Ásgarður : blað starfsmanna ríkis og bæja - 01.05.1955, Page 37

1 þessu hefti hefði gjarnan átt að hirtast grein um viðhorf bandalagsins til laganna um réttindi
og skyldur opinberra starfsmanna, en þau tóku gildi fyrir 10 mánuðum. Það er ýmislegt um
þessi lög að segja, og þó það sé sem betur fer miklu fleira gott en illt, er sjálfsagt að hvorugt verði
látið liggja í láginni til lengdar, livorki viðurkenningar- né varnaðarorðin. Vonandi kemur næsta
hefti Asgarðs út að hausti og yrði þá hægt að bæta úr í þessu efni. — En lögin eru svo mark-
vert plagg, að þau þurfa að komast í hendur hvers einasta opinhers starfsmanns, svo þau verði
lærð í höfuðatriðum og ætíð tiltæk, ef leysa þarf úr ágreiningi eða ganga úr skugga um einhver
atriði. Þessvegna telur Ásgarður í sínum verkahring að taka þau til birtingar í heilu lagi, og
fara þau hér á eftir ásamt með reglugerð, sem ráðherra hefur seinna gefið út varðandi orlof o. fl.,
svo sem ráð er fyrir gert í lögunum sjálfum.
LÖG
um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
I. KAFLI
Til hverra lög þessi taka.
1. gr.
Lög þessi taka til hvers manns, sem er skipaður,
settur eða ráðinn í þjónustu ríkisins með föstum laun-
um, meðan hann gegnir starfanum, enda verði starf
hans talið aðalstarf. Ákvæði í lögum, sem öðruvísi
mæla um einstaka flokka starfsmanna, skulu haldast.
Rétt er og að setja í ráðningarsamninga forstjóra
atvinnufyrirtækja, er ríkið rekur, ákvæði um upp-
sögn og annað, er kann að vera nauðsynlegt eða heppi-
legt starfsins vegna.
Nú verður ágreiningur um það, hvort starfsmaður
skal sæta ákvæðum laga þessara, og sker þá fjármála-
ráðherra úr. Ef starfsmaður vill eigi hlíta úrskurði
ráðherra, getur hann borið málið undir dómstóla, og
skal þá höfða mál á hendur fjármálaráðherra.
II. KAFLI
Um veitingu starfa.
2. gr.
Það fer eftir ákvæðum laga um hverja starfsgrein,
hver veita skuli, setja í eða ráða í stöður. Nú er eigi
um það mælt í lögum, og skal þá svo meta sem sá
ráðherra, er starfinu lýtur, geri þá ráðstöfun, en geti
þó veitt forstjóra viðkomandi starfsgreinar heimild
til að gera það, ef ráðstafa skal hinum vandaminni og
ábyrgðarminni stöðum í grein hans.
3. gr.
Almenn skilyrði til þess að fá skr^un, setningu eða
ráðningu í stöðu eru þessi:
1. 21 árs aldur. Þó má víkja frá þessu aldurslág-
marki um vélritunar-, afgreiðslu- og sendilstörf eða
önnur svipuð störf.
Einstök ákvæði í lögum, þar sem annað aldurstak-
mark er sett, skulu haldast.
2. Lögræði. Þó gildir lögræðiskrafan ekki, þegar
undanþága er gerð samkvæmt 1. tölulið.
3. Nauðsynleg heilbrigði, andleg og líkamleg, til
þess að gegna þeim starfa, sem hverju sinni er um að
ræða.
4. íslenzkur ríkisborgararéttur. Víkja má þó frá þessu
ákvæði, ef telja má sérstaklega eftirsóknarvert að fá
erlendan ríkisborgara til að gegna starfa til bráða-
birgða, en eigi má skipa hann fyrr en hann hefur
öðlazt^ íslenzkan ríkisborgararétt.
5. Óflekkað mannorð, enda sé þess gætt, að um-
sækjandi sé ekki að öðru leyti haldinn þeim ann-
mörkum, er gera mundu hann óverðugan til að gegna
slíkri stöðu.
6. Almenn mentun og þar að auki sú sérmenntun,
sem lögum samkvæmt er krafizt eða eðli málsins sam-
kvæmt verður að heimta til óaðfinnanlegrar rækslu
starfans.
7. Fjárforræði, ef stöðu fylgja fjárreiður, svo sem
gjaldkera- eða innheimtustörf, eða ef svo er fyrir
mælt í lögum eða sérstök ástæða þykir til að gera þá
kröfu.
Konur og karlar hafa jafnan rétt til opinberra starfa
og til sömu launa fyrir sömu störf.
4. gr.
Nú er maður skipaður í stöðu, og ber þá að líta
svo á, að hann skuli gegna stöðunni, þar til eitthvert
eftirgreindra atriða kemur til:
1. að hann brýtur af sér í starfinu, svo að honum
beri að víkja úr því;
2. að hann fullnægir ekki skilyrðum 3. gr. laga
þessara;
3. að hann fær lausn samkv. eigin beiðni;
4. að hann hefur náð hámarksaldri, sbr. 13. gr.;
5. að hann flyzt í aðra stöðu hjá ríkinu;
6. að skipunartími hans samkv. tímabundnu skipunar-
bréfi er runninn út;
7. að staðan er lögð niður, sbr. 14. gr.
5. gr.
Lausa stöðu skal auglýsa í Lögbirtingarblaði, venju-
lega með 4 vikna fyrirvara. Heimilt er að taka til
greina umsóknir, sem berast, eftir að liðinn er um-
sóknarfrestur, enda hafi staðan ekki þegar verið veitt
eða í hana sett eða maður í hana ráðinn, eftir að frestur
var liðinn.
Veita skal umsækjendum og viðurkenndum félögum
opinberra starfsmanna kost á að fá vitneskju um það,
hverjir sótt hafa.
Nú hefur staða verið auglýst, en eigi þykir rétt að
skipa nokkurn umsækjanda í hana, og má þá setja
þann umsækjanda, er næst þykir standa til þess að
fá skipun. Veita má slíkum manni stöðu án auglýsingar
að nýju; eftir að hann hefur gegnt henni óaðfinnan-
lega eitt ár eða lengur, enda á hann þá rétt á að fá
úr því skorið, hvort hann eigi að fá veitingu.
Ákvæði þessarar greinar taka ekki til starfa í þágu
utanríkisþjónustunnar.
ÁSGARÐUR 35