Studia Islandica - 01.06.1949, Blaðsíða 18

16
3 : gð sunnl. hugði, norðl. hugði, vestf. hugdi,
sbr. hugti
gs hugsa (huxsa)
gl almennt sigla, sigldi eða silgdi,
sbr. sigling: sikling
gr sigra
gn almennt signa, singdi, sbr. lýgna : líTcna
H. Á eftir samhljóði:
i,: lf kálfur, í eldra máli kálbur , sbr. skálpur
rf orf, í eldra máli orb (sbr. þorp)
ð: fð sunnl. havði, norðl. habði, vestf. havdi
Id sæld, í eldra máli sælð, sbr. sælt
rð garður, vestf. gardur (sbr. hart)
md eymd, í eldra máli eymð, sbr. eymt
nd synd, í eldra máli synð, sbr. synt
3: fg lívga
ðg blóðga
ig telgja, télqdi, sbr. velgja: vélkja
rg ergja, erqði (sbr. lurgur: turkur)
mg blómga
ng hringja, hringdi, sbr. hanga: hanka
Ég veit ekki til, að hljóðin t, ð, 3 hafi nokkurs stað-
ar í þessum samböndum skorðazt við andstæður sínar
f, þ, x í öndverðu. Þau hafa alltaf tilhneigingu til að
verða lokhljóð, b, d, g, en þó svo, að þegar tvö önghljóð
standa saman, þá verður ekki nema annað lokhljóð.
Dæmi finnast, ef mállýzkumar eru með teknar, um það,
að hljóð þessi geti ávallt orðið lokhljóð í síðara sæti
samhljóðasambands, en sum haldast ávallt í fyrra sæti.
Sem lokhljóð mynda þessi hljóð nú andstæður í all-
mörgum samböndum við p, t, k, eins og dæmin sýna.
Þetta verður þó því aðeins, að vmdanfarandi l, m, n séu
eins framborin, þ. e. rödduð, og eins og kunnugt er, er
það aðeins í norðlenzku.
Vert er að veita því athygli, að það er miklu tíðara,