Þjóðmál - 01.03.2016, Qupperneq 44

á íslandi, ef rétt verður á spilunum haldið,
heldur mun hún auka vinnuframboð hér á
landi við landgræðslu og skógrækt og styrkja
fjármálalegan stöðugleika landsins með
gjaldeyrissparnaði, sem alls gæti numið 10%
af núverandi innflutningsverðmætum.
Meginástæður þess, að orkuskiptin munu
ekki aðeins reynast íslendingum hagfelld,
heldur tiltölulega auðveld, eru þrjár:
• í fyrsta lagi nemur hlutdeild innlendrar og
endurnýjanlegrar orku tæplega 87 %, en
það er svipað hlutfall og hlutdeild kola,
olíu og jarðgass að jafnaði annars staðar í
heiminum.
• I öðru lagi er búið að þurrka upp mýrar án
þess að rækta hið þurrkaða land á um 3,5
% af flatarmáli íslands. Þessi staða veitir
landeigendum val á tveimur aðferðum
til að selja mikið magn koltvíildiskvóta
annaðhvort með því að bleyta í landinu
aftur eða að nýta það til kolefnisbindingar.
• í þriðja lagi eru víðfeðmar auðnir í land-
inu, sem liggja vel við ræktun. Með
tilraunum hefur verið sýnt fram á, að
rækta má eðla gróður á borð við tré upp
úr svörtum sandi með því t.d. að sá fyrst
harðgerðum, jarðvegsmyndandi jurtum.
Þarna er um svo stórt landsvæði að ræða
að nægja mun landsmönnum til allrar
nauðsynlegrar kolefnisbindingar vegna
t.d. koltvíildismyndandi iðnaðarstarfsemi
hérlendis, sem nú er í rekstri og hefja mun
starfsemi á næstu áratugum. Slíkum iðnaði
verður að sjálfsögðu gert að kaupa sér
losunarheimildir, og hagkvæmast mun
honum reynast að skipta við innlenda aðila,
sem þannig fjármagna áframhaldandi land-
græðslu. Ræktunin getur sjálf staðið undir
rekstrar- og viðhaldskostnaði með sölu af-
raksturs, t.d. grisjunarviðar úr skógrækt, og
þegar kolefnisbindingar verður ekki leng-
ur þörf, munu skógarnir veita eigendum
sínum drjúgar tekjur með skógarhöggi.
Árangursleysi tilrauna til að draga úr
losun gróðurhúsalofttegunda hingað til á
heimsvísu er þungur áfellisdómur yfir þeirri
aðferðarfræði forræðishyggju, sem beitt
hefur verið. í þessari grein hefur verið bent á,
að í stað stórfelldra niðurgreiðslna á raforku
frá slitróttum og dýrum orkulindum hefði
yfirvöldum verið nær að hvetja iðnaðinn
með styrktarframlögum til þróunar á nýjum,
stöðugum orkulindum, sem hafa bæði
tæknilega og fjárhagslega burði til að leysa
kolakynt, olíukynt og gaskynt raforkuver af
hólmi. Strax og slíkir raunverulegir og sam-
keppnihæfir valkostir koma fram á sjónar-
sviðið, er ekki nokkur vafi á, að markaðurinn
mun velja þá. Fyrir orkuumskiptum má
reyndar flýta með kolefnisskatti.
Vonir standa reyndar til, að innan 10 ára
verði komnir fram á sjónarsviðið slíkir raun-
hæfir valkostir, sem bjargað gætu heiminum
frá ofhitnun, ef rétt verður á málum haldið.
Það eru þó Ijón í veginum, þar sem eru hags-
munaaðilar jarðefnaeldsneytis.
Tilvísanir:
1. Bogi Þór Arason:„Framtíð lífsins" sögð vera í húfi,
Morgunblaðsfrétt, 1. desember 2015.
2. Lars Christensen: „Góð stýring á umhverfinu
snýst um eignarrétt", Markaðurinn, 9. desember
2015.
3. „Special Report - Climate Change",
The Economist, bls. 15-16, 28. nóvember 2015.
4. Kjartan Garðarsson:„Orkubyltingin mikla er að
hefjast", Morgunblaðið, 11. júlí 2015.
5. Halldór Sverrisson, Aðalsteinn Sigurgeirsson,
Þorbergur Hjalti Jónsson: Skógrækt ríkisins - vef-
setur, desember 2015.
6. Pétur Halldórsson: Skógrækt ríkisins, netpóstur
til höfundar, 1. desember 2015.
7. Mælikvarði á styrk gastegundar í loftblöndu er
ppm (e. Parts per million), þ.e. tiltekinn fiöldi
milljónustu hluta af heild í blöndunni. Arið 1960
var styrkur C02 í andrúmslofti mældur 315 ppm,
og 25. júní 2015 var hann 403 ppm á Mauna
Loa. Hækkunin er 88 ppm. Sé árafjöldanum á
milli mælinganna, 55, deilt í 88, fæst stigull = 1,6
ppm/ár. Stigull er jákvæð hallatala (e. Gradient),
og hnigull er neikvæð hallatala (lækkun, þegar
tímanum vindur fram).
8. Kjartan Garðarsson:„Endalok olíualdar í sjón-
máli" Morgunblaðið, 17. desember 2015.
Bjarni Jónsson, rafmagnsverkfræðingur,
var rafveitustjóri ISAL tímabilið l.janúar
1981 -28. febrúar 2015.
42 ÞJÓÐMÁL