelli stök, áttu öll heima á barnaheim-
ilum, en ekkert barnanna svaraði jákvætt. Útkoma úr berklaprófunum
var eins og meðfylgjandi tafla sýnir:
jákv. Karlar neikv. Konur jákv. neikv.
0—10 ára — 22 — 16
10—20 — — 6 — 4
20—30 — 2 6 1 6
30—50 — 2 2 — 5
yfir 50 ára 3 — 1 1
Samtals 7 36 2 32
Alla hina jákvæðu heimti ég inn í Stykkishólm og gegnlýsti þá og tók
röntgenmyndir af þeim, sem sýndu einhverjar breytingar, svo sem
Primer-focus. Engin merki sáust um virka berkla. Síðar var smitun
rakin til föður, sem gekk með nýrnaberkla.
Akureyrar. Á þessu ári var venju fremur mikið um nýja berkla-
sJúklinga, og var þar að sumu leyti um að ræða eftirstöðvar smitunar
H'á X, sem getið er um í ársskýrslu minni 1963, svo og að 20 ára gömul
kona, búsett hér í bænum, fékk opna lungnaberkla og smitaði tvö börn
Sln, 2ja og 3ja ára gömul. 11 manns fengu kemóþerapíu vegna virkrar
berklaveiki, og höfðu allir þessir sjúklingar smitazt af X nema 2, er
stunduðu nám í Menntaskólanum og voru úr öðrum læknishéruðum.
Allt var fólk þetta vel frískt, og verkuðu lyfin ágætlega á það. Þá