Studia Islandica - 01.06.1949, Page 23

21
líka verið af alíslenzkum uppruna. En fyrir hitt er ekki
að synja, að um útlend áhrif kunni að vera að ræða,
eins og komið hefur í ljós í hinum nýja gælunafnafar-
aldri, sem nú mun algengur í Reykjavík og öðrum bæj-
um (Bibí, Lóló, Sísí o. s. frv.).
Engin sýnileg breyting hefur orðið á andstæðunum
n:nn á eftir upprunalegu stuttu sérhljóði, m:mm og r:rr.
1 öllum þessum tilfellum virðist stutta og langa (tvö-
falda) hljóðið hafa haldizt óbreytt síðan í fomöld. And-
stæðumar hafa verið nógu skýrar á öllum öldum, en
þó ekki svo, að þær héldust óbreyttar í fyrra lið sam-
setningar á undan samhljóði í síðara lið.
Ef breytingamar ph:hpp, l:dl, n:dn hafa gerzt til þess
að skýra og skerpa andstæðurnar, til þess að forðast
rugling, gæti hugsazt, að finna mætti dæmi þess, að
menn blönduðu heldur saman n:nn, m:mm og r:rr. Lítil
brögð munu samt vera að því, og hef ég ekki fundið
þess dæmi, nema helzt um r:rr, eins og sjá má af orð-
trnum kyrr : Tcyr, berr: ber, fleiri: fleirri, Þorri: Þori,
Snorri: Snori, dorri: dori.
Ef til vill gæti nákvæm rannsókn á uppruna og tíðni
orðanna leitt í ljós einhverjar staðreyndir, sem köstuðu
ljósi á hina mismunandi þróun 1:11, r:rr, m:mm og n:nn.
En hitt er augljóst, að þar sem nokkur þróun hefur
orðið, þar hefur hún orðið í andhverfa átt til þess að
skerpa andstæðumar.
Sams konar þróun í andhverfa átt er og mjög auð-
sýnileg í breytingum sérhljóðanna, sem bundin hafa ver-
ið í andstæðunum (tvenndunum) stutt og langt.
1 fomu máli íslenzku (þ. e. fyrir eða um 1200) vom
sérhljóðin stutt og löng eins og hér segir: